Βασ. Αναστασόπουλος

Το ρολόι σταματημένο στο βράδυ του περασμένου Σαββάτου. Ο μικρός δείκτης κολλημένος κάπου ανάμεσα στο επτά και το οκτώ και ο δείκτης των λεπτών ελάχιστα πιο πάνω, στο εννέα. Στο ημερολόγιο μαρκαρισμένη η 3η Σεπτεμβρίου και σε μια μέρα με τόσους συμβολισμούς, για μια σειρά διαφορετικών ανθρώπων και για διαφορετικούς για τον καθέναν λόγους, η Εθνική μας ομάδα του μπάσκετ έχει ηττηθεί από την αντίστοιχη της ΠΓΔΜ με 73-58, σε αγώνα για το Ευρωμπάσκετ της Λιθουανίας.

Την αμέσως επόμενη ημέρα, το συγκρότημα του Ηλία Ζούρου επιβάλλεται του Μαυροβουνίου με 71-55 και τη Δευτέρα ακολουθεί άλλη μια επιτυχία, επί της Κροατίας αυτήν τη φορά, με 74-69, με την οποία πανηγυρίζουμε την πρόκριση στην επόμενη φάση της διοργάνωσης με τέσσερις νίκες και μία ήττα. Μία ήττα, από τους «ενοχλητικούς» -για κάποιους- ή «μισητούς» -για κάποιους άλλους, περισσότερους ίσως από τους προηγούμενους- γείτονες Σκοπιανούς, που μοιάζει ήδη να αποτελεί παρελθόν -και έτσι είναι. Ή, καλύτερα, έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε...

Γιατί η ήττα της ομάδας του Ηλία Ζούρου από την παρέα του Άντιτς, του Ιλιέφσκι και του Γκετσέφσκι, το περασμένο Σάββατο, έφερε ξανά το μπάσκετ στα πρωτοσέλιδα, το έκανε κυρίαρχο θέμα στις συζητήσεις μεταξύ ανθρώπων με αναμμένο τσιγάρο στα χείλη κι ένα ποτήρι μισοτελειωμένης μπίρας λίγο πιο κει. Ανάμεσα σε μια τέτοια παρέα ετερόκλητων χαρακτήρων βρέθηκε και ο υπογράφων το περασμένο Σάββατο, μόλις δύο ώρες μετά την ήττα από την ΠΓΔΜ (ή τη «Μακεδονία», όπως την έβλεπαν να αναγράφεται στις οθόνες τους εκατομμύρια Ευρωπαίοι, αλλά όχι και εμείς εδώ στην Ελλάδα. Η ένδειξη «FYR» ήταν εκεί, στο μαύρο κουτάκι κάτω από το «GRE», κρύβοντας την ένδειξη του χρόνου, αλλά ικανοποιώντας το κοινό αίσθημα...).

Προτού βρεθώ ανάμεσα σε αυτούς τους ανθρώπους, ωστόσο, είχα προλάβει να «σερφάρω» στο Ίντερνετ, ανάμεσα σε διάφορες αθλητικές και ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, αναζητώντας τις πρώτες αντιδράσεις τόσο των μέσων ενημέρωσης όσο και των απλών φιλάθλων, στο άκουσμα της ήττας από τους Σκοπιανούς. Είχα προλάβει, μάλιστα, να στείλω κι εγώ ένα κείμενο-σχόλιο πάνω στον αγώνα, που μου το ζήτησε ο αρχισυντάκτης μου το συντομότερο δυνατόν και δεν θα μπορούσα, φυσικά, να του αρνηθώ. Τα συναισθήματα της οργής και της απογοήτευσης, άλλωστε, είχαν μπλεχτεί τόσο πολύ μέσα μου, είχαν γίνει ένα κουβάρι, την άκρη του οποίου δεν μπορούσα να βρω, για να το ξετυλίξω. Ένιωθα, λοιπόν, την ανάγκη να γράψω, για να εκτονώσω το συναίσθημα αυτό. Και η προτροπή του αρχισυντάκτη μου να συμπυκνώσω τις σκέψεις μου μέσα σε λίγες λέξεις, εν είδει ενός πρώτου σχολίου για την αναμέτρηση που είχα μόλις παρακολουθήσει, ήρθε στο ιδανικό «timing»...

