Κωδικός “υπνωτίστε την Τρόικα!”

Ένα πολύμηνο "παζάρι" με εκατοντάδες επαγγελματικούς  φορείς και κλάδους ξεκινά από  σήμερα, για το μέλλον των ρυθμίσεων που θα ισχύσουν από τον προσεχή Ιούλιο.  

Με μια σχεδόν "δεξιοτεχνική" κίνηση, το προσχέδιο  νόμου το οποίο ο υπουργός Οικονομικών  παρουσίασε στο υπουργικό συμβούλιο  την Τετάρτη, επιδιώκει ουσιαστικά να … υπνωτίσει τους ξένους ελεγκτές της Τρόικα αλλά και ολόκληρη την αγορά, για να αντιμετωπίσει έναν-έναν με τη σειρά τους έξι από τους πιο "ισχυρούς" επαγγελματικούς κλάδους (δικηγόρους, συμβολαιογράφους, μηχανικούς, αρχιτέκτονες, φαρμακοποιούς, ορκωτούς ελεγκτές).  

Το νομοσχέδιο προβλέπει συλλήβδην κατάργηση εκατοντάδων περιοριστικών και προστατευτικών διατάξεων του παρελθόντος, όπως ζητεί η Τρόικα. Οι διατάξεις του νόμου θα ισχύσουν όμως 4 μήνες μετά την ψήφισή του. Αφήνει όλα τα «καυτά ζητήματα» ανοιχτά, για να προσδιορισθούν είτε με υπουργικές αποφάσεις, είτε με Προεδρικά Διατάγματα. Οι "τρύπες" και τα ψιλά γράμματα είναι τόσα πολλά, ώστε σχεδόν τίποτα δεν θα μοιάζει τελεσίδικο, ακόμα και μετά την ψήφιση του νόμου το Φεβρουάριο ή Μάρτιο.

Η λογική του νόμου  θα ικανοποιεί καταρχήν την Τρόικα επειδή καταργούνται όλοι οι "δια νόμου" περιορισμοί που σήμερα ισχύουν και θέτουν εμπόδια στον ανταγωνισμό ή εξασφαλίζουν υψηλά εισοδήματα για ολόκληρους κλάδους επαγγελματιών.  

Για παράδειγμα καταργούνται:

- η αποκλειστική  δυνατότητα διάθεσης αγαθών από ορισμένη κατηγορία επαγγελματικών εγκαταστάσεων ή η απαγόρευσή τους (πχ πρατήρια βενζίνης από σούπερ-μάρκετ).

- η επιβολή  περιορισμών σχετιζομένων με  τη συμμετοχή στη σύνθεση του  μετοχικού ή εταιρικού κεφαλαίου,  συναπτομένων προς την ύπαρξη  ή την έλλειψη ορισμένης επαγγελματικής ιδιότητος.

- η επιβολή  υποχρεωτικών "δια νόμου" κατωτάτων  ή ανωτάτων τιμών ή αμοιβών  ("ταρίφες") για την διάθεση  αγαθών ή την προσφορά υπηρεσιών  (είτε αυτές ορίζονται ως ποσό  είτε ως ποσοστό επί της  αξίας ή του όγκου συναλλαγής κλπ)

Ωστόσο –όπως  πρώτος καλά γνωρίζει και έχει δηλώσει  ο κ.Παπακωνσταντίνου- "ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες". Έτσι, στο τραπέζι θα μπαίνουν διαρκώς  πλέον τα επί μέρους διατάγματα και  αποφάσεις, που θα κρίνουν τα πάντα. Για παράδειγμα:

ΤΑΞΙ

Ο νόμος προβλέπει καταρχήν ότι δεν θα ισχύουν πλέον «ελάχιστες αποστάσεις» για να ανοίξει μια νέα επαγγελματική εγκατάσταση (γειτνίαση με "παλαιό" επαγγελματία), ούτε συγκεκριμένος αριθμός αδειών για κανένα επάγγελμα ανά περιοχή, ούτε θα εξετάζεται αν υπάρχει "πραγματική ανάγκη" να αυξηθεί ο αριθμός τους που δίνει το Κράτος. Έτσι θα μπορούν, θεωρητικά, να ανοίγουν γραφεία, αρτοποιεία, πρακτορεία ΟΠΑΠ και ό,τι άλλο "κολλητά" με τα υφιστάμενα. Επίσης θα μπορούσε να εκδοθούν άπειρες νέες άδειες ταξί, τουριστικών μεταφορών κλπ.

