Μπάμπης Κούτρας

Τότε όλα ξεκίνησαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τα ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια και την αλόγιστη χρήση των δομημένων επενδυτικών προϊόντων, τώρα από την Κίνα, τις νυχτερίδες και τον κορωνοϊό. Και στις δύο περιπτώσεις εκείνη που πληρώνει τα σπασμένα είναι η Ευρωπαϊκή Ενωση. Οι επιπτώσεις είναι ήδη τρομακτικές και οι προβλέψεις για τους επόμενους μήνες προκαλούν οικονομικό και πολιτικό vertigo στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.

Η Ιταλία πάει κατευθείαν στην ύφεση, η Γερμανία έχει τεράστια προβλήματα λόγω Κίνας, η ναυτιλία βιώνει τις πιο δύσκολες στιγμές της χωρίς τα κινεζικά εμπορεύματα, οι αεροπορικές μετακινήσεις έχουν πέσει κατακόρυφα, ο τουρισμός πλήττεται και η κατανάλωση μειώνεται κάθετα. Συνέδρια, εκδηλώσεις, εκθέσεις ακυρώνονται με δραματική ταχύτητα και όσο ο αριθμός των θυμάτων θα μεγαλώνει, τόσο οι δρόμοι θα αδειάζουν, με ό,τι σημαίνει αυτό για την πραγματική οικονομία. Μόνο που οι επιπτώσεις είναι διαφορετικές από χώρα σε χώρα και οι ανάγκες αποκλίνουσες, με αποτέλεσμα να βρισκόμαστε μπροστά σε μια ευρωπαϊκή Βαβέλ που δυσκολεύει τις αναγκαίες και επείγουσες αποφάσεις.

Φάνηκε από την πρώτη στιγμή. Την εβδομάδα που πέρασε η Γερμανία δεν έδειξε να συμμερίζεται το άγχος των υπολοίπων και παρέπεμψε τις αποφάσεις για αργότερα, γιατί «ακόμη δεν έχει εκτιμηθεί η κατάσταση». Το επόμενο ραντεβού κλείστηκε για τη Δευτέρα 16 Μαρτίου, εάν μέχρι τότε δεν είναι αργά, από οικονομικής και υγειονομικής άποψης αφού ο κορωνοϊός τρύπωσε ήδη στα γραφεία της Κομισιόν, ακόμη και στη σύσκεψη των υπουργών Υγείας την Παρασκευή.

Η κατάσταση είναι κρίσιμη και το γνωρίζουν όλοι πολύ καλά και στις Βρυξέλλες και στις κυβερνήσεις των 27 χωρών-μελών. Το ερώτημα προς τους πολίτες δεν μπορεί να είναι «Προτιμάτε να πεθάνετε από κορωνοϊό ή από πείνα;». Η απάντηση είναι ούτε από το ένα, ούτε από το άλλο. Δεν μπορεί να υπάρξουν εκπτώσεις στην πρόληψη και την περίθαλψη, ούτε υποεκτίμηση των κινδύνων από την εξάπλωση του ιού για να περιοριστεί το οικονομικό κόστος της επιδημίας που δυστυχώς παραλύει τα πάντα. Ούτε μπορεί η Ευρώπη να επενδύει σε ευχολόγια για να μην εξαπλωθεί ο ιός και να περιοριστεί λόγω καλοκαιριού ή στο επιχείρημα ότι είναι θανατηφόρος μόνο για τις μεγάλες ηλικίες. Ευρωπαϊκός τρόπος ζωής και αδιαφορία για απώλειες στους ηλικιωμένους δεν είναι συμβατά μεταξύ τους. Αλίμονο αν φτάσαμε στο 2020 για να επιστρέψουμε πίσω στον Καιάδα της Σπάρτης.

Η Ευρώπη, αν θέλει και το αποφασίσει γρήγορα, έχει και τον τρόπο και τα εργαλεία για να υπερασπιστεί τον εαυτό της και τους πολίτες της από την επιδημία και τις επιπτώσεις της στην οικονομία. Είναι η ώρα να γίνουν γενναίες επενδύσεις στον τομέα της υγείας τόσο στην πρόληψη, στη δημιουργία εμβολίου και την επιβράδυνση της εξάπλωσης όσο και στην περίθαλψη των ασθενών και τη θεραπεία. Και επιβάλλεται άμεσα να πάρει μέτρα για να στηριχθούν η ευρωπαϊκή οικονομία συνολικά και του κάθε κράτους χωριστά, οι κλάδοι που θα πληγούν, οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι. Οι υψηλοί στόχοι πρέπει να μειωθούν, οι δόσεις προς Εφορία, τράπεζες, Ταμεία να ανασταλούν, άμεση οικονομική ενίσχυση να υπάρξει-, όπου υπάρχει ανάγκη. Πρέπει με κάθε θυσία να διατηρηθούν οι θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης με πυρήνα τους τομείς εκείνους που δεν επηρεάζονται από την εξάπλωση του κορωνοϊού και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να ρίξει νέο χρήμα.

Οι συνέπειες της εξάπλωσης της νέας επιδημίας είναι πολλές και οδυνηρές. Η Ε.Ε. πρέπει αυτή τη φορά να είναι γρήγορη και αποφασιστική. Εάν για δεύτερη φορά χάσει το παιχνίδι, δύσκολα θα αποφύγει την οριστική διάλυση. Προς μεγάλη λύπη όλων όσοι την πιστέψαμε και προς μεγάλη τέρψη όσων θέλουν να τη δουν να γίνεται κομμάτια. Θα αφήσουν να τη... σκοτώσει ο COVID-19; Τις επόμενες εβδομάδες θα ξέρουμε.