Δημήτρης Παγαδάκης

Δεν είναι μόνο τα στερεότυπα του τύπου οι Αγγλοι οδηγούν στην αριστερή πλευρά του δρόμου, οι αποστάσεις μετριούνται σε μίλια και όχι σε χιλιόμετρα ενώ οι πρίζες έχουν τρεις τρύπες υποδοχής του βύσματος. Είναι και η ιστορική παράδοση.

Τι τα θέλετε; Τα βρετανικά νησιά αποτελούσαν ανέκαθεν μια ιδιαίτερη ζώνη απομόνωσης από τη γηραιά ήπειρο. Από τις αρχές της χριστιανικής εποχής κιόλας οι Λατίνοι στο νότο, οι Βίκινγκς στα ανατολικά και οι Κέλτες κάτοικοι στα δυτικά της χώρας διαμόρφωσαν μια πολιτισμική κληρονομιά διαφορετική από εκείνη της Ευρώπης στην αντίστοιχη περίοδο.

Επί πλέον ο Αγγλικός και Σκωτσέζικος διαφωτισμός οι οποίοι συνδέθηκαν με τον Ευρωπαϊκό ορθολογισμό πάντα βρίσκονταν με το ένα πόδι έξω από τους σταθερούς κώδικες και της βασικές αξίες της κοινής βάρκας που κουβαλούσε το συγκεκριμένο πνευματικό κίνημα. Πιθανή αιτία ο ιδρυτικός μύθος της διακριτής αγγλοσαξονικής εθνικής ταυτότητας που περιβαλλόταν από την αδιάσειστη πεποίθηση της φυλετικής υπεροχής και της εθνικής ανωτερότητας.

Σήμερα αυτός ο καταγωγικός μύθος μοιάζει τουλάχιστον γελοίος, Ωστόσο δεν είναι διόλου αστείο ότι η κυριαρχική ισχύς της αλλοτινής βρετανική αυτοκρατορίας άφησε βαθύτερα και πιο φρέσκα ίχνη στη συμπεριφορά και την νοοτροπία των Βρετανών. Γεγονός που καλλιέργησε σε μεγάλη μερίδα κατοίκων του Ηνωμένου Βασιλείου την άποψη περί ασαφούς συγγένειας -αν και εφ όσον αυτή υπήρχε- με τους εξ ανατολών ηπειρωτικούς γείτονές τους.

Ο πρώην Γάλλος πρόεδρος Σαρλ Ντε Γκολ είχε μυριστεί αυτή την ναρκισσιστική αντίληψη που κυοφορείτο επί αιώνες στη Βρετανία δηλώνοντας ότι “φύση και η δομή αυτής της χώρας διαφέρουν ριζικά από εκείνες της ηπειρωτικής Ευρώπης”. Είχε προηγηθεί ο πρώην 'Aγγλος πρωθυπουργός Ουίνστον Τσόρτσιλ ο οποίος, με τη άκαμπτη βεβαιότητα του “πατέρα της νίκης” στο Β' Παγκόσμιο πόλεμο, κατέθετε με στυλ: “Είμαστε με την Ευρώπη, αλλά όχι από αυτήν. Συνδεόμαστε μαζί της, αλλά δεν συμπεριλαμβανόμαστε σε αυτή”.

Ήρθε με το καινούργιο αιώνα και το δημοψήφισμα υπέρ του Brexit για να καταλαγιάσουν όσα διφορούμενα υπεράσπιζαν οι Χάρολντ Ουίλσον και Τόνι Μπλερ. Αμφότεροι οι πρώην πρωθυπουργοί θεωρούσαν ότι η χώρα τους θα μπορούσε να είναι με το δικό της νόμισμα εξαίρεση στη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και ταυτόχρονα λειτουργικά, θεσμικά και διαρθρωτικά ευρωπαϊκή.
Αναπόφευκτα, κύλησε έκτοτε ο τέντζερης του απομονωτικού αυτό-ακρωτηριασμού και βρήκε το καπάκι της ευρωσαπουνόπερας.

Ώσπου έφτασαν επιτέλους οι εθνικές εκλογές αυτής της Πέμπτης. Με τον Τόρι εθνικολαϊκιστή, μη εκλεγμένο πρωθυπουργό, Μπόρις Τζόνσον, να ονειρεύεται μεγαλεία αναβίωσης της αίγλης της Βρετανικής αυτοκρατορίας. Διαποτισμένος ως το μεδούλι από ένα κράμα Τσόρτσιλ και Ρέιγκαν προκρίνει ένα αποδοτικά διαχειρίσιμο καπιταλισμό σε ένα ισχυρό απομονωμένο από οικονομικούς εισβολείς κράτος. Τύπου Ιαπωνίας, δηλαδή, χωρίς ιδεογράμματα αλλά με ξανθογαλανομάτηδες κατοίκους.

Και με τον Εργατικό , παλιό ριζοσπάστη συνδικαλιστή και αενάως χορτοφάγο Τζέρεμι Κόρμπιν, που εμπνέεται από απελευθερωτικά παλαιστινιακά και λατινοαμερικανικά κινήματα , να φαντασιώνεται ένα κρατικοδίαιτο σοσιαλισμό σε μια μόνη χώρα . Τύπου Κούβας, δηλαδή, δίχως πούρα αλλά με αφθονία βιολογικών προϊόντων.

Προφανώς είτε με τον ένα είτε με τον άλλο ως πρωθυπουργό η σχέση της Βρετανίας με τη ενωμένη Ευρώπη δεν θα θρυμματιστεί ολοσχερώς όπως η πρωινή αφύπνιση διαλύει τον βραδινό ονειρικό εφιάλτη. Θα συνεχιστεί με τη χώρα τους να συμμετάσχει σε ποικίλες ερωεκδηλώσεις. Όπως ακριβώς ,η Αστάνα του Καζακστάν παίρνει μέρος στο Τσάμπιονς Ληγκ και το Αζερμπαϊτζάν στη Γιουροβίζιον.