Αυτά όμως ανατρέπονται όλα, με μια διάταξη "κλειδί" που  περιέχει το νομοσχέδιο: προβλέπει  ότι κάθε αρμόδιος υπουργός θα μπορεί να μπλοκάρει το άνοιγμα κλάδων που  εμπίπτουν στην ευθύνη του.  Ορίζεται ότι "είναι δυνατή η θέσπιση εξαιρέσεως ως προς ορισμένο επάγγελμα… αν η διατήρηση του νομικού καθεστώτος της προηγούμενης διοικητικής αδείας επιβάλλεται από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, συνάμα δε πληρούνται προς τούτο οι προϋποθέσεις της αρχής της αναλογικότητας", με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του καθ’ ύλην αρμόδιου υπουργού εντός 4 μηνών από την έναρξη ισχύος  του νόμου (Ιούνιο ή Ιούλιο 2011).

Έτσι πχ ο υπουργός Μεταφορών κ.Δημήτρης Ρέππας θα μπορεί να εξαιρέσει ως τότε τα ΤΑΞΙ, με ένα  σκεπτικό του τύπου ότι το κυκλοφοριακό και περιβαλλοντικό πρόβλημα της Αθήνας συνιστούν "επιτακτική ανάγκη" που, "για λόγους δημοσίου συμφέροντος", δεν επιτρέπει να προστεθεί κανένα άλλο νέο όχημα, πέρα από τα 13.500 που ήδη έχουν άδεια να κινούνται στην Αττική.

Με Προεδρικό  Διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου εντός τεσσάρων (4) μηνών από την έναρξη ισχύος του  παρόντος νόμου, μπορεί όμως να προστεθούν και άλλοι περιορισμοί!

ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ

Από σήμερα και μέχρι τον Ιούνιο η κυβέρνηση έχει πλέον το πεδίο ελεύθερο να εστιάσει στα "καυτά μέτωπα" των … "ευγενών" επαγγελμάτων. Για τους δικηγόρους για παράδειγμα, με τους οποίους θα έχει άμεσα συνάντηση ο υπουργός Οικονομικών ισχύει πλέον ότι  μπορούν να αναλάβουν υπόθεση οπουδήποτε στη χώρα, πέρα από την επαγγελματική τους έδρα και τα τοπικά όρια του Δικηγορικού Συλλόγου όπου ανήκουν. Δεν προκύπτει όμως από διάταξη ότι δεν θα πρέπει να παρίσταται και "τοπικός" δικηγόρος της περιοχής όπου μεταβαίνουν, όπως ισχύει σήμερα.Αντιθέτως ορίζεται ότι παραμένουν οι διαχωρισμοί «παρά Πρωτοδικείω, Εφετείω, Αρείω Πάγω".

Στο "λεπτό θέμα" πάντως της αμοιβής (1%-1,5% συνήθως  σήμερα) καθορίζεται ότι μπορεί καταρχήν ο δικηγόρος να συμφωνεί με τον  πελάτη μεγαλύτερη ή κατώτερη αμοιβή από τις σημερινές ελάχιστες. Ωστόσο, όταν δεν τα βρίσκουν, «προκειμένου να επιδικάζονται οι δικαστικές δαπάνες, καθώς και οι αμοιβές των δικηγόρων όταν ελλείπει έγκυρη έγγραφη συμφωνία ή όταν διορίζονται από το δικαστήριο για να συνδράμουν πολίτες με ιδιαίτερα χαμηλά εισοδήματα, διατηρούνται ως «νόμιμες» αμοιβές (όχι ως «ελάχιστες») τα σημερινά ποσά των αμοιβών για τις δικαστικές πράξεις μόνον (όχι για τις εξώδικες εργασίες)».  

