Gerhard Richter: «Πανόραμα» η ρετροσπεκτίβα του στην Tate

Το ελληνικό κοινό είχε την τύχη να δει μια έκθεση αυτού του καλλιτέχνη το 2006 στο Μουσείο Φρυσίρα στην Πλάκα. Η λονδρέζικη δημόσια γκαλερί TATE Modern άνοιξε την πρώτη μεγάλη ρετροσπεκτίβα του Γερμανού καλλιτέχνη στις 6 Οκτωβρίου 2011. Η εντυπωσιακή έκθεση περιλαμβάνει πέντε δεκαετίες και συμπίπτει με τα 80ά γενέθλια του καλλιτέχνη.

Από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 ο Gerhard Richter εξετάζει τα όρια της ζωγραφικής. Η επιρροή του στον τομέα της ζωγραφικής είναι τεράστια και έχει καθορίσει τάσεις στην τέχνη εμπνέοντας μέχρι σήμερα καλλιτέχνες στην πρακτική τους.
Το εύρος και τα διαφορετικά στυλ του Richter, καθώς και η πολιτική χροιά στα θέματα της δουλειάς του τον καθιστούν ως μια μοναδική περίπτωση καλλιτέχνη.

Γεννημένος το 1932 στην Δρέσδη, ο καλλιτέχνης βίωσε τις τρομερές πολιτικές αλλαγές της χώρας του από νωρίς. Ο τίτλος της έκθεσης «Panorama» θέλει να υπογραμμίσει τις διαφορετικές τεχνοτροπίες του καλλιτέχνη, που παρουσιάζουν στον θεατή την ιδιοφυΐα του Richter και το σκεπτικό πίσω από το έργο toy.

Θέτοντας πάντα τις πιο δύσκολες ερωτήσεις σε σχέση με την ζωγραφική, ο καλλιτέχνης αναγνωρίζει την δύσκολη θέση της τέχνης στην κοινωνία.

Την δεκαετία του ’60 ξεκινάει να ζωγραφίζει τα λεγόμενα «photopaintings» μια πρακτική που αντιγράφεται ακόμα και σήμερα από πολλούς σύγχρονους καλλιτέχνες.

Κόβοντας φωτογραφίες από εφημερίδες, μαζεύοντας εικόνες από παζάρια και σκουπίδια, από τουριστικά φυλλάδια και ερωτικές ιστορίες ζωγραφίζει με απαράμιλλο ρεαλισμό αυτές τις φωτογραφίες σε βαθμό που όταν κοιτάς τον πίνακα νομίζεις ότι όντως βλέπεις το τύπωμα μιας μεγάλης φωτογραφίας.

Παράλληλα έχοντας την παιδική ανάμνηση του Ναζισμού αρκετά πρόσφατη, ξεκινά να ζωγραφίζει από φωτογραφίες αρχείου, εικόνες Ναζί βομβιστών και αλεξιπτωτιστών, αλλά και εικόνες αεροφωτογραφιών από βομβαρδισμένες πόλεις, μια θεματική που ενόχλησε πολύ τους Γερμανούς που ήθελαν να «θάψουν» αυτό τους το παρελθόν.

Περίπου στην δεκαετία του ’70, εξετάζοντας τους ρομαντικούς Γερμανούς ζωγράφους περασμένων αιώνων ζωγραφίζει ρεαλιστικά τοπία, σύννεφα και άλλες «ναιφ» εικόνες. Παράλληλα φωτογραφίζει από πολύ κοντά την λερωμένη του παλέτα και αυτές τις φωτογραφίες της αφηρημένης μάζας μπογιάς τις μεταφέρει σε τεράστιους πίνακες στον καμβά.

Μέχρι και σήμερα ο καλλιτέχνης έχει εξετάσει και έχει απεικονίσει θέματα όπως η τρομοκρατική οργάνωση Baader-Meinhoff της Γερμανίας, την 11η Σεπτεμβρίου και άλλα, καθρεφτίζοντας την ιστορία μέσα από το έργο του.


Δείτε βίντεο με στιγμιότυπα της έκθεσης εδώ