Νίκος Φελέκης

Η ημερομηνία των εκλογών θυμίζει πλέον την... κολοκυθιά. Θα γίνουν τον Γενάρη, λέει ο ένας. Οχι τον Γενάρη, τον Φλεβάρη, αποφαίνεται ο δεύτερος. Πάμε για τον Μάρτιο, δηλώνει σίγουρος ο τρίτος. Ο τέταρτος στοιχηματίζει στον Απρίλιο πριν το Πάσχα ή στις 2 ή στις 9, ανήμερα των Βαΐων. Ο πέμπτος προτιμά τον Μάιο και πάει λέγοντας. Ευτυχώς, ακόμη δεν έχει εμφανιστεί σενάριο που να υποστηρίζει ότι, σύμφωνα με κάποια ερμηνεία του Συντάγματος, οι κάλπες μπορούν να στηθούν μέχρι και έναν μήνα μετά τις προηγούμενες εκλογές της 7ης Ιουλίου, δηλαδή τον Αύγουστο... που ’ναι παχιές οι μύγες.

Αναμφίβολα, αυτός που φούντωσε τη φωτιά της εκλογολογίας είναι ο πρωθυπουργός όταν από τη λαϊκή αγορά της Καλλιθέας δήλωσε ότι «μυρίζει εκλογές». Το σύνολο της αντιπολίτευσης, αλλά και οι περισσότεροι βουλευτές της συμπολίτευσης ερμήνευσαν, και μάλλον ορθά, το «μύρισε» ως «κάλπες αμέσως μετά τις γιορτές». Αν γίνουν τον Απρίλιο ή τον Μάιο, όπερ και το πιθανότερο, «δεν θα μυρίζουν, θα έχουν βρωμίσει», μας λέει προβεβλημένο στέλεχος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Σε κάθε περίπτωση, την ημερομηνία των εκλογών θα την αποφασίσει ο πρωθυπουργός. Και, σύμφωνα με συνεργάτες του, οι κάλπες θα στηθούν μετά τον Μάρτιο, κάποια στιγμή την άνοιξη και σε καμία περίπτωση δεν τις συνδέουν με τη νέα απογραφή, η οποία για τους... εκλομαγείρους του Μαξίμου είναι μεν «αναγκαστική» μετά τον Μάρτιο, αλλά και «αδιάφορη», αφού οι έδρες που θα λάβουν τα κόμματα συνδέονται με το πανελλαδικό ποσοστό τους και όχι με την κατανομή τους, αν δηλαδή θα είναι μονοεδρική ή διεδρική η Χίος ή αν στην Α’ Αθηνών εκλέγονται 12 ή 13 βουλευτές.

Η Κουμουνδούρου θεωρεί πάντως ότι «το Μαξίμου επιχειρεί με διαρροές να κλείσει το θέμα που άνοιξε ο ίδιος ο Μητσοτάκης», ο οποίος, σύμφωνα πάντα με την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, «αδιαφορώντας και αδυνατώντας να ακούσει τα προβλήματα των πολιτών μαδάει τη μαργαρίτα για τον χρόνο των εκλογών» με σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομία και ιδιαίτερα στους εμπόρους και τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες, οι οποίοι χρειάζονται σταθερότητα και επαρκή χρόνο για να ρυθμίσουν τις δουλειές τους. Μάλιστα, στενός συνεργάτης του Αλέξη Τσίπρα υποστηρίζει πως «το τρίπτυχο ακρίβεια, διαφθορά, υποκλοπές καθιστά τον Μητσοτάκη τον υπ’ αριθμόν ένα παράγοντα πολιτικής αποσταθεροποίησης». Κάτι που πάντως δεν αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις, αφού η διαφορά της Ν.Δ. από τον ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζει να είναι μεγαλύτερη από 5% και σε κάποιες περιπτώσεις φτάνει και το 8%.

Ακόμη και τα ευρήματα των εταιρειών Prorata και MRB, με τις οποίες συνεργάζεται η Κουμουνδούρου, είναι περίπου τα ίδια με των υπολοίπων εταιρειών. Και αυτές πιστοποιούν ότι τη φθορά της κυβέρνησης δεν την καρπώνεται η αξιωματική αντιπολίτευση, όπως συνέβαινε στο παρελθόν, και τα ευρήματά τους μπορεί να δείχνουν μικρό κλείσιμο της «ψαλίδας», όμως δεν καταγράφουν, τουλάχιστον προσώρας, τάσεις σημαντικών ανακατατάξεων στη δύναμη των κομμάτων, ούτε και συνηγορούν υπέρ της πολιτικής ανατροπής, την οποία έχει θέσει ως στόχο ο Αλέξης Τσίπρας.