Επιπλέον «διατηρούνται  τα ποσά, που ορίζονται σήμερα ως «ελάχιστες αμοιβές», ως ποσά όμως αναφοράς, επί των οποίων υπολογίζονται και εισπράττονται οι εισφορές»

Με Π.Δ. που θα εκδοθεί διενεργείται κάθε αναγκαία προσαρμογή στις διατάξεις  του νόμου αλλά και οποιουδήποτε άλλου νομοθετήματος αφορά την άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος.  

ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΟΙ  

Ακόμα πιο «χαλαρά» είναι τα πράγματα για τους συμβολαιογράφους. Θα εισπράττουν μικρότερες αμοιβές, αλλά μόνο στα πολύ ακριβά συμβόλαια. Θα εκδοθεί νέα «υπουργική απόφαση» που θα καθορίζει και πώς θα υπολογίζεται κλιμακωτά μειούμενη η «αναλογική αμοιβή», αλλά και το ύψος αξίας του αντικειμένου συναλλαγής, πάνω από το οποίο η αναλογική αμοιβή για τη σύνταξη συμβολαίων δεν συνιστά την υποχρεωτική αλλά την ανώτατη επιτρεπτή αμοιβή, την οποία μπορούν ελεύθερα να συμφωνήσουν με έγγραφη συμφωνία τους συμβολαιογράφοι και εντολείς (πελάτες).

Η Κυβέρνηση δίνει 3 μήνες περιθώριο στους συμβολαιογραφικούς συλλόγους (από την έναρξη ισχύος του νόμου τον Φεβρουάριο ή  Μάρτιο) για να διαπραγματευτούν. Το υπουργείο Οικονομικών να συμφώνησαν δια με μαζί της τα ποσά που θα οριστούν στην υπουργική απόφαση. Αν δεν προσέλθουν σε διάλογο εντός τριών μηνών, οι κοινές υπουργικές αποφάσεις θα εκδοθούν χωρίς να απαιτείται η γνώμη τους από τα συναρμόδια υπουργεία.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ  ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ

Στα ιδιωτικά έργα  αφού καταργούνται οι ελάχιστες υποχρεωτικές αμοιβές αλλά «για να διασφαλιστούν οι πόροι των Ασφαλιστικών Ταμείων, οι οποίοι σήμερα παρακρατούνται από το ΤΕΕ και αποδίδονται, διατηρούνται  τα ισχύοντα ποσά  των ελάχιστων υποχρεωτικών αμοιβών, ως ποσά αναφοράς όμως μόνο, για τον υπολογισμό των κρατήσεων.  

Τα ίδια ποσά (δηλ. οι ελάχιστες αμοιβές) διατηρούνται ως «νόμιμες αμοιβές» για την περίπτωση  μη έγκυρης έγγραφης συμφωνίας, προκειμένου  τα Δικαστήρια να προσδιορίσουν την  εύλογη και δίκαιη αμοιβή των Μηχανικών».  

ΜΕΛΕΤΕΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ

•        Οι συμμετέχοντες στους διαγωνισμούς μελετών δημοσίων έργων, υποβάλλουν ελεύθερα την οικονομική προσφορά τους, η οποία μπορεί να είναι και κατώτερη της προεκτιμημένης αμοιβής.

•        Σε περίπτωση υπερβολικά χαμηλών προσφορών, η αναθέτουσα αρχή δεν απορρίπτει την προσφορά ("μαθηματικός τύπος"), αλλά καλεί τον υποψήφιο να δικαιολογήσει το ύψος. Κάνει δεκτή δηλαδή την χαμηλότερη προσφορά, αλλά την ελέγχει.  

ΟΡΚΩΤΟΙ ΕΛΕΓΚΤΕΣ

Θεωρητικά "σπάει" η … ομερτά αφού, ως τώρα το Άρθρο 20 του Π.Δ. 226/1992 προβλέπει παραπομπή στο πειθαρχικό συμβούλιο του Ορκωτού Ελεγκτή για "ανάρμοστη συμπεριφορά, στην οποία περιλαμβάνεται και η διαπραγμάτευση της αμοιβής του υποχρεωτικού ελέγχου"! Μένει η παραπομπή για "ανάρμοστη συμπεριφορά" και απαλείφεται (χωρίς και να απαγορεύεται όμως ως ερμηνεία της) " η διαπραγμάτευση της αμοιβής του υποχρεωτικού ελέγχου".