Υπάρχει τρόπος να βοηθήσετε το μωρό σας να αποκτήσει λεξιλόγιο και να προετοιμαστεί κατάλληλα για την Α΄ τάξη του Δημοτικού; Ναι. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟΥ βιβλία ΔΥΝΑΤΑ… τουλάχιστον κάθε βράδυ, από την στιγμή που θα γεννηθεί, συμβουλεύει η Μαρινέλλα Τσουκαλά Παθολόγος Λόγου και Ομιλίας, γιατί του δίνεται έτσι η δυνατότητα να ακούσει λεξιλόγιο στο οποίο δεν είναι εκτίθεται σε καθημερινή βάση.
Με αυτή την εμπειρία τα παιδιά αποκτούν κατανόηση. Καταλαβαίνοντας το λεξιλόγιο και τις καταστάσεις αποκτά τις βάσεις για να χρησιμοποιήσει τις λέξεις αυτές στον προφορικό λόγο.
Δεν έχει σημασία το θέμα του κειμένου που του διαβάζετε, παραμύθι, βιβλίο, εφημερίδα, πολιτικό, επιστημονικό ή χρηματιστηριακό θέμα, εξηγεί η κ. Τσουκαλά.
Σημασία έχει ο τρόπος που το διαβάζετε. Χρησιμοποιήστε «συναίσθημα στην φωνή» σας, που να δείχνει ενθουσιασμό, συγκίνηση και διακόψτε περιμένοντας το παιδί σας να σας «μπαμπαλίσει», σαν να σας δίνει μια απάντηση. Έτσι χτίζετε σιγά-σιγά την επικοινωνία.
Να διαβάζετε στο παιδί πρόσωπο με πρόσωπο με το βιβλίο δίπλα στο πρόσωπό σας, για να έχει τη δυνατότητα να βλέπει τις εκφράσεις του προσώπου σας και να συμμετέχει, με την βλεμματική επαφή, στις κινήσεις του στόματός σας όταν αρθρώνετε. Στα μωρά μπορείτε να το κάνετε αυτό όταν κάθεται στο κάθισμά του, στο δάπεδο, στα πόδια σας, στην αλλαξιέρα.
Χρησιμοποιήστε βιβλία που θα ενισχύσουν αυτό που κάνετε στην λογοθεραπεία του. Αν π.χ. έχει δυσκολία να κατανοήσει τις προθέσεις….. επιλέξτε βιβλία για να καταλάβει το «πάνω, κάτω , μέσα, έξω»…
Εάν ακόμα δεν μιλάει, επιλέξτε βιβλία που περιέχουν λέξεις που αρχίζουν από χειλικούς φθόγγους, καθώς είναι από τους πρώτους που παράγουν τα παιδιά και τους μιμούνται εύκολα, ιδιαίτερα όταν βλέπουν έναν ενήλικα να τους προφέρει. Επιλέξτε βιβλία, που έχουν πολλούς τέτοιους φθόγγους υπερτονισμένους και έχετε οπτική επαφή με το παιδί όταν τους διαβάζετε. Επίσης, αν για παράδειγμα δεν λέει το “θ” και το “δ”, να του διαβάσετε κείμενα που εμπεριέχουν τα συγκεκριμένα γράμματα.
Επιλέξτε βιβλία λίγων σελίδων, με εικόνες, ιστορία και νόημα ειδικά τους πρώτους μήνες. Με αυτό τον τρόπο βοηθάτε να μάθει το παιδί να προσέχει. Τα μικρά παραμυθάκια είναι διασκεδαστικά, ενώ τα βιβλία με μεμονωμένες εικόνες είναι βαρετά και δεν δίνουν στο παιδί τα οφέλη που θέλουμε.
Συχνά τους αρέσουν τα «βουβά – εικονογραφημένα βιβλία». Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και βιβλία με εικόνα και κείμενα, αρκεί οι φωτογραφίες να είναι λεπτομερείς και να τις περιγράφετε έτσι ώστε να έχει νόημα η ιστορία. Όταν για παράδειγμα δείχνει ένα παιδί που μόλις ξύπνησε και πεινάει να φωνάζει στην μητέρα του, «μαμά γάλα», και η μαμά στην επόμενη φωτογραφία απαντά «έρχομαι μωρό μου» φωνάξτε το όπως ακριβώς το λέει το παιδί σας και η μητέρα του.
Βιβλία με επαναλαμβανόμενες φράσεις είναι καταπληκτικά. Απλά δώστε την ευκαιρία στο παιδί να απαντά εκεί που πρέπει, δηλαδή να ολοκληρώσει την επαναλαμβανόμενη γραμμή, ή το σύνολο της γραμμής. Βιβλία με ομοιοκαταληξίες βοηθούν τα παιδιά να προβλέψουν τις λέξεις. Αυτή η διαδικασία είναι «τεράστιας και θεμελιώδους σημασίας» για την ανάπτυξη της ανάγνωσης. Στο επόμενο στάδιο προσπαθήστε να βάλετε τον έμμετρο λόγο.
Για παράδειγμα: αριστερό πόδι, το αριστερό πόδι, το δεξί πόδι, δεξί ____(πόδι). Πόδια το πρωί, πόδια το ______ (βράδυ). Αντίστοιχα το παιδί πρέπει να πει τις λέξεις που είναι στην παρένθεση.
Όμως, συχνά οι γονείς παραπονούνται ότι τα παιδιά δεν κάθονται για να τους διαβάσουν ένα βιβλίο. Διαβάστε όταν βρίσκονται στο καρεκλάκι του φαγητού, στο κάθισμα του αυτοκινήτου, μόλις ξυπνήσουν και όταν χουζουρεύουν, προτείνει η κ. Τσουκαλά.
«Όλα αυτά προετοιμάζουν το παιδί για την ανάγνωση της Α΄ Δημοτικού, για να έχει καλή “φωνολογική επίγνωση, μια μεταγλωσσική δεξιότητα του λόγου, την οποία θα πρέπει να έχουν κατακτήσει τα παιδιά όταν πρόκειται να μάθουν γραφή και ανάγνωση.” (Γ. Σακελλαρίου). Η ελλιπής ανάπτυξή της μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολία εκμάθησης της ανάγνωσης.
Επιλέγοντας τα σωστά βιβλία βοηθάμε στην στοχευμένη ομιλία και γλωσσικές ικανότητες που θέλουμε να ενισχύσουμε ή και να βελτιώσουμε» καταλήγει η κ. Τσουκαλά.