Στην προ ημερών συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ το κλίμα σχετικά με τις δημοσκοπήσεις δεν ήταν και ιδιαίτερα εύκρατο. Μάλιστα ο Νίκος Παππάς, εκτός του προβληματισμού, εξέφρασε και τη δυσαρέσκειά του για τα συμπεράσματα των φιλικών προς την Κουμουνδούρου δημοσκόπων, τα οποία δείχνουν τον ΣΥΡΙΖΑ να είναι καθηλωμένος στο 25% και τη Ν.Δ. να μην πέφτει κάτω από το 30%. Και το κυριότερο, το 34% των πολιτών να είναι ευχαριστημένο με την κυβέρνηση, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για την αξιωματική αντιπολίτευση περιορίζεται στο 22%. Για δε την ικανότητα διακυβέρνησης, ο ένας στους δύο ψηφοφόρους θεωρεί τη Ν.Δ. πιο ικανή, ενώ τον ΣΥΡΙΖΑ ο ένας στους τρεις.

Πάντως, οι περί τα εκλογικά ασχολούμενοι του ΣΥΡΙΖΑ διατείνονται, σύμφωνα με σημείωμα που δόθηκε στους βουλευτές και τα στελέχη της Κουμουνδούρου, ότι «από τη μελέτη όλων των τελευταίων δημοσκοπήσεων προκύπτει πως στις πρώτες εκλογές, με την απλή αναλογική, αν δεν υπάρξει αυτοδυναμία από κανένα κόμμα, τότε οι πολίτες σε ποσοστό 54% θέλουν να φτιαχτεί κυβέρνηση συνεργασίας και μόνο το 37% θέλει να προκηρυχτούν δεύτερες εκλογές». Επίσης, στην ερώτηση για τη σταθερότητα οι πολίτες «σε ποσοστό 47% θεωρούν ότι σταθερότητα μπορεί να υπάρξει με κυβερνήσεις συνεργασίας, έναντι 39% που θεωρεί ότι η σταθερότητα επιτυγχάνεται με αυτοδύναμες κυβερνήσεις».

Τα δύο αυτά στοιχεία ο Αλέξης Τσίπρας και οι συνεργάτες του θεωρούν πως ευνοούν τον ΣΥΡΙΖΑ αφού «διασφαλίζουν πως από την πρώτη Κυριακή, εφόσον είναι πρώτο κόμμα, θα σχηματιστεί προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας», σε αντίθεση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος, στο όνομα της αυτοδυναμίας, επιθυμεί και προεξοφλεί και δεύτερη εκλογική αναμέτρηση. Η εκτίμηση της Κουμουνδούρου είναι πως «με την επιστροφή στο αφήγημα της αυτοδυναμίας ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποσκοπεί στη συσπείρωση των ψηφοφόρων της Δεξιάς και ταυτοχρόνως, μετά το σκάνδαλο των υποκλοπών και την παρακολούθηση του Νίκου Ανδρουλάκη, αναγνωρίζει εμμέσως την ανυπαρξία εν δυνάμει κυβερνητικού εταίρου και η μόνη συμμαχία που μπορεί να κάνει είναι με την Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου».

Αιχμή δόρατος η ακρίβεια

Την ακρίβεια ο Αλέξης Τσίπρας έχει αποφασίσει να την ανεβάζει όσο το δυνατόν πιο ψηλά στην αντιπολιτευτική του τακτική. Θα συνεχίσει να προβάλλει και τα θέματα των υποκλοπών και της διαφθοράς όμως. Οπως έδειξε και με τα λεγόμενά του στο Κιλκίς, εφεξής η αιχμή του δόρατος κατά της κυβέρνησης θα είναι «οι ανατιμήσεις και η ακρίβεια στην ενέργεια, τα καύσιμα και τα σούπερ μάρκετ».

Η ακρίβεια μαζί με τη μείωση των εισοδημάτων των νοικοκυριών, την πτώση του τζίρου των επιχειρήσεων, τη διόγκωση του ιδιωτικού χρέους, τις αυξήσεις στις δόσεις των δανείων, τα γλίσχρα επιτόκια καταθέσεων και τους πλειστηριασμούς θα συγκροτούν το αντιπολιτευτικό «καλάθι του Τσίπρα», ενώ το αντιστάθμισμα που θα προσφέρει στους πολίτες είναι «έκτακτος φόρος στις τράπεζες, ευνοϊκός νόμος για τους πλειστηριασμούς, μείωση ΦΠΑ σε τρόφιμα και αγαθά πρώτης ανάγκης, μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα, αύξηση του κατώτατου μισθού στα 800 ευρώ, Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή και επανακρατικοποίηση της ΔΕΗ για να πέσουν οι τιμές στο ηλεκτρικό». Με όπλο την κριτική στην οικονομία ο Τσίπρας ευθυγραμμίζεται και με τις πεποιθήσεις των ψηφοφόρων, οι οποίοι στις δημοσκοπήσεις αξιολογούν την ακρίβεια, τις ανατιμήσεις και τον πληθωρισμό ως πρώτα στην κλίμακα των προβλημάτων και μάλιστα σε ποσοστό 80%-90%. Ανεβάζει τα θέματα οικονομίας και θα τα ανεβάσει ακόμη περισσότερα στη συζήτηση στη Βουλή για τον Προϋπολογισμό (13-17 Δεκεμβρίου), όμως δεν πρόκειται να εγκαταλείψει και τα θέματα των υποκλοπών παρότι, όπως επισημάνθηκε και στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας, άμεσα δεν αποδίδουν εκλογικά, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις.

