Γιάννης Γ. Αντύπας

Και είναι λογικό, όχι μόνο γιατί είναι ο ογκωδέστερος και σημαντικότερος κοινωνικός σχηματισμός τουλάχιστον στις δυτικού τύπου κοινωνίες αλλά και γιατί κατά μάλλον γενική παραδοχή που βασίζεται στα νούμερα, η μεσαία τάξη της χώρας μάλλον δεν πέρασε και πολύ καλά κατά την 4ετία αυτή. Και ουσιαστικά η διαμάχη ήταν μεταξύ των … ντόπιων βασικών εκπροσώπων αφ’ ενός των δυτικού τύπου κοινωνιών (βλ ΝΔ) και αφ’ ετέρου των αριστερού/μαρξιστικού τύπου κοινωνιών (βλ. Σύριζα).

Η διαμάχη αυτή επικεντρώθηκε στο αν και κατά πόσον αναγκάστηκε η προηγούμενη κυβέρνηση να πάρει τα μέτρα που πήρε λόγω των μνημονικών περιορισμών όπως υποστηρίζει η ίδια ή υπήρξαν και άλλοι λόγοι, πιο βαθείς, πιο ιδεολογικοί.

Αν βγει κανείς από τις εγχώριες κομματικές ταμπέλες, που πολλές φορές θολώνουν τα πράγματα και προσπαθήσει να προσδιορίσει το λογικό συμφέρον κάθε πολιτικού χώρου από τους δύο που μας απασχολούν εδώ, μάλλον εύκολα θα κατέληγε στα εξής συμπεράσματα:

Ένα αριστερό κόμμα απευθύνεται κυρίως στην οικονομικά χαμηλότερη τάξη για να αποκτήσει πλειοψηφία στις εκλογές.

Είναι γενικά παραδεκτό ότι η τάξη αυτή δεν αποτελεί την κύρια δεξαμενή ψήφων ενός συντηρητικού ή κεντρώου κόμματος.

Άρα όσο πιο πολυπληθής είναι σε μία χώρα η οικονομικά χαμηλότερη τάξη τόσο καλλίτερα συνήθως πηγαίνει εκλογικά ένα αριστερό κόμμα.

Απλουστευτικά όλα αυτά ίσως να πει κανείς, αλλά από την άλλη έχουν μια λογική βάση. Πάντως, το θέμα της μεσαίας τάξης σε κάθε χώρα, είναι βασικό τμήμα του μείγματος πολιτικής κάθε πολιτικού σχηματισμού που έχει κυβερνητικές φιλοδοξίες. Και μπορεί το πολιτικό παιχνίδι να επιτρέπει ντρίπλες, «δεν προκάμαμε», «αναγκαστήκαμε» κλπ, αλλά σε βασικά ιδεολογικά θέματα πρέπει να υπάρχει μια λογική συνέχεια θεωρίας και πράξης για λόγους εντιμότητας.

Ας μην γελιόμαστε: η μεσαία ταξη ονειρεύεται να ανέλθει ταξικά προς την μεσοανώτερη ή και την ανώτερη κοινωνικό-οικονομική τάξη. Και αυτό κάνει τις δυτικού τύπου κοινωνίες να λειτουργούν με βάση τον καπιταλισμό. Τα αριστερά κόμματα δεν αρέσκονται σε αυτού του είδους τις διαστρωματικές μετακινήσεις, απλούστατα γιατί χάνουν εκλογική πελατεία. Με άλλα λόγια είναι συμφυές στην βαθύτερη στρατηγική τους η προλεταριοποίηση της μεσαίας τάξης. Αυτό δεν γίνεται με τον … κρίνο. Γίνεται με στοχευμένα μέτρα…

Το παρακάτω κείμενο αποδεικνύει πως πέρα από τον … εξαναγκασμό των μνημονίων, που μεταξύ μας μνημόνια είχαν και οι προηγούμενοι αλλά τέτοια μέτρα δεν πήραν, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα μάλλον συνεπές αριστερό κόμμα:

«Στον μαρξισμό, η μεσαία τάξη έχει αρνητική υπόσταση, παίζει ανασχετικό ρόλο στην ταξική πάλη. Όντας ένα "αναγκαίο συμπλήρωμα" της καπιταλιστικής κοινωνίας, διαρκώς αναγεννιέται κι ακριβώς επειδή είναι συγκριτικά πολυπληθέστερη από την ανώτερη μπουρζουαζία έχει τη δυνατότητα να ασκεί την επιρροή της στο εργατικό κίνημα. Η μεσαία τάξη βρίσκεται σε διαρκή αντιπαλότητα με την ανώτερη αστική τάξη όχι για να την ανατρέψει, αλλά για να εξασφαλίσει τη δική της διαιώνιση, επομένως η σύγκρουση αυτή δεν έχει επαναστατικά χαρακτηριστικά. Για τον Μαρξ, η μεσαία τάξη δεν είναι μόνον συντηρητική, αλλά και αντιδραστική, "προσπαθεί να στρέψει προς τα πίσω τον τροχό της Ιστορίας". Η ριζοσπαστικοποίησή της είναι μόνον συγκυριακή, όταν έλθει αντιμέτωπη με την επικείμενη "έκπτωσή" της προς το προλεταριάτο οπότε αναγκαστικά, αλλά ευκαιριακά και πάλι, συντάσσεται μαζί του. Αρκετοί σύγχρονοι αναλυτές υποστηρίζουν σήμερα ότι τα διαλυτικά σύνδρομα στην πρώην Σοβιετική Ένωση δεν εμφανίστηκαν επί εποχής Γκορμπατσόφ αλλά πολύ νωρίτερα, επί εποχής Μπρέζνιεφ, όταν η σημαντική άνοδος του βιοτικού επιπέδου του σοβιετικού λαού οδήγησε στην εμφάνιση μιας πολυπληθούς μεσαίας, "αστικής"-με την έννοια του γεωγραφικού προσδιορισμού- τάξης, εντείνοντας την πίεση για οικονομικά ανοίγματα και φιλελευθεροποίηση του μονοκομματικού συστήματος.»

Αυτό, είναι “κόπυ πάστε” από την Αυγή της 26.1.14 (*)


(*) Κοσμοδρόμιο, από τον Νίκο Κυριακίδη / "Μεσαία τάξη", το νέο προλεταριάτο