Σύνολα από την Ελλάδα και το εξωτερικό μας παρουσιάζουν σε όλη του την ποικιλομορφία το σπουδαίο έργο του διεθνώς καταξιωμένου και πολυγραφότατο Έλληνα συνθέτη Γιώργου Απέργη, στις 8-9, στις 13 & 15 Απριλίου 2011, στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών.
Ο γεννημένος το 1945, και από το 1963 εγκατεστημένος στο Παρίσι, Γιώργος Απέργης αναγνωρίζεται διεθνώς τα τελευταία τριάντα χρόνια ως ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους συνθέτες και πρωτοπόρους στο μουσικό θέατρο.
Έχοντας συνθέσει πάνω από 100 έργα, συνεχίζει με ανεξάντλητη δημιουργική δύναμη να διευρύνει ακατάπαυστα ένα εντελώς προσωπικό έργο, το οποίο δεν υπόκειται σε καμία από τις συνηθισμένες μεθοδολογικές και αισθητικές κατηγοριοποιήσεις, αλλά δημιουργεί νέες. Με τον αντικομφορμισμό του, διανοίγει σε κοινό και ερμηνευτές νέους, ανέλπιστους ορίζοντες στυλιστικής ελευθερίας, όπου το οπτικό-παραστατικό και ακουστικό στοιχείο συνδυάζονται περίτεχνα. Μετά τη σύνθεση του πρώτου του μουσικοθεατρικού έργου, La tragique histoire du nécromancien Hiéronimo et de son miroir, το 1971, ο Απέργης επικεντρώθηκε στη διερεύνηση των σχέσεων μουσικής, λόγου και σκηνικής-θεατρικής δράσης. Από τότε συμμετέχει ενεργά σε όλες τις εξελίξεις του μουσικού θεάτρου, οι οποίες δρομολογήθηκαν από το Φεστιβάλ της Αβινιόν. Για το σκοπό αυτό ίδρυσε το 1976 το «Ατελιέ του Θεάτρου και της Μουσικής» και συνεργαζόμενος με μουσικούς και ηθοποιούς πειραματίστηκε σε νέες συνθετικές μεθόδους, όπου φωνητικά, ενόργανα και παραστατικά στοιχεία συμβάλλουν εξίσου στη δραματουργία του έργου.
Το θεατρικό-παραστατικό στοιχείο παρεισφρέει και στα έργα για ενόργανο ή για φωνή και ενόργανο σύνολο, τα σημαντικότερα από τα οποία θα παρουσιαστούν στον κύκλο αυτό. Ο συνθέτης αντιλαμβάνεται το είδος αυτό συχνά ως ενόργανο μουσικό θέατρο, όπου οι εκτελεστές οργάνων μπορεί παράλληλα να αναλαμβάνουν, ακόμα και με απλές χειρονομίες, σκηνική δράση. Η διάθεση του συνθέτη για πειραματισμό και πρόκληση είναι εμφανής, με ασυνήθιστους και αντιθετικούς ηχητικούς συνδυασμούς στα όρια των ρεζίστρων και εξάντλησης των δυνατοτήτων φωνής και οργάνων. Στα σκηνικά του έργα ο Απέργης επιδιώκει συχνά την ενεργό συμμετοχή του κοινού σε μια προσπάθεια άρσης των επικοινωνιακών φραγμών που πιθανώς βιώνει με τη σύγχρονη μουσική δημιουργία.
Εκτός από τις συναυλίες έργων του, στις 11 Απριλίου θα πραγματοποιηθεί στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών συζήτηση, ανάμεσα στον καλλιτέχνη Γιώργο Απέργη και τον καθηγητή φιλοσοφίας και συγγραφέα Φρανσουά Ρενιώ, με τίτλο «Λόγος και Μουσική στο έργο του Γιώργου Απέργη», σε μια βραδιά που θα περιλαμβάνει επίσης εκτελέσεις των έργων του Rasch για βιόλα και φωνή και Volte Face για σόλο βιόλα.
8-9 Απριλίου IRCAM - Machinations
Το έργο Machinations είναι ένα «μουσικό θέαμα», με τέσσερις γυναίκες εκτελεστές, έναν άντρα, κομπιούτερ και βιντεοπροβολείς. Οι γυναίκες εκτελεστές είναι μία τραγουδίστρια (Ντονατιέν Μισέλ-Ντανσάκ), μία βιολίστα (Ζενεβιέβ Στροσσέ), μία φλαουτίστα (Συλβί Σακούν) και μία ηθοποιός (Συλβί Λεβέσκ), οι οποίες όμως αναλαμβάνουν ένα διαφορετικό, ασυνήθιστο ρόλο: όρθιες πίσω από
φωτισμένα τραπέζια, εκφέρουν φωνήματα, χειρονομούν και προβάλλουν μέσω των βιντεοπροβολέων στοιχειακά αντικείμενα, τα οποία αναπαριστούν τα πρώτα. Ο άνδρας εκτελεστής (Ολιβιέ Πασκέ) παρεμβαίνει με τον υπολογιστή, άλλοτε ενισχυτικά και άλλοτε ανταγωνιστικά, ώστε να δημιουργηθεί ένας οπτικοακουστικός διάλογος με τα τεκταινόμενα από τις τέσσερις γυναίκες.
Τα κείμενα του έργου είναι γραμμένα από τον συνθέτη και από έναν παλαιό του συνεργάτη, τον καθηγητή φιλοσοφίας και συγγραφέα, Φρανσουά Ρενιώ, ο οποίος θα μιλήσει σε εκδήλωση στις 11 Απριλίου στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, στο πλαίσιο του αφιερώματος στον Γιώργο Απέργη. Ωστόσο, δεν πρόκειται για κείμενα, αλλά για «προ-κείμενα» χωρίς νόημα, με επικοινωνιακή δύναμη. Αναπαριστούν συμπυκνωμένα την ιστορία της γένεσης της γλώσσας, ως κώδικα επικοινωνίας, από πρωτεϊκούς ήχους και αρχέγονους θορύβους.
Με ανάλογο τρόπο, η αντιπαραβολή απλών αντικειμένων και υπολογιστικών προγραμμάτων αναπαριστά την ιστορία της γένεσης της επιστήμης και των «μηχανών».
Στην παρουσίαση του έργου Machinations, καίρια είναι η συμβολή του IRCAM, του σημαντικότερου ινστιτούτο σύγχρονης και avant garde μουσικής στην Ευρώπη, τόσο στον τομέα της έρευνας όσο και της σύνθεσης.
Κεντρική Σκηνή
Ώρα έναρξης: 20:30
Συντελεστές:
Μουσική και σκηνική διεύθυνση: Γιώργος Απέργης
Κείμενα: François Regnault, Γιώργος Απέργης
Φωτισμοί: Daniel Levy
Βοηθός σκηνικής διεύθυνσης: Emily Loizeau
Σχεδιασμός μουσικής υπολογιστών IRCAM: Olivier Pasquet, Tom Mays
Ερμηνεύουν: Sylvie Levesque, Donatienne Michel-Dansac, Sylvie Sacoun, Geneviève Strosser (φωνές), Olivier Pasquet (υπολογιστής)
IRCAM Technical Team
Maxime Le Saux: ηχοληψία
Frédéric Vandromme: διεύθυνση σκηνής
Marc Richaud: χειρισμός φωτισμών και βίντεο
Εισιτήρια: 15-20-30-40 € | Φοιτ. 10-15-20 €
