«Πάρτι» κακοδιαχείρισης στους τομείς φύλαξης, εστίασης, πληροφορικής του ΕΣΥ

«Μαύρες τρύπες» μέσα στις οποίες χάνονται πόροι αλλά και ανθρώπινο δυναμικό αποτελούν οι τομείς Καθαριότητας, Φύλαξης, Εστίασης, Τεχνικών Έργων, Πληροφορικής Υποστήριξης και Οικονομικής Διαχείρισης στα δημόσια νοσοκομεία. Διαγωνισμοί με φωτογραφικές διατάξεις, απευθείας αναθέσεις, υπερτιμολογήσεις και παράτυπες συμβάσεις αποτελούν τον… κανόνα στο πολύπαθο ΕΣΥ, όπως προκύπτει από μελέτη για τις υπηρεσίες φύλαξης, καθαριότητας και εστίασης (Outsourcing) στο ΕΣΥ που εκπόνησε η κυρία Γωγώ Οικονομοπούλου, υποψήφια MSc Πολιτικής Υγείας και Σχεδιασμού Υπηρεσιών Υγείας, τέως Προϊσταμένη Οικονομικού Τμήματος του νοσοκομείου «Η Ελπίς».
 
Η πολιτική επιλογή των outsourcing υπηρεσιών είχε στόχο την εξοικονόμηση δημοσίου χρήματος, κυρίως από το μισθοδοτικό κόστος, αναφέρει η ερευνήτρια, ωστόσο περίπου τρεις δεκαετίες μετά την εφαρμογή της συγκεκριμένης απόφασης στο ΕΣΥ διαπιστώνεται ότι «έγινε χωρίς προγραμματισμό και προκαθορισμένους από σχετικό επιχειρησιακό σχέδιο κανόνες ανάθεσης και αξιολόγησης των αποτελεσμάτων, επιτρέποντας έτσι την ανάπτυξη νέων μεθόδων διακίνησης «μαύρου» χρήματος».
 
Τι εντοπίζει η έρευνα
 
Στους τομείς της Καθαριότητας, της Φύλαξης και της Εστίασης, οι παραβατικές πρακτικές που ακολουθούνται κατά κόρον αφορούν σε:
* Εικονικές Συμβάσεις, Αναιτιολόγητες Επεκτάσεις αυτών και Απ’ ευθείας Αναθέσεις
* Απουσία ελέγχου στην τήρηση των συμβατικών υποχρεώσεων και της εργατικής νομοθεσίας από τον ανάδοχο

* απασχόληση λιγότερων εργαζομένων απ΄ όσους αναφέρει η σύμβαση και το πλασματικό Πρόγραμμα Εργασίας,
* μη προσκόμιση Θεωρημένων από την Επιθεώρηση Εργασίας Καταστάσεων, γεγονός που επιτρέπει την παρουσία ανασφάλιστων εργαζομένων στο χώρο του υπόλογου -έναντι του νόμου- νοσοκομείου,
* απασχόληση εργαζομένων που αμείβονται λιγότερο του νομίμου και οι οποίοι, σε κάποια ευάλωτη στιγμή, το εξομολογούνται.

Ακόμη και υπάλληλοι φύλαξης που κουβαλούν ψώνια από το σούπερ μάρκετ ή έχουν βοηθήσει, θέλοντας και μη, στη μετακόμιση οικιακού εξοπλισμού ανώτερων διοικητικών στελεχών, με εντολή του αναδόχου και εργοδότη τους, εντοπίστηκαν σε νοσοκομεία της Αττικής.

* Απουσία Ποιοτικού Ελέγχου στα αποτελέσματα των υπηρεσιών που παρέχονται.
Αναφέρεται ενδεικτικά η περίπτωση αναδόχου καθαριότητας που έκανε χρήση των ειδικών -και πολύ ακριβότερων- κόκκινων σάκων, τους οποίους αγόραζε το νοσοκομείο για τη διαχείριση των μολυσματικών αποβλήτων, σε κάδους κοινών απορριμμάτων.  Στις συμβατικές υποχρεώσεις του αναδόχου συμπεριλαμβανόταν η αγορά και η τοποθέτηση των κοινών σάκων (μαύρου χρώματος). Υπάλληλος που σημειωτέον ουδεμία σχέση είχε με τις επιτροπές ελέγχου της διαχείρισης μολυσματικών αποβλήτων ή της καθαριότητας, πρόσεξε την εναπόθεση των ειδικών σάκων στους κοινούς κάδους και το ανέφερε. Διαπιστώθηκε ότι τους τελευταίους μήνες είχαν διπλασιασθεί τα μολυσματικά απόβλητα και, φυσικά, το κόστος απενεργοποίησης. Ο τύποις και ουσία έντιμος αυτός υπάλληλος που επισήμανε έκνομη συμπεριφορά που ζημίωνε το νοσοκομείο ανταμείφθηκε με τη… μετακίνησή του σε άλλο τμήμα του ιδρύματος.
 
«Η αυστηροποίηση των κανόνων προστασίας του δημοσίου συμφέροντος αδυνατεί να συνετίσει τους παραβάτες, εφόσον η παγιωμένη δημοσιοϋπαλληλική κουλτούρα της πλειοψηφίας του προσωπικού έχει υιοθετήσει το «εγώ θα βγάλω το φίδι απ΄ την τρύπα;» επισημαίνει η κυρία Οικονομοπούλου.
 
Στον τομέα των τεχνικών έργων, καταγράφονται:

* η σκόπιμη διάσπαση εργολαβιών (κατάτμηση δαπάνης) για την απ’ ευθείας ανάθεση σε ποσά έως 15.000 €, με παράκαμψη της δημόσιας διαγωνιστικής διαδικασίας
* έργα που ποτέ δεν έγιναν, αλλά αποζημιώθηκαν, χωρίς ποιοτικό έλεγχο των αποτελεσμάτων.
* εικονική Συλλογή Προσφορών σε πρόχειρους διαγωνισμούς έως του ποσού των 45.000 ή 60.000 € κατά περίπτωση
* υπερκοστολόγηση έργων, που πολλές φορές είναι εύκολα αντιληπτή και από μη ειδικούς τεχνικούς υπαλλήλους.
 
Κατά την ερευνήτρια, το «πάρτι» καλά κρατεί και στο πεδίο της πληροφορικής, καθώς όπως εκτιμά «πρόκειται για ένα πεδίο ανοικτό και πρόσφορο για κάθε επίδοξο παραβάτη, εφόσον το αντικείμενο παραμένει λίγο-πολύ άγνωστο στην πλειοψηφία των νοσοκομειακών υπαλλήλων». Ειδικότερα, διαπιστώνονται:
*διαγωνισμοί με φωτογραφικές διατάξεις,
*υπερτιμολογήσεις,
*σύναψη διπλών συμβάσεων για το ίδιο αντικείμενο, λίγο διαφορετικά διατυπωμένο,
*απ΄ ευθείας αναθέσεις και δεύτερη πληρωμή αναδόχων για ήδη συμβατικές υποχρεώσεις,
*απουσία διαλειτουργικότητας στο σύστημα μηχανοργάνωσης, με αποτέλεσμα την ελλειμματική ανταλλαγή πληροφορίας μεταξύ των μονάδων, των ΥΠΕ και του Υπουργείου Υγείας, καθώς και την ανύπαρκτη συνέχεια στη φροντίδα υγείας.
*απουσία ποιοτικού ελέγχου των αποτελεσμάτων.