Ο Αλέξης Τσίπρας είπε στους συντρόφους του ότι τα θέματα των δικαιωμάτων είναι σημαντικά για τους πολίτες και ιδιαίτερα τους προοδευτικούς, έφερε δε ως παράδειγμα τους Δημοκρατικούς των ΗΠΑ. Η απαγόρευση των αμβλώσεων ήταν, κατά τον Τσίπρα, ένας από τους λόγους που ο Μπάιντεν και οι Δημοκρατικοί γλίτωσαν τον... πνιγμό από το «κόκκινο ποτάμι» του Τραμπ και των Ρεπουμπλικανών. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης εμφανίζεται πεπεισμένος πως οι επισυνδέσεις της ΕΥΠ και το Predator, που ουσιαστικά αμφισβητούν το κράτος δικαίου, στην κάλπη θα έχουν μεγαλύτερη επίπτωση στο ποσοστό της Ν.Δ. απ’ ό,τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις.

Το άλλο μεγάλο θέμα, το οποίο η Κουμουνδούρου πιστεύει ότι θα προκαλέσει («μεγαλύτερη και του αναμενομένου», λένε) φθορά στην κυβέρνηση είναι ο νόμος για το ΕΣΥ. Μάλιστα, στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας ο Νίκος Φίλης πρότεινε να γίνει πρόταση μομφής στον υπουργό Υγείας Θάνο Πλεύρη προκειμένου για τρεις ημέρες να υπάρχει σφυροκόπημα στη Βουλή και όχι να περάσει η «ιδιωτικοποίηση» της Υγείας με μια απλή συζήτηση στη Βουλή και μια -όχι ιδιαίτερα μεγάλη- συγκέντρωση έξω από αυτήν. Επίσης, για τρεις συνεχόμενες εβδομάδες τον Δεκέμβριο θα είχαμε τη σύγκρουση των δύο αρχηγών, την οποία αποφεύγει ο Μητσοτάκης, παρότι ο Τσίπρας τον Νοέμβριο τον έχει προκαλέσει τέσσερις φορές. Αν είχε κατατεθεί πρόταση μομφής την εβδομάδα που διήλθε, Τσίπρας και Μητσοτάκης θα «μονομαχούσαν» για το ΕΣΥ, το οποίο παραπέμπει ευθέως στον Ανδρέα Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ, με το οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να σχηματίσει προοδευτική κυβέρνηση.

Την εβδομάδα που έρχεται στη Βουλή θα συζητηθούν οι νομοθετικές αλλαγές στη δομή και τη λειτουργία της ΕΥΠ και κατά συνέπεια Τσίπρας και Μητσοτάκης θα διασταύρωναν τα ξίφη τους για τις υποκλοπές, με σημείο αναφοράς την παρακολούθηση του τηλεφώνου του Νίκου Ανδρουλάκη. Αλλο ένα σημείο συμφωνίας, λοιπόν, των δύο κομμάτων απέναντι στην κυβέρνηση. Και την επόμενη εβδομάδα, η τρίτη «μονομαχία» των δύο αρχηγών θα ήταν για τον Προϋπολογισμό, όπου εκ των πραγμάτων τα κόμματα της αντιπολίτευσης θα βρίσκονται στην ίδια όχθη - της καταψήφισης.

Η ευκαιρία της ταύτισης ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ στο όνομα υπεράσπισης του ΕΣΥ και των Παπανδρέου - Γεννηματά χάθηκε, όμως στην Κουμουνδούρου βλέπουν με ικανοποίηση το γεγονός ότι ο τομέας της Υγείας είναι αυτός για τον οποίο μπορούν να πουν ότι το επιτελείο τους (Γεροτζιάφας, Οθων Ηλιόπουλος, Ξανθός, Λινού, Παπανικολάου, Πλουμπίδης κ.ά.) όχι μόνο είναι ικανό και μπορεί κάποιος να το εμπιστευτεί για να διαχειριστεί τα θέματα της Υγείας, αλλά ενδεχομένως υπερτερεί και των Πλεύρη, Γκάγκα και των άλλων της Ν.Δ.

