Ανίτα Ρατσβελισβίλι: Το «τώρα» της όπερας στην Εθνική Λυρική Σκηνή για τον «Βέρθερο»

Τις τελευταίες τρεις εβδομάδες η Ανίτα Ρατσβελισβίλι, μία από τις σούπερ σταρ μέτζο σοπράνο στον κόσμο ή -όπως συχνά την περιγράφουν οι ειδήμονες- το «τώρα» της όπερας, έχει πολιτογραφηθεί μόνιμη κάτοικος Αθηνών. Ο λόγος; Οι πρόβες για τον «Βέρθερο» του Ζιλ Μασνέ στην Εθνική Λυρική Σκηνή, στον οποίο η Γεωργιανή λυρική τραγουδίστρια θα κάνει το ντεμπούτο της στον ρόλο της Σαρλότ.

Είναι λέει η πιο απαιτητική και η πιο δύσκολη περίοδος αυτή πριν από τις πρεμιέρες. Ωστόσο η Ρατσβελισβίλι ξεκλέβει χρόνο για να εκτελεί τη μικρή καθημερινή ιεροτελεστία της, να φροντίζει δηλαδή τα φυτά του νοικιασμένου διαμερίσματος όπου μένει στο κέντρο της πόλης, αλλά και για να παρακολουθεί φιλμ τρόμου. Για εκείνη το να βλέπει ταινίες σπλάτερ λειτουργεί, όπως λέει, ως εξομοιωτής της αδρεναλίνης που είναι μαθημένη να βιώνει επί σκηνής.

Κι ας μοιάζει αυτή η συνήθειά της σε πλήρη παραφωνία με όσα στερεοτυπικά εικάζει κανείς για μια λυρική τραγουδίστρια. Ποιος είπε ότι η απόλυτη ντίβα της όπερας σήμερα, εκείνη για την οποία έχουν γράψει πως ενσαρκώνει στην πραγματικότητα τον λόγο για να υπάρχει η όπερα σήμερα, συμβιβάζεται με όσα φαντάζονται, υποθέτουν ή θέλουν οι άλλοι από εκείνη;

GALA: Μιλήστε μου κατ’ αρχάς για τις πρόβες. Είναι η πιο απαιτητική περίοδος για μια λυρική τραγουδίστρια;
ΑΝΙΤΑ ΡΑΤΣΒΕΛΙΣΒΙΛΙ: Είμαι στην Αθήνα εδώ και τρεις εβδομάδες, ακριβώς για τις πρόβες του «Βέρθερου». Εννοείται ότι είναι το πιο δύσκολο κομμάτι της δουλειάς. Εν αντιθέσει με τις παραστάσεις που για μένα τουλάχιστον είναι το πιο εύκολο και το πλέον ευχάριστο. Ομως οι πρόβες απαιτούν χρόνο, συνεργασία, συναναστροφή, κοινό όραμα για την παράσταση.

G.: Φαντάζομαι προϋποθέτουν και την καλή φυσική σας κατάσταση. Φροντίζετε τον εαυτό σας;
Α.Ρ.: Προσπαθώ να κοιμάμαι όσο περισσότερο μπορώ. Ξεκουράζομαι, τρώω υγιεινά, κάνω πράγματα που με ευχαριστούν, αν χρειάζεται, μελετώ και βέβαια φροντίζω τη 15 μηνών κόρη μου.

G.: Είναι εδώ μαζί σας;
Α.Ρ.: Ναι, την έχω μαζί μου στην Αθήνα. Οπότε έχω πολλά πράγματα να κάνω μαζί της. Είναι ωραίο να βρίσκομαι μαζί με την οικογένειά μου, τον σύζυγο και το παιδί μου, με τροφοδοτεί με θετική ενέργεια.

G.: Ακούγεται δύσκολο.
Α.Ρ.: Είναι, αλλά έχω βοήθεια από τον σύζυγο και μια θεία μου. Το διαχειρίζομαι καλά ως τώρα.

G.: Η δουλειά σας απαιτεί να βρίσκεστε διαρκώς εν κινήσει, να ζείτε σε διαφορετικές πόλεις. Πώς είναι αυτό;
Α.Ρ.: Είναι πολλά τα ταξίδια, πολλές οι πόλεις, τα θέατρα, το φαγητό, οι κουλτούρες. Αλλά αυτό είναι κι ένα από τα γοητευτικά κομμάτια αυτής της δουλειάς.

