Νίκος Φελέκης

Φαίνεται ότι έπρεπε να πάει φαντάρος ο Κασσελάκης και να σημάνουν σιωπητήριο οι αντιφρονούντες στον ΣΥΡΙΖΑ για να υπάρξει, έστω και μικρή, ανάκαμψη της Κουμουνδούρου. Μετά από πολλούς μήνες η αξιωματική αντιπολίτευση ξαναγίνεται και δημοσκοπικά δεύτερο κόμμα. Οι τελευταίες έρευνες δείχνουν το ΠΑΣΟΚ να υποχωρεί στην τρίτη θέση και ο ΣΥΡΙΖΑ, έστω και με βραχεία κεφαλή, να περνάει μπροστά στη μάχη της επόμενης μέρας για την αναδιοργάνωση της Κεντροαριστεράς. Οχι, η ηγεμονία του Μητσοτάκη και της δεξιάς παράταξης στο κυβερνητικό παιχνίδι δεν αμφισβητείται -τουλάχιστον όχι ακόμη- αφού η Ν.Δ. συνεχίζει να προηγείται με διαφορά ασφαλείας από τα κόμματα των κυρίων Κασσελάκη και Ανδρουλάκη.

Οι συνεργάτες του Stefanos δηλώνουν πάντως ευχαριστημένοι, αφενός γιατί φαίνεται να σταματά η δημοσκοπική κατρακύλα του ΣΥΡΙΖΑ και αφετέρου επειδή τα δημοσκοπικά δεδομένα, μετά από πολύ καιρό, δείχνουν να χειροτερεύουν για την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό. Οπως μας λένε χαρακτηριστικά, «για πρώτη φορά ο “Κανένας”, στην έρευνα της Metron Analysis, ξεπερνά τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην ερώτηση για το ποιον εμπιστεύονται οι πολίτες να τους κυβερνήσει». Επίσης, «για πρώτη φορά οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ακόμη και μετά τις σταθμίσεις και τις αναγωγές που γίνονται, το ποσοστό της Ν.Δ. μπορεί να βρεθεί κάτω από το 33% που πήρε στις προηγούμενες ευρωεκλογές». Μάλιστα, από τις συζητήσεις που κάνουν οι στενοί συνεργάτες του Κασσελάκη με αναλογιστές προκύπτει, όπως μας λένε, το συμπέρασμα: «Η Ν.Δ. μπορεί να πέσει κάτω και από το 30%».

Εξυπακούεται ότι στην περίπτωση αυτή τα πολιτικά δεδομένα αλλάζουν άρδην. Και το κυβερνητικό παιχνίδι αποκτά νέο ενδιαφέρον εάν το άθροισμα των ποσοστών των δυνάμει συνεργατικών κομμάτων της αντιπολίτευσης (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ και Νέα Αριστερά) ξεπεράσουν το ποσοστό της Ν.Δ., κάτι που μέχρι πρότινος έμοιαζε απίθανο. Σίγουρα, μέχρι τις ευρωεκλογές ο χρόνος, και ειδικά ο πολιτικός, είναι πολύς και μπορεί να υπάρξουν κι άλλες ανατροπές, ειδικά στη σειρά κατάταξης των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Το γεγονός ότι το κόμμα του Κυριάκου Βελόπουλου, η Ελληνική Λύση, απορροφά το μεγαλύτερο τμήμα της φθοράς της Ν.Δ. συνιστά οπωσδήποτε σημαντικό πρόβλημα για την Κουμουνδούρου. Αφενός στερεί από την αξιωματική αντιπολίτευση τη δυνατότητα να επωφεληθεί αυτή, όπως συνήθως συνέβαινε, από τη φθορά της κυβέρνησης. Και αφετέρου επειδή η ενίσχυση της Ακροδεξιάς δεν τροποποιεί απλώς τα πολιτικά δεδομένα, αλλά αφαιρεί από τη λεγόμενη «πληθυντική Κεντροαριστερά» την προοπτική, στο προβλεπτό τουλάχιστον μέλλον, να υπάρξει προοδευτική κυβέρνηση.

