«Μετάξι»: Η Νεκταρία Ζαγοριανάκου-Μακρυδήμα μας παρουσιάζει το νέο της μυθιστόρημα

«Η ιστορία του μεταξιού χάνεται μέσα στο χρόνο και είναι δεμένη με μύθους πολλούς. Κατάφερε να ενώσει ανθρώπους με διαφορετική κουλτούρα, θρησκεία, γλώσσα. Το βιβλίο ξεκινά στην Κίο της Μικράς Ασίας το 1880 και μέσα από τη ζωή του ήρωα αφηγείται τις ιστορικές εξελίξεις του ελληνισμού που σημάδεψαν τον εικοστό αιώνα».

Με αυτά τα λόγια η συγγραφέας Νεκταρία Ζαγοριανάκου - Μακρυδήμα μας παρουσιάζει το νέο της μυθιστόρημα «Μετάξι» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος και έχει καταφέρει ήδη να κερδίσει τις εντυπώσεις. Το βιβλίο ταξιδεύει τον αναγνώστη σε μία ταραγμένη ιστορική περίοδο και με κέντρο αναφοράς το μετάξι μιλάει για τον έρωτα, τη φιλία, τη μητέρα αλλά και το πώς μεταμορφώνεται ο κόσμος μας. Η συγγραφέας εξήγησε στο protothema.gr κατά πόσο ήταν εύκολη η «μετάβαση» σε εκείνη την εποχή και μας παρουσίασε όχι μόνο το «Μετάξι», αλλά και πτυχές της δικής της προσωπικότητας.

Το μυθιστόρημα ασχολείται με μία πολύ ταραγμένη περίοδο, πλούσια σε ιστορικά γεγονότα που καθόρισαν τον κόσμο όπως τον ξέρουμε σήμερα. Πόσο δύσκολο ήταν να «ακουμπήσετε» αυτή την περίοδο;
Προσπάθησα πολύ ώστε να αναδειχθούν τα ιστορικά στοιχεία. Περνούν έμμεσα στον αναγνώστη μέσα από τη ζωή του κεντρικού ήρωα, ο οποίος είναι ανθρώπινος και πολλές φορές ανήμπορος να αντιδράσει στο κακό. Προσπαθεί να το απωθήσει, να το προσπεράσει διότι νιώθει αδύναμος να το αντιμετωπίσει. Για αυτό και το μότο του ήρωα είναι: η ομορφιά θα μας σώσει. Δεν είμαι ιστορικός, έχω καταλήξει ότι εάν δεν ξέρεις ιστορία δεν μπορείς να έχεις κρίση, άποψη. Είναι αδύνατο να κατανοήσεις την ίδια σου την εποχή σου εάν δεν ξέρεις τι έχει προηγηθεί. Ο μοναδικός τρόπος λοιπόν είναι να διαβάσεις. Άρθρα, βιβλία, βιογραφίες, αποκόμματα εφημερίδων, ό,τι μπορείς. Και επειδή στη συγκεκριμένη περίοδο υπήρχαν πολλές «οπτικές γωνίες» έπρεπε να δω τη ματιά όλων.

Γράφετε ιστορικά μυθιστορήματα. Πόσο χρόνο αφιερώνετε στην έρευνα της κάθε εποχής;
Όσο χρειαστεί και συνήθως διαρκεί πολύ ώστε να βρω ό,τι χρειάζομαι. Μπορώ να πω ότι η περίοδος της έρευνας είναι συναρπαστική, μαθαίνω κι αυτό μου αρέσει. Είναι γόνιμη μιας και τότε γεννιούνται οι ήρωες. Υπάρχουν δυσκολίες, στο «Μετάξι» παιδεύτηκα με τον Kevork Torkomyan, τον Αρμένιο διευθυντή της σχολής σηροτροφίας της Προύσας, ο οποίος είναι υπαρκτό πρόσωπο. Τα περισσότερα άρθρα για αυτόν ήταν στην τουρκική γλώσσα. Γράφω για ό,τι ξέρω καλά, είναι απαραίτητο να έχω βιώσει συναισθήματα. Πήγα στην Νέα Κίο για να δω την εικόνα της Παναγίας της Τριχερούσας που έφεραν οι πρόσφυγες από την Κίο της Βιθυνίας. Ταξίδεψα στη Λιόν ώστε να νιώσω την αύρα της πόλης, περπάτησα μέσα στις τραμπούλες, είδα τη μηχανή του Ζακάρ (ψηλή τέσσερα μέτρα), διάβασα για την επανάσταση των εργατών του μεταξιού, των κανού. Και όλο αυτό το ταξίδι ανέδειξε τα κοινά στοιχεία των λαών. Τα ελληνικά μεταξουργεία στη Βιθυνία και εκείνα της Λιόν ακολουθούσαν τον ίδιο τρόπο ζωής. Ο Καραγκιόζης κι ο Γκινιόλ, η μαριονέτα, αντιπροσωπεύουν τις ίδιες αρχές.