Ξεφεύγω από το θέμα μου, ωστόσο. Και το θέμα μου είναι ότι, γυρίζοντας πίσω σ' εκείνη την παρέα με τα τσιγάρα και τις μπίρες, άκουσα πολλές και διάφορες απόψεις -όχι το ίδιο ενδιαφέρουσες- σχετικά με την ήττα της Εθνικής. Τι ότι «πουλήσαμε το παιχνίδι στους Σκοπιανούς, με αντάλλαγμα να υποχωρήσουν στο θέμα της ονομασίας», τι ότι «δώσαμε "πάτημα" στους Σκοπιανούς να ενισχύσουν την προπαγάνδα τους εν όψει του εορτασμού της 20ής επετείου από την ίδρυση του κράτους τους»... Αυτήν την τελευταία άποψη, μάλιστα, την είχα υποστηρίξει κι εγώ στο άρθρο μου (http://www.protothema.gr/blogs/blogger/post/?aid=143356&cid=103

). Για μπάσκετ, ωστόσο, αυτό καθαυτό, για απλό μπασκετάκι, δεν μίλησε κανένας από την ομήγυρη. Άντε, κάτι λίγο για την απουσία του Διαμαντίδη και του Σχορτσανίτη, αλλά μέχρι εκεί...

Προς μεγάλη μου έκπληξη, κάτι ανάλογο είχαν κάνει και τα περισσότερα αθλητικά site, στα οποία είχα ανατρέξει νωρίτερα το ίδιο βράδυ. Αντί για αναλύσεις και προβληματισμό για τα αίτια της ήττας, αντί για κριτική στα λάθη του Καλάθη, στο ντεφορμάρισμα του Ζούρου από τον πάγκο ή στην αστοχία των Ελλήνων διεθνών από μέση και μακρινή απόσταση, η «μασονία» του μπάσκετ είχε ήδη φροντίσει να στήσει την άμυνά της. Και αυτό, όσο κι αν μοιάζει οξύμωρο, είναι λυτρωτικό. Γιατί η «μασονία» του μπάσκετ έτσι λειτουργεί. Και, ακριβώς εξαιτίας αυτού του τρόπου λειτουργίας της, είναι εύκολο να την καταλάβει κανείς από μίλια μακριά. Γιατί η «μασονία» θεωρεί πως το δικαίωμα της κριτικής ανήκει μόνο σ' εκείνη. Κι έτσι, σε κάθε αποτυχία της Εθνικής μας ομάδας, εν προκειμένω, δουλεύει με τον εξής, μεθοδικό και καλά μελετημένο τρόπο: πρώτα, ανασύρει από το χρονοντούλαπο της ιστορίας τις μεγάλες επιτυχίες του αντιπροσωπευτικού μας συγκροτήματος -από το Ευρωμπάσκετ του 1987 μέχρι το Μουντομπάσκετ του 2006, τον Γκάλη, τον Γιαννάκη, τον Φασούλα, τον Χριστοδούλου και τ' άλλα παιδιά, τον Διαμαντίδη, τον Σπανούλη, τον Κακιούζη, το «βάλτο αγόρι μου» κι εκείνο το περίφημο 101-95 επί των «ανίκητων» Αμερικανών. Στη συνέχεια, για να κρατήσει, τάχα μου, ίσες αποστάσεις, σου θυμίζει το φιάσκο της Ντιζόν, το κάζο της Αττάλειας, την αποτυχία στο Μουντομπάσκετ πέρυσι, στα γήπεδα της γειτονικής Τουρκίας. Και στο τέλος, η «μασονία» σου ρίχνει και λίγη «στάχτη στα μάτια», μιλώντας για την Εθνική με τις πολλές ελλείψεις -«που δεν αποτελούν, όμως, δικαιολογία», όπως σπεύδουν να σε διαβεβαιώσουν-, τον «φοβισμένο προπονητή» -έτσι απλά, «φοβισμένος», χωρίς να σου εξηγούν το γιατί-, τους παίκτες που χρειάζονται χρόνο, γιατί ακόμα «γνωρίζονται μεταξύ τους και προσπαθούν να μονταριστούν μέσα από τους αγώνες» και άλλα τέτοια χιλιοειπωμένα και πιο αναμασημένα κι από την τσίχλα με τον Ρουβά στο κουτάκι...

