Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Χθες, μέσα σε μια μόνο ημέρα ήρθαν στο φως τρεις σημαντικές παρεμβάσεις από τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο, που δείχνουν σαφώς ότι η ευρωζώνη, αντί να πηγαίνει προς το καλύτερο, πηγαίνει προς το χειρότερο.

Πρώτο δείγμα: Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε σε συνέντευξη ότι η Κομισιόν θα πρέπει να αποκτήσει δικαίωμα βέτο για τους εθνικούς προϋπολογισμούς, εφόσον κάποια χώρα δεν τηρεί τα κριτήρια σταθερότητας (έλλειμμα και χρεος).

Τη στιγμή, δηλαδή, που ολόκληρη η ευρωζώνη απειλείται με μακροχρόνια ύφεση και η Γαλλία παραβιάζει σκόπιμα για δύο ακόμα χρόνια το όριο του 3% για το έλλειμμα, προκειμένου να μη βουλιάξει η οικονομία της, οι Γερμανοί επιμένουν εμμονικά στην καταστροφική πολιτική τους.

Χθες, επίσης, διέρρευσαν οι πρώτες πληροφορίες για το πολυθρύλητο πρόγραμμα που ετοιμάζει ο νέος πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ για επενδύσεις 300 δισ. ευρώ. Όπως φαίνεται το πρόγραμμα θα βασιστεί σε ένα ταμείο με κεφάλαια μόλις 21 δισ. ευρώ το οποίο θα χρησιμοποιηθεί ως βάση για να δίνονται εγγυήσεις σε επιχειρηματικά δάνεια, υπό τη σκέπη της  Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Στόχος, να μειωθεί το ρίσκο για να επενδύσουν τα ιδιωτικά κεφάλαια σε ευρωπαϊκά σχέδια, χωρίς να χρειαστεί να χρησιμοποιηθούν χρήματα από τους κρατικούς προϋπολογισμούς.

Αξίζει να θυμηθούμε ότι το αρχικό σχέδιο Γιούνκερ προέβλεπε ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα αγόραζε ομόλογα της ΕΤΕπ, ώστε η τελευταία να αποκτήσει την απαραίτητη ρευστότητα για να χρηματοδοτήσει επενδύσεις. Μόλις, όμως, οι Γερμανοί απέρριψαν (με μια συνοπτική αλλά κάθετα αντίθετη δήλωση του κ. Σόιμπλε στον Τύπο) το μεγαλόπνοο σχέδιο, αυτό εγκαταλείφθηκε και ο κ. Γιούνκερ υποχώρησε ατάκτως, καταλήγοντας στην κουτσουρεμένη και προφανώς ανεπαρκή εκδοχή του ταμείου με τα ψίχουλα των 21 δισ. ευρώ.

Είναι τυχαίο άραγε ότι ο κ. Γιούνκερ, πρώην πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου βρέθηκε στο επίκεντρο του σκανδάλου Luxleaks, της μεγάλης έρευνας που αποκάλυψε ότι εκατοντάδες πολυεθνικές γλιτώνουν συστηματικά φόρους χρησιμοποιώντας τη μικρή αυτή χώρα ως φορολογικό παράδεισο;

Τρίτο κρούσμα, οι δηλώσεις του προέδρου της γερμανικής κεντρικής τράπεζας Γιενς Βάιντμαν, ο οποίος μιλώντας χθες σε συνέδριο στη Μαδρίτη επιτέθηκε στα σχέδια του Μάριο Ντράγκι για ποσοτική χαλάρωση (το λεγόμενο «τύπωμα χρηματος») λέγοντας ότι θα υπάρξουν νομικά εμπόδια εάν η ΕΚΤ αγοράσει κρατικά ομόλογα.

Μόλις την περασμένη Παρασκευή, ο Μάριο Ντράγκι είχε δηλώσει ότι η ΕΚΤ θα κάνει οτιδήποτε για να στηρίξει την ευρωζώνη και να ανεβάσει τον πληθωρισμό, υπονοώντας με σαφήνεια ότι αν όλα τα άλλα μέτρα αποτύχουν, θα αρχίσουν αγορές κρατικών ομολόγων, το λεγόμενο «τύπωμα χρήματος», δηλαδή, που εφαρμόστηκε στις ΗΠΑ και ξεκόλλησε η οικονομία.

Έρχεται λοιπόν ο Βάϊντμαν και απειλεί ξεκάθαρα «με δικαστήρια» τον Ντράγκι σε περίπτωση που υλοποιήσει τα σχέδια αυτά, υπονοώντας προφανώς ότι μπορεί το Συνταγματικό δικαστήριο της χώρας του να τα απορρίψει, μπλοκάροντας πλέον την έγκριση της Γερμανίας.

Γίνεται λοιπόν σαφές ότι οι  Γερμανοί κινούνται ενάντια στη λογική, η οποία επιβάλλει δραστικά μέτρα για τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης, παρότι κινδυνεύουν και οι ίδιοι από την παρατεινόμενη στασιμότητα στην Γηραιά Ήπειρο. Δεν κάμπτονται ούτε από την άνοδο των αντιευρωπαϊκών δυνάμεων που καταγράφηκε στις ευρωεκλογές, ούτε από την άνοδο της Αριστεράς η οποία κερδίζει έδαφος όχι μόνο στην Ελλάδα με το ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και στην Ισπανία όπου οι Podemos έρχονται πρώτοι στις δημοσκοπήσεις. Δεν χαλαρώνει η κυβέρνηση Μέρκελ για να εκτονωθεί η πολιτική πίεση, παρόλο που βρίσκεται στον πολιτικό αντίποδα των αριστερών θέσεων και διεκδικήσεων.

Μέχρι και ο εκ των βασικών αρθρογράφων των Financial Times έφθασε να βρίσκει «χίλια δίκια» στο ΣΥΡΙΖΑ και στους Podemos, γράφοντας χαρακτηριστικά ότι «η παραίτηση της κεντροδεξιάς και της κεντροαριστεράς και ο συμβιβασμός τους σε μία μονόπλευρη πολιτική σπρώχνουν σε έναν «οικονομικό πυρηνικό χειμώνα την Ευρωζώνη».

Όσο λογικές, λοιπόν, κι αν είναι οι προβλέψεις ότι η ευρωζώνη αναγκαστικά θα αλλάξει ρότα, δεν παύουν να είναι και επισφαλείς, αφού φαίνεται ότι οι Γερμανοί έχουν στυλώσει τα πόδια και δεν θα μετακινηθούν παρά μόνο εάν εξαναγκαστούν να το κάνουν.

Πώς μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο, είναι το μεγάλο ερώτημα.