Kεντρόφυγες τάσεις

Εάν τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών απομακρύνουν την πιθανότητα επιστροφής της κεντρώας και μεταρρυθμιστικής Αριστεράς στα κυβερνητικά έδρανα, τότε στο ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ θα αναπτυχθούν κεντρόφυγες τάσεις και θα δυναμώσουν οι φωνές όσων τάσσονται υπέρ της στρατηγικής ανασύνθεσης της Προοδευτικής Παράταξης με προγραμματικές συμπτώσεις και αναζήτηση ελκυστικής ηγεσίας. Ηδη στο παρασκήνιο οι σχετικές ζυμώσεις εντατικοποιούνται. Στελέχη και από τα δύο κόμματα αναζητούν κοινούς τόπους, ενώ στους προβληματισμούς που αναπτύσσονται περιλαμβάνεται και η Νέα Αριστερά, η οποία φαίνεται να κερδίζει το στοίχημα του 3%, που θα της δώσει τη δυνατότητα να διεκδικήσει την εκλογή ενός ευρωβουλευτή και, το κυριότερο, να είναι μεταξύ των κομμάτων που, εκτός δραματικού απροόπτου, θα εκπροσωπούνται και στην επόμενη Βουλή.

Τα στελέχη που μετέχουν στον παρασκηνιακό και προσώρας άτυπο διάλογο υποστηρίζουν ότι «είναι η ώρα των πρωτοβουλιών για τη μεγάλη κοινωνικοπολιτική συνάντηση των προοδευτικών δυνάμεων, που θα απαντά με προτάσεις διεξόδου στις νέες διαιρετικές τομές που γεννούν οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις, οι τεχνολογικές και επιστημονικές αλλαγές, η πράσινη μετάβαση και ο ρόλος του κράτους στις νέες κοινωνικές και γεωγραφικές αντιθέσεις». Εχουν δε τη γνώμη ότι η συνεργασία πρέπει να αναπτυχθεί «από κάτω και όχι από συνεννοήσεις κορυφής» - και σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να χαθεί «σε έναν κοινωνικά αδιάφορο ανταγωνισμό ως προς τα ποσοστά των κομμάτων του προοδευτικού τόξου». Οχι μόνο επειδή τα ποσοστά είναι μικρά καθώς κυμαίνονται μεταξύ του 12%-15% και πόρρω απέχουν από το ποσοστό της προπορευόμενης Ν.Δ., αλλά και επειδή ο διαγκωνισμός για τον «μικρό τελικό» ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ ενισχύει την αποχή και την ιδιώτευση. Κάτι που εκ των πραγμάτων ευνοεί -υπό προϋποθέσεις φυσικά- το μεγάλο κόμμα, τη Ν.Δ., και πλήττει τα (μικρότερα) κόμματα της αντιπολίτευσης.
Χαμόγελα και σκεπτικισμός

Οι στενοί συνεργάτες του Stefanos μπορεί να δηλώνουν ικανοποιημένοι για τη φθορά της κυβέρνησης και αισιόδοξοι ως προς την τελική έκβαση της μάχης με το ΠΑΣΟΚ για τη δεύτερη θέση στις ευρωεκλογές, υπάρχουν όμως και αρκετοί σκεπτικιστές στην Κουμουνδούρου. Και ο λόγος είναι ότι ουδείς μπορεί να υποστηρίξει με βεβαιότητα ότι η δημοσκοπική κάμψη της Ν.Δ., αλλά και του ΠΑΣΟΚ, είναι μόνιμη και όχι προσωρινή. Επιπροσθέτως, ο προβληματισμός των σκεπτικιστών επικεντρώνεται στα εξής σημεία: πρώτον, η αξιωματική αντιπολίτευση δεν είναι ακόμη έτοιμη να απαντήσει με πειστικότητα στο δίλημμα, και μάλιστα με όρους πόλωσης, «Ποιος μπορεί να εγγυηθεί τη σταθερότητα και την ασφάλεια της χώρας σε μια περίοδο πολεμικών συγκρούσεων και ευρωπαϊκής απορρύθμισης;», που θα θέσει η κυβέρνηση όσο θα πλησιάζουμε προς τις ευρωεκλογές.