G.: Πού όμως νιώθετε ότι είστε σπίτι;
Α.Ρ.: Η βάση μου είναι στη Γεωργία, στην Τιφλίδα. Εκεί είναι το σπίτι, οι γονείς και οι συγγενείς μου. Παρόλο που περνάω ελάχιστο χρόνο μαζί τους, εκεί είναι το σπίτι μου.

G.: Σας λείπει η πατρίδα σας;
Α.Ρ.: Φυσικά. Η μητέρα, ο πατέρας και η αδελφή μου είναι εκεί. Μου λείπουν διαρκώς.

G.: Φανταζόσασταν ανέκαθεν τον εαυτό σας λυρική τραγουδίστρια; Ηταν αυτό που λέμε όνειρο ζωής;
Α.Ρ.: Καθόλου. Δεν το είχα σκεφτεί ποτέ μέχρι τα 16 μου, αν και πάντα τραγουδούσα. Τζαζ, σόουλ, ποπ μουσική. Ξεκίνησα να σπουδάζω Νομική. Ομως ένας φίλος του πατέρα μου που ήταν μουσικός έκρινε ότι θα έπρεπε να ασχοληθώ με τη μουσική. Κάπως έτσι ξεκίνησα να προετοιμάζομαι για τις εξετάσεις του Ωδείου, στις οποίες πέρασα με την πρώτη. Για μία περίοδο έκανα παράλληλα σπουδές στη Νομική και στο λυρικό τραγούδι. Τελικά επικράτησε το δεύτερο.

G.: Τι σας γοήτευσε στην όπερα;
Α.Ρ.: Δεν ήξερα τίποτα για την όπερα. Ισα-ίσα που την έβρισκα τρομερά βαρετή. Στην πραγματικότητα δεν είχα παρακολουθήσει ποτέ κάποια παράσταση. Προέρχομαι από μια πολύ φτωχή οικογένεια και ομολογώ ότι δεν είχαμε τη δυνατότητα να βλέπουμε τέτοια θεάματα. Οταν ξεκίνησα την προετοιμασία μου για το Ωδείο, τότε πήγα για πρώτη φορά σε παραστάσεις στην όπερα της Τιφλίδας. Θυμάμαι ότι παρακολούθησα τον «Ντον Τζιοβάνι» και καθηλώθηκα. Ερωτεύτηκα με την πρώτη ματιά. Φεύγοντας ήξερα ότι ήθελα πια να είμαι μέρος της όπερας.

G.: Αλήθεια, τι χρειάζεται για να γίνει κανείς λυρικός τραγουδιστής;
Α.Ρ.: Χρειάζονται πολλά. Χρόνος, φροντίδα του εαυτού, υγεία, ψυχική υγεία και σταθερότητα γιατί πρόκειται για μια δουλειά με πολλές απαιτήσεις και πολύ στρες. Πρέπει να είσαι διαρκώς τέλειος πάνω στη σκηνή. Το κοινό έχει την απαίτηση να είσαι αψεγάδιαστος φωνητικά. Κανείς δεν καταλαβαίνει ότι είμαστε άνθρωποι και όχι ρομπότ. Κάθε φορά πρέπει να δίνεις τον καλύτερο εαυτό σου. Αυτό ψυχικά είναι εξουθενωτικό. Ξέρετε, πολλές φορές δεν έχω κουράγιο να πάω στο θέατρο. Πώς το αντιμετωπίζω; Απλώς μου υπενθυμίζω πόσο αγαπώ την όπερα.

G.: Γιατί οι άνθρωποι εξακολουθούν να αγαπούν την όπερα;
Α.Ρ.: Γιατί είναι μια σπάνια τέχνη. Σκεφτείτε μόνο αυτό. Κανείς άλλος τραγουδιστής δεν ανεβαίνει στη σκηνή να τραγουδήσει χωρίς μικρόφωνο. Μόνο οι τραγουδιστές της όπερας. Η φωνή φτάνει στον ακροατή, ακόμα και στον πιο απομακρυσμένο ακροατή από τη σκηνή, χωρίς τη διαμεσολάβηση κάποιου τεχνικού μέσου. Αυτό κάνει την όπερα μοναδική. Αλλά και τους ανθρώπους που τραγουδούν όπερα μοναδικούς.