Το ίδιο βράδυ, η «μασονία», αφού έχει κάνει το καθήκον της, «προστατεύοντας» το άθλημα και την ομάδα -ή, τουλάχιστον, νομίζοντας ότι έτσι προστατεύει το άθλημα και την ομάδα- καταλήγει επίσης ν' αποτελεί μια μεγάλη παρέα πάνω από ένα τραπέζι με μισοσβησμένα τσιγάρα και άδεια κουτάκια μπίρας... Και, κάπου εκεί, είναι που αρχίζουν οι «μάσκες» να πέφτουν... Είναι που αρχίζουν τα τηλέφωνα στον τάδε «κολλητό» παίκτη και στον δείνα «κολλητό» προπονητή κι έπειτα αρχίζει το «χώσιμο» σ' έναν άλλον παίκτη και σ' εκείνον τον προπονητή, με τον οποίο η «μασονία» δεν έχει «τακιμιάσει» -ακόμα. Τότε στον έναν φταίει ο Ζούρος, που δεν έδωσε πολύ χρόνο συμμετοχής στον Κουφό, στον άλλον φταίει ο Βασιλειάδης, που δεν μπορεί να σταυρώσει σουτ από μακριά, στον τρίτο φταίει ο Καλάθης, που δεν μπορεί να κουμαντάρει τους συμπαίκτες του, στον τέταρτο φταίει η ΕΟΚ, που με τη συμπεριφορά της «μίκρυνε» την Εθνική και στον πέμπτο φταίνε αυτοί που προτίμησαν τις παραλίες και τις οικογένειές τους, από το ν' ανταποκριθούν στο κάλεσμα του ομοσπονδιακού τεχνικού...

Κάπως έτσι, παίκτες και προπονητές «σταυρώνονται» ή αποθεώνονται, κάπως έτσι διαμορφώνονται οι συνειδήσεις και το ρεπορτάζ της επόμενης ημέρας, κάπως έτσι «χαϊδεύουμε τ' αυτιά» των εκλεκτών μας, τους αφήνουμε στο απυρόβλητο, τους λέμε «δεν πειράζει που χάσατε από την ΠΓΔΜ, μια ομάδα 15 φορές χειρότερή σας», «δεν πειράζει που επιλέξατε να χάσετε από τη Ρωσία στο Μουντομπάσκετ και να παίξετε με υποδεέστερο αντίπαλο, αλλά τελικά σας προέκυψε η Ισπανία», «δεν πειράζει που πλακωθήκατε στο ξύλο με τους Σέρβους σε φιλικό αγώνα, μπροστά σε οικογένειες και παιδιά, δεν πειράζει...».