Δεύτερον, η σύγκριση Μητσοτάκη και Κασσελάκη ως προς τη διαχειριστική ικανότητα επίλυσης των κυβερνητικών υποθέσεων ακόμη ευνοεί τον Κυριάκο, αφού ο Stefanos βρίσκεται στο στάδιο της εκμάθησης και της εκπαίδευσης. Τρίτον, το γεγονός ότι ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ υπερτερεί του πρωθυπουργού επικοινωνιακά, και ιδιαίτερα στο Instagram και το TikTok, δεν ενισχύει το κυβερνητικό προφίλ του ΣΥΡΙΖΑ, ούτε τονώνει τα δυνάμει πρωθυπουργικά χαρακτηριστικά που χρειάζεται να έχει ο αρχηγός του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης προκειμένου να τον εμπιστευθούν οι πολίτες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η πρόσφατη δημοσκόπηση της Metron Analysis για το MEGA, στην οποία, ενώ οι θετικές γνώμες για την κυβέρνηση υποχωρούν στο 30%, ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει πολύ χαμηλά, με μόλις 10% θετικές γνώμες και 83% αρνητικές έναντι 66% της κυβέρνησης. Επίσης, στοιχείο προβληματισμού αποτελεί και το γεγονός ότι η «πρωθυπουργισιμότητα», δηλαδή ο βαθμός εμπιστοσύνης των πολιτών στο πρόσωπο του Στέφανου Κασσελάκη, βρίσκεται στο μισό (7%) από το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ (14%). Και είναι μόλις δύο μονάδες πάνω από του Νίκου Ανδρουλάκη, που περιορίζεται στο, επίσης γλίσχρο, 5%.

Πάντως, η διαφορά Κασσελάκη και Ανδρουλάκη, εφόσον επιβεβαιωθούν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, είναι ότι ο πρώτος δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει εσωκομματικό πρόβλημα. Αν μάλιστα το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται στο 15% και της Νέας Αριστεράς στο 3%, τότε ο Stefanos θα υποστηρίξει πως ο ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο δεν έχασε, αλλά αθροιζόμενα τα ποσοστά των δύο κομμάτων ξεπερνούν το 17,8% που έλαβε η Κουμουνδούρου στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές υπό την ηγεσία του Αλέξη Τσίπρα. «Ανοδο και όχι πτώση έχουμε», θα διακηρύξει ο Stefanos, η οποία μάλιστα, όπως θα πει, θα μπορούσε να είναι και μεγαλύτερη εάν δεν είχε υπάρξει η διάσπαση και δεν είχε ανακοπεί (από τον εσωκομματικό εμφύλιο, περιλαμβανομένων και των ενστάσεων Τσίπρα στο συνέδριο) η δυναμική από την εκλογή του. Αν η διαφορά από το ΠΑΣΟΚ είναι ευδιάκριτη, πάνω από δύο μονάδες, θα καλέσει τον κόσμο του ΠΑΣΟΚ «να εγκαταλείψει τη Χαριλάου Τρικούπη και να προσχωρήσει στον ΣΥΡΙΖΑ» προκειμένου, υπό την ηγεσία του, «να ανατρέψουν τον Μητσοτάκη». Επίσης, είναι έτοιμος να θριαμβολογήσει εάν το προβάδισμα της Ν.Δ. πέσει αρκετά κάτω από τις 23 μονάδες που ήταν η διαφορά στις εκλογές του Ιουνίου 2023. Θα έχουμε δηλαδή το παράδοξο η Ν.Δ. να έρθει πρώτο κόμμα, αλλά, αντί για τον Μητσοτάκη, να πανηγυρίζει ο Κασσελάκης επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε δεύτερος - και μάλιστα με ποσοστό που δεν τον καθιστά κυβερνητική εναλλακτική!

