Μέρκελ: Η φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ προϋποθέτει και τη συνεργασία της Τουρκίας

Μία ημέρα έπειτα από την άτυπη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της ΕΕ στη Μάλτα για το προσφυγικό και το βράδυ της Παρασκευής η Άνγκελα Μέρκελ κλήθηκε να μιλήσει στη γερμανική τηλεόραση για το «φλέγον» αυτό ζήτημα, το οποίο, όπως δείχνουν γερμανικές έρευνες, «γκρεμίζει» σιγά-σιγά τη δημοτικότητά της.

Μιλώντας στο ZDF η Γερμανίδα καγκελάριος υπογράμμισε την ανάγκη να αναλάβει η Τουρκία μεγάλο βάρος του προσφυγικού και να πάρει μέτρα ενάντια στην παράνομη μετανάστευση. Όπως χαρακτηριστικά είπε η ΕΕ πρέπει να δημιουργήσει μια σχέση εμπιστοσύνης με την Τουρκία, ενώ σημείωσε πως  δεν θα πάρει χρήματα από την πρώτη μέρα.

Αναφερόμενη στη δράση των διακινητών στο Αιγαίο η κυρία Μέρκελ  ζήτησε ακόμη να αποκατασταθεί η νομιμότητα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

«Να μην κυριαρχούν οι διακινητές μεταξύ δύο κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, της Ελλάδας και της Τουρκίας, η κατάσταση δεν μας τιμά», είπε χαρακτηριστικά, αναδεικνύοντας ως βασικές προτεραιότητες στο προσφυγικό την φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, την λειτουργία των «Hotspots» στην Ελλάδα και στην Ιταλία και την συνεργασία με την Τουρκία. 

«Το πρόβλημα μπορούμε να το λύσουμε μόνο αντιμετωπίζοντας τις αιτίες της φυγής των ανθρώπων από τη χώρα τους. Αυτή είναι η προσέγγισή μου. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα αίτια, προκειμένου να μειώσουμε τον αριθμό των προσφύγων και προκειμένου να κάνουμε την παρανομία νομιμότητα», ανέφερε και εξήγησε: «Διότι αυτό που συμβαίνει τώρα είναι τρομακτικές και επικίνδυνες σκηνές και όλοι ενδιαφερόμαστε να αποκαταστήσουμε την νομιμότητα και να μην κυριαρχούν οι διακινητές μεταξύ δύο κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, όπως η Ελλάδα και η Τουρκία. Αυτό δεν μας τιμά».

Την ίδια ώρα, ερωτηθείσα αναφορικά με το αν ο Κανονισμός του Δουβλίνου δεν λειτουργεί πια στην πράξη, η Καγκελάριος σημείωσε ότι συνολικά το σύστημα του Κανονισμού του Δουβλίνου, όπως θα έπρεπε να λειτουργεί, ξεκινώντας από την φύλαξη των εξωτερικών συνόρων, δεν λειτουργεί αυτή τη στιγμή. 

Και όπως τόνισε, το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για το ότι η κατάσταση εκεί είναι τόσο κακή ώστε δεν μπορούμε να υποδεχτούμε πρόσφυγες ή να επαναπροωθήσουμε στην Ελλάδα, «όλα αυτά αποτελούν κομμάτια ενός συστήματος το οποίο δεν λειτουργεί».

«Πρέπει να βρούμε τις σωστές απαντήσεις και αυτές οι απαντήσεις βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα, σε μια κατανομή των βαρών και με την Τουρκία και σε αυτό πρέπει να εργαστούμε», είπε.

«Θέλω από τη μια πλευρά να διατηρήσω την ελευθερία κίνησης στην Ευρώπη -αυτό είναι η Συνθήκη του Σένγκεν-, αλλά αυτό προϋποθέτει ότι φυλάσσονται τα εσωτερικά σύνορα και η φύλαξη των εξωτερικών συνόρων προϋποθέτει μια συνεργασία με την Τουρκία», συνέχισε η κυρία Μέρκελ και ανέφερε ότι η ίδια η Τουρκία φιλοξενεί εδώ και χρόνια πάνω από δύο εκατομμύρια πρόσφυγες και θεωρεί ότι δεν μοιράζεται κανείς αυτό το βάρος μαζί της και ότι πρέπει να φτάσουμε σε μια καλύτερη κατανομή των βαρών. 

«Σήμερα έχουμε προχωρήσει πολύ περισσότερο από ό,τι πριν από τέσσερις εβδομάδες. Έχουμε μια ατζέντα μετανάστευσης ΕΕ-Τουρκίας, όπου η διαπραγμάτευση έχει προχωρήσει ήδη πολύ. Θα έχουμε τέλος Νοεμβρίου, αρχές Δεκεμβρίου ένα συμβούλιο ΕΕ-Τουρκίας, στο οποίο θα συζητήσουμε το πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων στην Τουρκία προκειμένου να συμβάλουμε ώστε να έρχονται όσο το δυνατόν λιγότεροι παρανόμως στην Ευρώπη», δήλωσε η Γερμανίδα Καγκελάριος και έκανε λόγο για ενδεχόμενη συμφωνία με συγκεκριμένους αριθμούς, μέσω της οποίας, όπως είπε, θα μπορούσε να διαμορφωθεί νόμιμη μετανάστευση. 

«Αυτό περιμένει και η Τουρκία από εμάς - λέει, "δεν μπορείτε να βρίσκεστε στην είσοδο και να προσποιείστε ότι δεν έχετε καμία σχέση με την διαμάχη στην Συρία, έναν τεράστιο και δραματικό εμφύλιο πόλεμο"», τόνισε.

Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το αν εναποθέτει όλες τις ελπίδες της στην Άγκυρα, η κυρία Μέρκελ ανέφερε ότι η Τουρκία είναι υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ και επανέλαβε ότι για το Βερολίνο η διαδικασία είναι ανοιχτή. 

«Λέω πάντα ότι οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται. Όταν έγινα Καγκελάριος, αυτή η διαδικασία είχε ήδη ξεκινήσει. Τώρα το θέμα είναι το άνοιγμα νέων κεφαλαίων. Αυτό είναι μέρος της ενταξιακής διαδικασίας και πράγματι το θέμα είναι και η απελευθέρωση του καθεστώτος βίζας - αυτό είναι μια επιθυμία της Τουρκίας - και για μια γρηγορότερη εφαρμογή της συμφωνίας επανεισδοχής. Έχουμε ήδη μια συμφωνία επανεισδοχής με την Τουρκία, αλλά για ανθρώπους από τρίτες χώρες θα τεθεί σε ισχύ μόλις το 2017 και, εάν προσχωρήσουμε στην απελευθέρωση της βίζας νωρίτερα, θα τεθεί σε ισχύ και αυτή η συμφωνία γρηγορότερα», συμπλήρωσε και σημείωσε ότι η Τουρκία θα λάβει και οικονομική βοήθεια, π.χ. στο θέμα των σχολείων για τα παιδιά από την Συρία. «Σε αυτό θα βοηθήσει η ΕΕ και το βρίσκω δίκαιο», είπε χαρακτηριστικά.

«Είναι τώρα στο χέρι του Ερντογάν η κάνουλα των προσφύγων και μπορεί να την ανοιγοκλείνει;», ερωτήθηκε η Γερμανίδα Καγκελάριος, για να παραδεχτεί ότι «κατά κάποιο τρόπο υπάρχουν εξαρτήσεις, αυτό είναι σαφές, αν θέλουμε να φυλάξουμε τα εξωτερικά μας σύνορα» και να διευκρινίσει: «Αλλά δεν είναι στο χέρι του να μας οδηγήσει σε πράγματα που δεν θέλουμε. Είναι απόλυτα στο χέρι μας να πούμε τις θέσεις μας και μετά θα διαπραγματευτούμε -έτσι είναι και μέσα στην ΕΕ», εξήγησε η Καγκελάριος και ανέδειξε ως βασικό πρόβλημα την έλλειψη δέσμευσης για μια πραγματικά δίκαιη κατανομή προσφύγων στην ΕΕ, το οποίο χαρακτήρισε μάλιστα ως «την μεγαλύτερη απογοήτευσή της» τους τελευταίους δύο μήνες. 

«Αυτό είναι το επόμενο πρόβλημα. Ευτυχώς έχουμε τη δυνατότητα να κατανείμουμε 160.000 άτομα και ελπίζω τα Hotspots στην Ελλάδα και στην Ιταλία να είναι σύντομα έτοιμα ώστε να μην μπορούμε να κατανείμουμε μόνο 100, αλλά και πραγματικά μεγαλύτερους αριθμούς», δήλωσε, ενώ επιχείρησε να καθησυχάσει το ακροατήριό της, διαβεβαιώνοντας ότι μπορεί πάντα να βρίσκεται κανείς σε εξαρτήσεις, «αλλά θα είναι μια διαδικασία "χέρι με χέρι", δηλαδή, μιλάμε με την Τουρκία και βεβαίως δεν θα εκταμιεύσουμε την πρώτη μέρα όλα τα χρήματα και δεν θα ικανοποιήσουμε όλες τις απαιτήσεις, αλλά θα διαμορφώσουμε μια διαδικασία εμπιστοσύνης». 

«Επιθυμώ να υπάρξει μια ειρηνική διαδικασία με τους Κούρδους και δεν είμαι σύμφωνη με όλα, όπως αναφέρει και η Έκθεση Προόδου της ΕΕ για την Τουρκία, σε ό,τι αφορά και τις εξελίξεις στην ελευθερία του Τύπου. Πρόκειται όμως για έναν εταίρο και για την από κοινού με έναν εταίρο εργασία πάνω σε ένα πρόβλημα. Η Τουρκία έχει προσφέρει αυτονοήτως, εδώ και χρόνια, φιλοξενία, όπως την αποκαλεί η ίδια, σε δύο εκατομμύρια πρόσφυγες από την Συρία. Είναι ανοιχτή για τους πρόσφυγες και θεωρώ αυτονόητο ότι η Ευρώπη ως μια πλούσια ήπειρος με 500 εκατομμύρια κατοίκους θα συμμετάσχει σε αυτό. Μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα, λέμε στην Τουρκία τι δεν θεωρούμε σωστό και μετά λέμε, "πρόσεξε, οι πρόσφυγες από την Συρία είναι δική σας υπόθεση". Αυτό δεν γίνεται», ανέφερε η κυρία Μέρκελ.

Μεταξύ άλλων, πάντως, διαβεβαίωσε τους πολίτες της χώρας της ότι η προσφυγική κρίση βρίσκεται υπό έλεγχο στη Γερμανία και τόνισε ότι πρέπει να βρεθεί άμεσα μια «συμβιβαστική λύση» για τους πρόσφυγες που καταφτάνουν στην Ευρώπη.

Παράλληλα, όμως, διέψευσε τα γερμανικά δημοσιεύματα που την ήθελαν να βρίσκεται σε ρήξη με τον υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε όσον αφορά στη στάση της στο προσφυγικό.