Χρ. Ι. Στεφανάδης

Η φήμη του οφείλεται στα επιτεύγματά του κατά τη διάρκεια του Β’ Καρχηδονιακού πολέμου, καθώς η πορεία του από την Ισπανία προς τη Βόρεια Ιταλία μέσω των Αλπεων, με 50.000 πεζικό, 9.000 ιππικό και 37 ελέφαντες, αποτέλεσαν μια μοναδική στην Ιστορία εποποιία.
 
Δεκάδες χιλιάδες άνδρες και ζώα συνωστίζονταν στα στενά ορεινά περάσματα, που σε πολλές περιπτώσεις ήταν κακοτράχαλα μονοπάτια, στα οποία με το ζόρι χωρούσαν δύο άνδρες πλάι-πλάι. Οι άνδρες του Αννίβα, με ανεπαρκή εργαλεία και υποφέροντας από το κρύο, προσπαθούσαν να επεκτείνουν τα μονοπάτια και να τα κάνουν ασφαλή για να περάσει ο στρατός.

Εκατοντάδες χάθηκαν στην προσπάθεια αυτή. Αλλοι γκρεμίστηκαν στα βάραθρα που ανοίγονταν δίπλα τους και άλλοι έπαθαν κρυοπαγήματα και αφέθηκαν να πεθάνουν πάνω στο χιόνι.

Χαρακτηριστικό όμως της ιδιοφυΐας του Καρχηδόνιου στρατηγού είναι το εξής περιστατικό:
Σε κάποια φάση της πορείας ο στρατός βρέθηκε μπροστά σε ένα ανυπέρβλητο εμπόδιο. Ενα στενό πέρασμα ήταν αποκλεισμένο από έναν τεράστιο βράχο. Ο Αννίβας σκεφτόταν τρία μερόνυχτα με ποιον τρόπο θα περάσει. Τελικά βρήκε τη λύση. Εκοψε και έκαψε ξύλα πάνω στον βράχο, τον θέρμανε και μετά τον κρύωσε με νερό και ξίδι.

Με αυτόν τον τρόπο ο βράχος, που ήταν προφανώς ασβεστόλιθος, έγινε εύθραυστος και τον έσπασαν εύκολα με σφυριά. Δηλαδή ο Αννίβας χρησιμοποίησε τις εσωτερικές φυσικές ιδιότητες του βράχου για να τον διαλύσει.

Η ιστορία αυτή διδάσκει ότι όταν ο άνθρωπος χρησιμοποιήσει τις ιδιότητες και τις δυνάμεις της φύσης μπορεί να επιτύχει το φαινομενικά ακατόρθωτο. Αλλωστε υπάρχουν πολλά τέτοια παραδείγματα από την πιο σύγχρονη ιστορία της ανθρωπότητας. Ενα εξ αυτών είναι ο έλεγχος της πυρηνικής ενέργειας, όπου χρησιμοποιείται η τεράστια δύναμη που απελευθερώνεται από τη διάσπαση της μονάδας της ύλης. Επίσης, τα ταξίδια στο αχανές Διάστημα, για τα οποία κινητήρια δύναμη των διαστημοπλοίων είναι κυρίως η παγκόσμια έλξη.

Αλλά και στη βιολογία υπάρχουν ενδογενείς δυνάμεις που έχουν αναπτυχθεί κατά τη διάρκεια της εξέλιξης και αν χρησιμοποιηθούν σωστά μπορεί να αποβούν σωτήριες για έναν οργανισμό. Ενα παράδειγμα είναι το μαστίγωμα του ανοσοποιητικού συστήματος με τους εμβολιασμούς, η διέγερσή του και η επίτευξη ανοσίας απέναντι στα βλαβερά μικρόβια.

Αλλά και η ψυχή του ανθρώπου έχει τεράστιες έμφυτες και επίκτητες δυνάμεις, που αν κανείς τις χρησιμοποιήσει σωστά μπορούν να βοηθήσουν το άτομο ή την κοινωνία να ξεπεράσει δύσκολες καταστάσεις οι οποίες αρχικά μπορεί να φαίνονται ανυπέρβλητες.

 Σήμερα η κοινωνία μας και η πατρίδα ευρίσκονται σε ένα φαινομενικό αδιέξοδο. Αδιέξοδο οικονομικό, κοινωνικό, πολιτικό, ταξικό και αξιακό. Ο πυρήνας του αδιεξόδου είναι το εξωτερικό χρέος. Η αδυναμία διαχείρισης του χρέους αυτού έχει βάλει τη χώρα μας σε έναν φαύλο κύκλο, που μέσα από παρακμιακά και εσωστρεφή μονοπάτια μπορεί να μας οδηγήσει σε αφανισμό...

Αλληλοκατηγορίες, αναζήτηση ενόχων στο εσωτερικό και το εξωτερικό, διχαστικά συνθήματα και επιχειρήματα, δαιμονοποίηση κοινωνικών ομάδων, οργισμένη ψήφος, επικίνδυνοι τριγμοί της κοινωνικής συνοχής... Αλλά με τις αντιδράσεις και τις πρακτικές αυτές όχι μόνο δεν υπάρχει περίπτωση για έξοδο από την κρίση, αλλά είναι ο μόνο σίγουρος τρόπος και δρόμος που θα οδηγήσει στο τελικό κεφάλαιο του ελληνικού δράματος.

Η μόνη διέξοδος προς την ανάταξη και την ανάκαμψη περνά, κατά τη γνώμη μου, μέσα από τις ανεξάντλητες δυνάμεις τις ελληνικής ψυχής. Οι δυνάμεις αυτές υπάρχουν και διαχρονικά όσες φορές επιστρατεύτηκαν νίκησαν. Αναφέρομαι στην αδάμαστη θέληση και το πείσμα, στη δημιουργικότητα, στην εφευρετικότητα, στη φιλοπατρία, στην εργατικότητα.

Αυτές τις εσωτερικές δυνάμεις αν χρησιμοποιήσει σήμερα ο Ελληνας θα περάσει από τη στενωπό της κρίσης...

Οπως ο Αννίβας πέρασε από το στενό πέρασμα στις Αλπεις πριν από 2.200 χρόνια...