Πώς μπήκε μέσα σας το «μικρόβιο» της συγγραφής; Ποια ήταν η πορεία σας μέχρι το πρώτο σας βιβλίο;
Η συγγραφή είναι ανακάλυψη και αποκάλυψη. Είμαι φανατικός αναγνώστης, έχω καταλήξει ότι αυτή ήταν η αρχή.

Υπάρχει κάποιο άλλο λογοτεχνικό είδος που σας κεντρίζει το ενδιαφέρον;
Όλα τα είδη με ενδιαφέρουν, βέβαια σε κάθε κείμενο εκείνο που με ενθουσιάζει και έχει πραγματική αξία είναι η ζωντανή γλώσσα, η εικόνα, το συναίσθημα, η επίγευση που αφήνουν οι λέξεις.

Διαβάζετε περισσότερο ελληνική ή ξένη λογοτεχνία;
Διαβάζω ό,τι μου κεντρίζει το ενδιαφέρον.

Τα αγαπημένα 
Βιβλίο: Εκείνο που θα διαβάσω ξανά και ξανά
Μυρωδιά: Λεμονανθός
Ταινία: «Οι ζωές των άλλων» του Φλόριαν Χένκελ φον Ντόνερσμαρκ
Δρόμος της Αθήνας: Πανεπιστημίου
Τραγούδι: «Dance Me to the End of Love» του Leonard Cohen
Προορισμός διακοπών: Μάνη, η γενέθλια γη μου

Λίγα λόγια για το βιβλίο
Μικρά Ασία, 1880.
Στην Κίο τον βάφτισαν Αρσένιο. Στη Λιόν τον φώναζαν Αρσέν.
Στην Αλεξάνδρεια τον είπαν μέγα ράφτη. Στα μυστικά της τέχνης τον μύησε ο παππούς του, ο Πετρής. Ο Αρμένιος δάσκαλος Τορκομιάν θα τον διδάξει τις νέες τεχνικές στα μεταξουργεία της Προύσας. Ένας νέος κόσμος ανοίγεται μπροστά του. Στη Λιόν θα μεγαλουργήσει πλάι στους εργάτες του μεταξιού. Οι τύψεις της λησμονιάς και της καλύτερης ζωής που έφτιαξε τον στοιχειώνουν. Όμως ο δρόμος του μεταξιού ξεκινάει πάντα με μια θυσία. Κάθε τέλος είναι μια νέα αρχή.
Θα νιώσει καλά μόνο στην κοσμοπολίτικη Αλεξάνδρεια. Θα βιώσει τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο μέσα από τον απόηχο των γεγονότων. Ωστόσο, θα επιστρέψει στην Κίο λίγο πριν από την καταστροφή του 1922 με σκοπό να σώσει την οικογένειά του.
Στη συνείδησή του το μετάξι συνυφαίνεται με τον έρωτα, με τα αδιέξοδα της παιδικής φιλίας, την αναζήτηση μιας μητρικής αγκαλιάς και με τις μεταμορφώσεις του κόσμου στις αρχές του εικοστού αιώνα.
Στις πόλεις του μεταξιού η ζωή του μπερδεύτηκε σε νήματα που βάλθηκε να τα ξεχωρίσει. Με πίστη, πάντα, στο μότο του: η ομορφιά θα μας σώσει.

Η συγγραφέας
Η Νεκταρία Ζαγοριανάκου-Μακρυδήμα γεννήθηκε στη Σπάρτη Λακωνίας και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε ιατρική στη Ρώμη, στο Πανεπιστήμιο La Sapienza. Ειδικεύτηκε στην Κυτταρολογία και αναγορεύτηκε διδάκτορας στην Ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Ζει και εργάζεται στα Ιωάννινα. Είναι μητέρα δύο παιδιών. Το 2010 κυκλοφόρησε το πρώτο της βιβλίο με τον τίτλο Γνωριμία... με το Ζαγόρι (εκδόσεις Εφύρα). Έχει επίσης εκδώσει τα μυθιστορήματα Τα θεριά της Μεσογείου (εκδόσεις Ωκεανίδα, 2014), Ο μεγάλος σοφός (εκδόσεις Ωκεανίδα, 2015) και Μετάξι (εκδόσεις Κέδρος, 2018).