Και όμως: Υπάρχουν ηλικιωμένοι με εγκέφαλο... νέων

Αν κοιτάξει κανείς με το μικροσκόπιο τον εγκέφαλο ορισμένων ηλικιωμένων, δεν μπορεί να τον ξεχωρίσει από τον εγκέφαλο των νέων, δείχνει μια νέα επιστημονική έρευνα, με επικεφαλής μια Ελληνίδα ερευνήτρια της διασποράς.

Η μελέτη επιβεβαιώνει ότι για μερικούς τυχερούς η τρίτη ηλικία δεν άφησε το αποτύπωμά της τον εγκέφαλό τους, γι' αυτό, άλλωστε, συνεχίζουν να έχουν θαυμάσια μνήμη. Έτσι, ενώ η απώλεια της μνήμης σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό θεωρείται φυσική με το πέρασμα του χρόνου, ακόμη κι αν κανείς αποφύγει την άνοια, κάποιοι ηλικιωμένοι αποφεύγουν αυτή τη μοίρα.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρα Αλεξάνδρα Τσουρούτογλου, η οποία από το 2014 διδάσκει στο Τμήμα Νευρολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και διεξάγει έρευνα στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης (όπου και υπήρξε μεταδιδακτορική ερευνήτρια την περίοδο 2010-14), έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό νευροεπιστήμης «The Journal of Neuroscience».

Οι επιστήμονες συνέκριναν, με τεχνικές απεικόνισης, την κατάσταση του εγκεφάλου 41 ατόμων ηλικίας 18 έως 35 ετών, με τον εγκέφαλο 17 ανθρώπων 60 έως 80 ετών, οι οποίοι προηγουμένως στα μνημονικά τεστ είχαν πετύχει επιδόσεις εξίσου καλές με αυτές των κατά 40 έως 50 χρόνια νεότερων.

Η συγκριτική εγκεφαλική απεικόνιση έδειξε ότι όντως αυτή η ελίτ των «σούπερ-ηλικιωμένων» έχει εγκέφαλο με τελείως νεανικά χαρακτηριστικά. Ενώ ο φλοιός (το πιο ζωτικό τμήμα για τη νόηση, την μάθηση και τη μνήμη), καθώς και άλλα μέρη του εγκεφάλου όπως ο ιππόκαμπος, σταδιακά συρρικνώνονται λόγω της γήρανσης, σε ορισμένους δεν επέρχεται καμία συρρίκνωση και αυτές οι περιοχές συνεχίζουν να έχουν ίδιο μέγεθος με εκείνο των νέων.

«Σε μερικές περιπτώσεις δεν υπάρχει καμία διαφορά ανάμεσα στους σούπερ-ηλικιωμένους και στους νεαρούς ενηλίκους», δήλωσε η Τσουρούτογλου. Όπως είπε, ενώ οι προηγούμενες έρευνες είχαν συγκρίνει αυτούς τους τυχερούς ηλικιωμένους άνω των 85 ετών με τους μεσήλικες, η νέα έρευνα για πρώτη φορά συνέκρινε σούπερ-ηλικιωμένους στην ηλικία της συνταξιοδότησης και μετά, με νέους ανθρώπους. 

Η μεγάλη πρόκληση για τους επιστήμονες είναι πλέον να καταλάβουν πού κρύβεται το «μυστικό» αυτών των ανθρώπων, των οποίων ο εγκέφαλος αρνείται να γεράσει. Αν το βρουν, πιθανώς θα «φρενάρουν» την απώλεια μνήμης και την έκπτωση άλλων λειτουργιών του νου στα γηρατειά.