G.: Πιστεύετε ότι όλοι μπορούν να την εκτιμήσουν;

Α.Ρ.: Εννοείται πως όχι. Η όπερα είναι κάτι που θα έπρεπε να δοκιμάσουν να ακούσουν όλοι μια φορά στη ζωή τους και να αποφασίσουν αν τους αρέσει ή όχι. Και σε αυτό πρέπει να έχει βασικό ρόλο το εκπαιδευτικό σύστημα. Να φέρει τα παιδιά σε επαφή με την όπερα και κατόπιν εκείνα να αποφασίσουν. Και βέβαια δεν μπορείς να ρίξεις αμέσως τα παιδιά στον Βάγκνερ. Αλλά μπορείς να ξεκινήσεις με τον «Μαγεμένο Αυλό» ή τον «Φίγκαρο». Υπάρχουν έξυπνοι τρόποι για να μυηθεί κανείς στην όπερα.

G.: Αλήθεια, εσείς τι ακούτε;
Α.Ρ.: Σίγουρα όχι όπερα. Μου φτάνει όση ακούω και τραγουδάω στη δουλειά. Στο σπίτι προτιμώ να ακούω τζαζ, τραγούδια των '90s και των πρώιμων '00s, ροκ μουσική. Μ' αρέσει η μουσική που σου δίνει λόγο για να την ακούσεις.

G.: Είπατε προηγουμένως ότι μεγαλώσατε σε μια πολύ φτωχή οικογένεια. Πλέον είστε μια σταρ της όπερας. Αναρωτιέμαι αν σας λείπει κάτι από εκείνα τα χρόνια.
Α.Ρ.: Ισως το μόνο που μου λείπει ήταν ότι περνούσα πολύ περισσότερο χρόνο με την οικογένειά μου, πράγμα που πλέον είναι πολύ σπάνιο. Η ποιότητα της ζωής μου σήμερα είναι πολύ καλύτερη από τότε, όμως μη με θεωρήσετε πλούσια. Εχω αναλάβει να βοηθάω οικονομικά την οικογένειά μου, οπότε όλο το εισόδημά μου καταμερίζεται. Οι άνθρωποι ίσως φαντάζονται ότι ζούμε μια πλουσιοπάροχη ζωή, όμως δεν είναι έτσι. Είμαι χαρούμενη με τη ζωή μου, αλλά δεν ζω μέσα σε μια Rolls-Royce. Οι σταρ της εποχής μας είναι η Μάιλι Σάιρους και η Lady Gaga, όχι η Κάλλας και ο Παβαρότι όπως κάποτε.

G.: Ομως κι εσείς θεωρείστε σταρ. Εχουν γράψει για σας ότι είστε ο λόγος που η όπερα εξακολουθεί να υπάρχει.
Α.Ρ.: Φυσικά και είναι ωραίο να διαβάζεις τέτοιες κριτικές για τον εαυτό σου. Ομως αυτό σου κληροδοτεί και μια ευθύνη. Νιώθεις ότι πρέπει να εξελίσσεσαι, να γίνεσαι διαρκώς μια καλύτερη εκδοχή σου. Και δεν είναι πάντα εύκολο. Πέρυσι, μετά τη γέννηση της κόρης μου έχασα τον έλεγχο της φωνής μου για πολύ καιρό. Ενιωσα σαν να μην είχα τραγουδήσει ποτέ προηγουμένως. Σκέφτηκα να τα παρατήσω. Επεσα σε βαθιά κατάθλιψη. Η μόνη εναλλακτική ήταν να ξεκινήσω από το μηδέν. Και το έκανα με πολλή προσπάθεια και πολλές δυσκολίες. Ακόμα προσπαθώ να σταθώ ξανά στα πόδια μου. Το παλεύω.

G.: Εκτός από ντίβα της όπερας, είστε δηλαδή και μαχήτρια;
Α.Ρ.: Είμαι κυρίως μαχήτρια. Δεν γίνεται αλλιώς στη ζωή. Ή μάχεσαι ή απλά καταθέτεις τα όπλα.

Info: «Βέρθερος» του Ζιλ Μασνέ στις 28, 31/3 και 2 & 4/4. nationalopera.gr

Ειδήσεις σήμερα:

Μύκονος: «Μας απειλούν ένοπλοι μπράβοι, αλλά δεν φοβόμαστε», κατήγγειλε η πρόεδρος των Αρχαιολόγων - Δείτε βίντεο

Καβάλα: Αμετανόητος ο 55χρονος που σκότωσε την 43χρονη Αΐντα - Έβαλε τα γέλια στο δικαστήριο

Κυριάκος Μητσοτάκης: Με στόχο την αυτοδυναμία σε περιοδεία στη Φθιώτιδα - Πρώτη στάση το λιμάνι του Αγίου Κωνσταντίνου