Κάτι το οποίο δεν ισχύει για άλλους τομείς, όπως ας πούμε στον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους, όπου δεν υπάρχει ακόμη το ανθρώπινο δυναμικό που θα αντιπαρατεθεί στον Πιερρακάκη, τον Λιβάνιο και τους συνεργάτες τους. Σε κάθε περίπτωση, όμως, ο Αλέξης Τσίπρας θέλει στο «επιτελικό κράτος» του Κυριάκου Μητσοτάκη να αντιτάξει το «κοινωνικό κράτος», το οποίο ο ίδιος ευαγγελίζεται. «Κοινωνικό εναντίον επιτελικού κράτους. Λογοδοσία και δημοκρατικός έλεγχος εναντίον αδιαφάνειας και ασυδοσίας. Σκοτεινά συμφέροντα εναντίον δικαιωμάτων των πολιτών» είναι τα συνθήματα που θα ακούμε όλο και πιο συχνά στην πορεία προς τις εκλογές.

Και επειδή αναφερθήκαμε στις εκλογές, να πούμε ότι τα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ακόμη έτοιμα. Στην Πολιτική Γραμματεία συμφώνησαν να ξανασυνεδριάσουν μέχρι τα Χριστούγεννα προκειμένου να συμφωνήσουν στην εισήγηση προς την Κεντρική Επιτροπή αναφορικά με τα πρόσωπα που θα περιλαμβάνονται στις λίστες των υποψηφίων βουλευτών καθ’ άπασαν την επικράτεια. Μεγάλες διαφωνίες δεν υπάρχουν, υπάρχει όμως αυξανόμενη πίεση από όσους επιθυμούν να είναι υποψήφιοι. Εάν τελικά οι εκλογές γίνουν την άνοιξη, όπως διαβεβαιώνει τώρα το Μέγαρο Μαξίμου, υπάρχει στην Κουμουνδούρου η άνεση χρόνου για να καταρτιστούν σοβαρά και αξιόλογα ψηφοδέλτια, αλλά και για να μην υπάρξουν προβλήματα στις εκλογικές περιφέρειες, όπου λόγω της απογραφής θα έχουμε αλλαγές στις έδρες.

Με την επιλογή των υποψηφίων ολοκληρώνεται το πλάνο του Τσίπρα για αλλαγή του ΣΥΡΙΖΑ. Ξεκίνησε με την προσθήκη της Προοδευτικής Συμμαχίας στο όνομα του ΣΥΡΙΖΑ, σηματοδοτώντας τη στροφή προς την Κεντροαριστερά. Αλλαξε υπέρ του τους οργανωτικούς συσχετισμούς στο συνέδριο, στην Κεντρική Επιτροπή, στην Πολιτική και Εκτελεστική Γραμματεία. Ο ίδιος από «πρώτος μεταξύ ίσων», που τον ήθελε η «Ομπρέλα», έγινε με την απευθείας εκλογή και την αλλαγή στο Καταστατικό «αρχηγός». Και το σπουδαιότερο, από «τελειωμένος» πολιτικά έγινε και πάλι υποψήφιος πρωθυπουργός και, αντί για «σύστημα ενάμισι κόμματος», έχουμε και πάλι δικομματισμό, ο οποίος στο όνομα του διπολισμού μπορεί να βάλει να καθίσουν δίπλα-δίπλα στα κυβερνητικά έδρανα «κόκκινους» και «πράσινους» υπουργούς.

Δεν είναι η ισχυρότερη πιθανότητα, αλλά πριν από έναν χρόνο μόνο ως αστείο ακουγόταν αφού ο Μητσοτάκης και η κυβέρνησή του ήταν πανίσχυροι, με ποσοστά που άγγιζαν το 40% και το ΠΑΣΟΚ, με τον νέο του αρχηγό, έφτανε ακόμη και το 16%. Τώρα, η διαφορά με τη Ν.Δ. είναι μαχητή και ειδικά αν ο χειμώνας είναι τόσο καταστροφικός όσο προφητεύεται, ενώ η κυριαρχία στην Κεντροαριστερά δείχνει ότι κερδήθηκε οριστικά από τον Αλέξη, αφού η διαφορά ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ μπορεί, σύμφωνα με δημοσκόπους, να ξεπεράσει και τις 15 μονάδες. Κι αυτό ακόμη και τα «σκιάδια» της εσωκομματικής αντιπολίτευσης το πιστώνουν στον Τσίπρα...