Η πεντάδα του προέδρου

Βέβαια, το ποσοστό που θα λάβει η Κουμουνδούρου θα εξαρτηθεί, σε σημαντικό βαθμό, και από το ψηφοδέλτιο που θα καταρτίσει ο Κασσελάκης. Μπορεί στην Πολιτική Γραμματεία να συμφωνήθηκε η υβριδική εκλογή (με κάλπη, αλλά και ηλεκτρονικά) των 35 υποψηφίων από τους περίπου 400 ενδιαφερόμενους, όμως το ενδιαφέρον είναι στους πέντε που θα (δι)ορίσει ο ίδιος ο Stefanos - ποιοι θα είναι και αν μεταξύ αυτών υπάρχουν και δύο, όπως λέγεται, σελέμπριτι. Εξυπακούεται πως στην περίπτωση που οι δημοσκοπήσεις συνεχίσουν, μέχρι και τις 19 Απριλίου, να φέρνουν τον ΣΥΡΙΖΑ στη δεύτερη θέση -και μάλιστα με ποσοστό πλησίον του 15%- υποψήφιος θα είναι και ο Stefanos. Θα θέσει δε ως προσωπικό στοίχημα, λένε συνεργάτες του, να εκλέξει τέσσερις ευρωβουλευτές. Αυτό θα συμβεί εάν ο ΣΥΡΙΖΑ κινηθεί στην περιοχή του 16%.
Προσώρας, τα ονόματα που έχουν ακουστεί μάλλον δεν συνηγορούν σε υψηλή εκλογική πτήση της Κουμουνδούρου στις 9 Ιουνίου. Ο Ευάγγελος Αντώναρος, η Δώρα Αυγέρη, η Αννα Βαγενά, ο Παναγιώτης Κουρουμπλής, ο (μπασκετμπολίστας) Νίκος Παππάς, η Ολυμπία Τελιγιορίδου, ο Γιώργος Τσίπρας, ο Νικόλας Φαραντούρης, μαζί με τον Κώστα Αρβανίτη και την Ελενα Κουντουρά μπορεί να είναι αναγνωρίσιμες υποψηφιότητες, όμως δεν είναι αυτές που θα προκαλέσουν εκλογική ανάφλεξη και θα φέρουν νέους ψηφοφόρους στον ΣΥΡΙΖΑ.

Αν μάλιστα η Νέα Αριστερά, αλλά και ο Κόσμος, το κόμμα του Πέτρου Κόκκαλη, καταφέρουν να βρουν κοινό βηματισμό και περιλάβουν στο ψηφοδέλτιό τους αξιόλογες προσωπικότητες από τον χώρο της διανόησης και των κοινωνικών συλλογικοτήτων, τότε ο Κασσελάκης και οι συνεργάτες του θα πρέπει να κάνουν ρελάνς με πρόσωπα που έχουν απήχηση στους πολίτες. Φυσικά, για να συμβεί αυτό θα πρέπει είτε να πριμοδοτηθούν, στην εσωκομματική κάλπη της 14ης Απριλίου, οι έχοντες ελκυστικό κοινωνικό πρόσωπο αποκλείοντας τις κομματικές «καραβάνες», είτε ο Κασσελάκης μαζί με τον εαυτό του να ανακοινώσει (το αργότερο ως τις 19 Απριλίου, που είναι η τελευταία ημέρα κατάθεσης των ψηφοδελτίων) άλλα πέντε ονόματα τα οποία όντως θα κάνουν αίσθηση στο εκλογικό σώμα και κλικ στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ. Πέντε ονόματα εκ των οποίων τουλάχιστον το ένα θα πρέπει να έχει υψηλή δημοτικότητα ώστε μαζί με τον Κασσελάκη και την Κουντουρά -την οποία και δημοσίως εκθειάζει ο Stefanos- να βρεθεί στην πρώτη τριάδα, η οποία και θεωρείται σίγουρη για εκλογή.

Στα ανωτέρω θα πρέπει να προσθέσουμε ότι τα μέλη του κόμματος θα κληθούν να ψηφίσουν για υποψήφιους που προέρχονται από τις δικές τους περιφέρειες, αφού έχει καθοριστεί να υπάρχει ποσόστωση ανά περιοχή της Ελλάδας στην κατάρτιση της λίστας.

Ποσόστωση (50-50) θα υπάρχει και μεταξύ ανδρών και γυναικών υποψηφίων, ενώ στο ψηφοδέλτιο θα πρέπει, σύμφωνα με τα συμφωνηθέντα, να εκπροσωπείται και η νεολαία. Κυρίως, όμως, θα πρέπει στο ευρωψηφοδέλτιο να περιλαμβάνονται πρόσωπα που να πιστοποιούν την ανανέωση που διατυμπανίζει ο Stefanos, αλλά και θα δείχνουν τη διάθεση της Κουμουνδούρου να υπάρξει αμφίπλευρη διεύρυνση και όχι κλείσιμο του ματιού σε δεξιόστροφα και απολίτικα κοινά, στα οποία αρέσκεται να ψαρεύει, ακόμη και ως φίνο φανταράκι, ο Κασσελάκης - με τελευταίο... δόλωμα τον Λιάγκα έξω από το στρατόπεδο της Θήβας.