Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Συχνά οι δανειστές το χρησιμοποιούν ως απειλή, ενώ στο εσωτερικό ορισμένοι το προβάλλουν ως εναλλακτική λύση έναντι μιας δύσκολης συμφωνίας με τους δανειστές.

Μπορεί διάφοροι αξιωματούχοι και εκπρόσωποι κυβερνήσεων να λένε ότι έχουν προετοιμαστεί για τις συνέπειες ενός Grexit, αλλά στην πραγματικότητα έχουν υπολογίσει μόνο λογιστικά το άμεσο κόστος ενός τέτοιου σεναρίου, όχι όμως και τις πιθανές αλυσιδωτές συνέπειες, ούτε τις ανεξέλεγκτες πολιτικές επιπτώσεις.

Ορισμένοι πιστεύουν ότι, αν η «αμαρτωλή» Ελλάδα φύγει από την Ευρωζώνη, το ευρώ θα απαλλαγεί από τον αδύναμο κρίκο και θα γίνει ισχυρότερο, αλλά η ανάλυση αυτή είναι μειοψηφική και απ' ό,τι φαίνεται οι ευρωπαϊκές ηγεσίες δεν είναι διατεθειμένες να κάνουν ένα βήμα στο κενό.

Ορισμένοι στο εσωτερικό της χώρας ευαγγελίζονται τη ρήξη και την επιστροφή στη δραχμή ως λύση απέναντι σε πιθανό αδιέξοδο.

Ωστόσο είναι αμφίβολο αν ένα εθνικό νόμισμα θα έλυνε τα προβλήματα που υποτίθεται ότι θα αντιμετωπίσει.

Ενα εθνικό νόμισμα ίσως αποτελούσε λύση αν η Ελλάδα είχε μια ανταγωνιστική διεθνώς παραγωγική υποδομή, το βασικό πρόβλημα της οποίας θα ήταν το κόστος. Σε μια τέτοια περίπτωση, η μετάβαση σε ένα εθνικό νόμισμα και η υποτίμησή του ίσως να είχε κάποια πλεονεκτήματα, ενώ οι περιορισμοί στις εισαγωγές που θα εφαρμόζονταν θα ευνοούσαν την εγχώρια παραγωγή.

Ομως, το πρόβλημα στη χώρα μας είναι διαφορετικό, καθώς οι παραγωγικές δυνατότητες είναι σήμερα εξαιρετικά περιορισμένες, ενώ ακόμα και το εξαγόμενο προϊόν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγόμενες πρώτες ύλες.
Το πιθανότερο επομένως είναι ότι ένα εθνικό νόμισμα θα δημιουργούσε πολύ περισσότερα προβλήματα από όσα θα έλυνε.

Το βασικό ζητούμενο για την ελληνική οικονομία σήμερα είναι οι επενδύσεις, δημόσιες και ιδιωτικές.

Είναι αλήθεια ότι αν δεν υπάρξει αναπτυξιακή στήριξη από την Ευρωζώνη και δημοσιονομική χαλάρωση, έτσι ώστε να υπάρξει δυνατότητα για δημόσιες επενδύσεις, τότε και εντός ευρώ η κατάσταση θα παραμείνει ασφυκτική και η αναγκαία παραγωγική ανασυγκρότηση δεν θα μπορέσει να υλοποιηθεί.

Ούτε όμως η μετάβαση σε ένα νέο νόμισμα δεν θα προσφέρει το κατάλληλο περιβάλλον, ιδιαίτερα μετά την καταστροφή που έχει κάνει η μακροχρόνια ύφεση, την οποία έφεραν τα μνημόνια και η λιτότητα.

Ενας πιθανός κίνδυνος στο σενάριο της δραχμής είναι και ένα «πλιάτσικο» από ξένα συμφέροντα και όσους θα κατέχουν συνάλλαγμα στις υποδομές και τα περιουσιακά στοιχεία της χώρας, δημόσια και ιδιωτικά, καθώς οι τιμές τους θα υποχωρήσουν, τη στιγμή που νοικοκυριά, επιχειρήσεις και κράτος βρίσκονται στα γόνατα ύστερα από επτά χρόνια ύφεσης.

Το κυριότερο, όμως, είναι ότι δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή ούτε κοινωνική βάση, ούτε πολιτικό και οικονομικό σχέδιο για επιστροφή σε ένα εθνικό νόμισμα, ενώ είναι μέγα σφάλμα όσων υποστηρίζουν τη λύση αυτή να τη συνδέουν με αλλαγή του γεωπολιτικού προσανατολισμού της χώρας και μεταφορά του κέντρου βάρους προς Ανατολάς.

Ακόμα κι αν υποθέταμε ότι κάποια στιγμή στο μέλλον, υπό άλλες συνθήκες και από καλύτερη θέση, η Ελλάδα εξέταζε εναλλακτικά νομίσματα, αυτό θα μπορούσε να γίνει μόνο εντός Ευρώπης και με τη συνεργασία της.