Και αν οι άλλοι, οι εκτός «μασονίας», έχουν αντίθετη άποψη; Εάν τολμήσουν να εκφέρουν γνώμη, να διατυπώσουν τη δική τους κριτική; Να πουν ότι όλα τα παραπάνω πειράζουν και παρα-πειράζουν; Θεός φυλάξοι ή «μαύρο φίδι που τους έφαγε» -διαλέγετε και παίρνετε. Μέχρι και την ομάδα αίματος θα ρωτήσουν των «εχθρών του μπάσκετ» -εκείνων, δηλαδή, που τόλμησαν να ασκήσουν κριτική, χωρίς να έχουν προηγουμένως «φάει» 20-30 χρόνια στα γήπεδα και δίχως να έχουν στην ταχεία κλήση του κινητού τους, περασμένους τουλάχιστον οκτώ αριθμούς παικτών και παραγόντων, απ' τους οποίους βγάζουν τα «αποκλειστικά»...

Γιατί έτσι δουλεύει το «σύστημα». Κι όποιος τολμήσει να εκφέρει αντίθετη άποψη, να ψελλίσει ότι αυτή η νοοτροπία καταστρέφει το ελληνικό μπάσκετ, να υποστηρίξει ότι κι αυτή ακόμα η «εν θερμώ» κριτική και το «ανάθεμα» για την ήττα από μια ομάδα όπως η ΠΓΔΜ, είναι πιο υγιή, πιο αυθόρμητα, πιο αληθινά πράγματα και αντιδράσεις και αποκαλύπτουν ανθρώπους που πραγματικά πονάνε για την «επίσημη αγαπημένη», την έχουν ψηλά στη συνείδησή τους και θέλουν να την δουν να ανταποκρίνεται στις μεγάλες προσδοκίες, που η ίδια φροντίζει πάντα να δημιουργεί, γίνεται αυτομάτως «παρίας». Πώς τολμάς να εκφέρεις άποψη, κύριε, πώς μπορείς να πορώνεσαι με την ομάδα και να ζητάς εξηγήσεις για μια ήττα που μας πείραξε τόσο πολύ, ακριβώς επειδή προήλθε από τους Σκοπιανούς -και μάλιστα, στη χειρότερη «επικοινωνιακά» περίοδο-, αλλά, ακόμα περισσότερο, επειδή προέκυψε από έναν αντίπαλο εμφανώς υποδεέστερο; Εμάς μας ρώτησες; Σου δώσαμε το δικαίωμα; Τι επαγγέλλεσαι, κύριε; Για πες μας, εσύ πόσους και ποιους παίκτες έχεις περασμένους στην ταχεία κλήση του κινητού σου, βγαίνετε μαζί για φρέντο καπουτσίνο και κανονίζετε σε ποιον θα ρίξετε το φταίξιμο της ήττας την επόμενη ημέρα; Για πες...

ΥΓ: Καλή η άμυνα, αλλά χωρίς συνεργασίες, αυτοματισμούς και εύστοχα σουτ στην επίθεση, μια ομάδα δεν μπορεί να πάει μπροστά. Το απόγευμα της Δευτέρας, κόντρα στην Κροατία, οι παίκτες του Ηλία Ζούρου δεν αρκέστηκαν στις πάντα αξιοθαύμαστες αμυντικές τους επιδόσεις. Αυτήν τη φορά, η επίθεση ήταν το «κλειδί». Οι διεθνείς μας έβαλαν τα μεγάλα σουτ, έβγαλαν ωραίες φάσεις ακόμα και σε κρίσιμα σημεία της αναμέτρησης και πήραν μια υπερπολύτιμη νίκη. Να τους «χαλύβδωσε» η ήττα από την ΠΓΔΜ και η αυστηρή κριτική από τους υγιώς σκεπτόμενους φιλάθλους και από μια μερίδα του Τύπου; Μπορεί και, εδώ που τα λέμε, μακάρι... Από το να λες στον παίκτη αυτό που θέλει να ακούσει, η κριτική, ακόμα και στα όρια της υπερβολής, μπορεί να είναι ένα σοκ, που ενίοτε λειτουργεί θετικά. Ποιος είπε, άλλωστε, πώς η αγάπη δεν μπορεί να γίνει σκληρή; Παραμένει, ωστόσο, αγάπη...