Μενέλαος Καραμαγγιώλης: «Η χώρα μας είναι γεμάτη J.A.C.E»

Ίσως γι’αυτο η ταινία μοιάζει άκρως επίκαιρη, σαν να μιλάει για μια εποχή που οι μικροί J.A.CE ζουν τη δική τους Οδύσσεια, αναζητώντας διέξοδο, ακόμη κι  όταν όλα γύρω τους πάνε κόντρα. Σαν άγρια ζωντανά, σαλεμένα από τη βία των καιρών φαντάζουν μόνοι και χωρίς σκοπό, όπως όταν ζουν στην κορυφή του κόσμου, ανάμεσα στα αστέρια. Η πίστη τους παραπαίει αφού δεν έχει τίποτε να ελπίζει-ή μήπως έχει;-που δεν είναι άλλη από τον έρωτα. Και την κρυμμένη αγάπη. Με αυτό τον ήρωα που πηγαίνει κόντρα στην ίδια του την μοίρα, σαν τον Οιδίποδα, με αποτέλεσμα πολλές φορές να φέρνει στο μυαλό αρχαία τραγωδία, έρχεται τώρα να παλέψει ο Καραμαγγιώλης. Ο σκηνοθέτης μου θυμίζει ότι κάτι αντίστοιχο είχαν πει και οι Ιάπωνες όταν είχαν δει την ταινία, στο Τόκιο, στο ομώνυμο φεστιβάλ όπου προβλήθηκε «Εκεί μου έλεγαν ότι είχαν στο μυαλό τους μια Ελλάδα που δεν ήξεραν και ανακαλύπτουν για πρώτη φορά μέσα από την ταινία. Είναι εύλογο η ταινία να θυμίζει Αρχαία Τραγωδία, αν και αυτό δεν έγινε σκόπιμα ούτε με σχέδιο. Όλοι μεγαλώνουμε με ιστορίες από τις αρχαίες τραγωδίες. Είναι τα παραμύθια δίπλα μας, οι χώροι και οι συμβολισμοί. Ειδικά για μένα που μεγάλωσα στη Θήβα οι ιστορίες είναι πανταχού παρούσες: δίπλα είναι το ματωμένο μαχαίρι με το οποίο σκότωσε ο Οιδίποδας τον πατέρα του, οι τάφοι του Ετεοκλή και του Πολυνείκη, δυο αδέλφια που σκοτώνονταν από έναν αιμομικτικό έρωτα. Ιστορίες με διάφορες διακλαδώσεις, παραμύθια που είναι χωνεμένα μέσα μας ως δικά μας. Παρ’όλα αυτά, σε μια ταινία το πιο βασικό πράγμα είναι ο αφηγηματικός ιστός και η ιστορία. Το πρότυπο παραμένει πάντα σχεδόν αμετάλλακτο-δηλαδή μια κεντρική οικογενειακή ιστορία- αυτό που διαφοροποιείται είναι ο τρόπος που τα διαχειρίζεται κανείς και τα μεταφέρει στο δικό του αφηγηματικό είδος».

 

Αυτή την ιστορία την αφηγείται  με τον ιδανικότερο τρόπο ο  σκηνοθέτης κρατώντας σε αγωνία το κοινό του από την πρώτη σκηνή μέχρι την τελευταία. Κρατάει ζωντανή την πλοκή χαρίζοντας συμβολισμούς και σασπνες και με μια αφήγηση που φέρνει στο μυαλό όσα είχε πει ο Τένεσι Γουίλιαμς για τη γραφή-«ότι είναι μια διαρκής αναζήτηση ενός πολύ και σκόπιμα διφορούμενου θηράματος που δεν καταφέρνεις να το παγιδέψεις εντελώς». Κάτι σαν J.A.C.E, ένα αγρίμι που προσπαθεί να πει αυτό που θέλει με τον δικό του τρόπο, ένας ερημίτης της τέχνης ή της γραφής. Ποια όμως είναι η ανταμοιβή του Καραμαγγιώλη ως δημιουργού; «Η ανταμοιβή είναι οι άνθρωποι που μπορεί να κάνουν ομάδες και να ανταλλάσσουν τις εκπομπές μου από το Τρίτο Πρόγραμμα ή να μου στέλνουν έναν καλό λόγο στο μέιλ. Λειτουργεί πραγματικά ως υποστήριξη ή ενθάρρυνση. Όταν κάποιος αρθρώνει δημόσιο λόγο, οφείλει να το κάνει με τον χαρακτήρα της ενθάρρυνσης και όχι της απειλής. Δεν πρέπει να είναι αυτιστικά νάρκισσος και να μιλάει για τον εαυτό του, ούτε δημαγωγός και να τρομοκρατεί τους ανθρώπους. Γιατί πρέπει να καταλάβει πως οι άνθρωποι πρέπει να μιλάμε ποιο πολύ. Με τρομάζει το ότι αυτή τη στιγμή τα πάντα μας ωθούν να μένουμε ακίνητοι, να μη ρισκάρουμε, να μην ποντάρουμε σε μεγάλες ταινίες ή στην τέχνη. Για το λόγο αυτό το οποιοιδήποτε ρίσκο έχει διπλή αξία. Στέκομαι εδώ λοιπόν για να αντιμετωπίσω την αποκοτιά ενός τέτοιους εγχειρήματος και να το δω να εξελίσσεται επί τω έργω». Και εμείς να απολαύσουμε ένα ρίσκο που τόλμησε να πάρει στο JACE ο Μενέλαος Καραμαγιώλλης και τελικά να έχει και μόνο έναν κερδισμένο: τους θεατές.