Δύο απόψεις για τη «στοχευμένη δολοφονία» του ηγέτη της Χαμάς

Οι στοχευμένες δολοφονίες μπορεί να είναι νόμιμες σε εξαιρετικά περιορισμένες περιπτώσεις, όπου ο στόχος είναι ενεργά αναμιγμένος σε μάχη ή προετοιμάζει μια επίθεση και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με άλλο τρόπο. Και τα μέσα με τα οποία διαπράττεται η δολοφονία πρέπει να είναι ανάλογα με το προβλεπόμενο αποτέλεσμα και να μην προκαλούν τραυματισμούς ή θανάτους σε αθώους πολίτες. Οι στοχευμένες δολοφονίες ως αντίποινα για πράξεις του παρελθόντος, ή με στόχο να αποτραπούν άλλες πράξεις, είναι παράνομες με βάση τη διεθνή νομοθεσία.

Αυτά τονίζει με άρθρο του στους New York Times ο Τζορτζ Μπισάρατ, καθηγητής δικαίου στο Hastings College of the Law του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια. Σχολιάζοντας τη χθεσινή δολοφονία του στρατιωτικού ηγέτη της Χαμάς στη Γάζα, τονίζει ότι τέσσερις δεκαετίες δολοφονιών παλαιστινίων ηγετών από τους Ισραηλινούς το μόνο που έχουν καταφέρει είναι να εντείνουν την αντίθεση στην πολιτική του Ισραήλ.

Το κατά πόσον οι στοχευμένες δολοφονίες αποτελούν μια έξυπνη πολιτική είναι ένα διαφορετικό ζήτημα, συνεχίζει ο αρθρογράφος. Εφόσον διαπράττονται μόνο όταν δικαιολογούνται με βάση τον νόμο, θα είναι προφανώς σπάνιες. Εάν το σκεπτικό που οδηγεί σε μια δολοφονία αποκαλύπτεται δημοσίως, οι αντιδράσεις θα είναι μικρές. Συνήθως όμως δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Οι διαδικασίες και τα κριτήρια με βάση τα οποία επιλέγεται ένας στόχος σπανίως δημοσιοποιούνται. Οι αποφάσεις λαμβάνονται συνήθως μυστικά και με βάση πληροφορίες που δεν μπορούν να επαληθευτούν.

Κατά συνέπεια, οι κυβερνήσεις που προσφεύγουν σε τέτοιες πρακτικές μπορεί να πείθουν την κοινή τους γνώμη, όχι όμως και την κοινή γνώμη άλλων χωρών, ιδιαίτερα εκείνων όπου σημειώνονται δολοφονίες. Αυτός είναι ένας λόγος που στο βόρειο Πακιστάν υπάρχουν τόσο έντονα αντιαμερικανικά αισθήματα. Κι αυτός είναι ο ίδιος λόγος που τέσσερις δεκαετίες δολοφονιών Παλαιστινίων το μόνο που έχουν καταφέρει είναι να εντείνουν την αντίθεση στην πολιτική του Ισραήλ.

Οποιος γοητεύεται από τις σειρήνες των στοχευμένων δολοφονιών, ιδιαίτερα από μη επανδρωμένα αεροσκάφη, θα πρέπει να λάβει υπόψη του ότι η τεχνολογία των drones είναι φτηνή και διαδίδεται εύκολα. Η Χεζμπολάχ έχει ήδη στείλει drones στον ισραηλινό εναέριο χώρο. Θα δεχόμασταν τη νομιμότητα και τη σοφία των στοχευμένων δολοφονιών ακόμη κι αν στρέφονταν εναντίον των συμμάχων μας;

Ο Τζορτζ Τζόνας, αρθρογράφος στην εφημερίδα National Post του Καναδά και συγγραφέας πολλών βιβλίων, έχει μια διαφορετική προσέγγιση. Όπως γράφει στους Νew York Times πέρασε τα παιδικά του χρόνια κάτω από φιλικά πυρά. Οι Σύμμαχοι βομβάρδισαν την πόλη στην οποία ζούσε με τους γονείς του στην κατεχόμενη από τους Ναζί Ευρώπη. Η οικογένειά του ήταν Εβραίοι. Οι αμερικανοί πιλότοι ήταν φίλοι τους, αλλά όποτε περνούσαν έσπερναν το θάνατο.

«Γιατί δε βομβαρδίζουν τον Χίτλερ;» ρώτησε μια μέρα τον πατέρα του. «Επειδή δεν ξέρουν πού μένει», του απάντησε εκείνος.

Μερικοί πιστεύουν ότι η εξόντωση ενός ανώνυμου εχθρού αποτελεί πολεμική πράξη, αλλά ότι η στοχευμένη δολοφονία αποτελεί έγκλημα. Σύμφωνα με τον Τζόνας, κάνουν λάθος.

Την εποχή εκείνη, δεν είχε καταλάβει ότι αυτό που ζητούσε από τους Αμερικανούς ήταν μια στοχευμένη δολοφονία. Αν βρίσκεσαι σε πόλεμο με κάποιον, σκοτώνεις εκείνον, όχι τον φίλο σου. Ο πατέρας του όμως είχε δίκιο: τη δεκαετία του '40 οι αμερικανοί πιλότοι δεν γνώριζαν με ακρίβεια πού βρισκόταν ο Χίτλερ κι έτσι το μόνο που μπορούσαν να κάνουν ήταν να βομβαρδίζουν κάθε πόλη που είχε καταλάβει.

Ο μόνος στόχος πρέπει να είναι η ειρήνη, τονίζει ο καναδός συγγραφέας. Όταν όμως κάθε συμφωνία καθίσταται αδύνατη, όταν τα λόγια δεν οδηγούν πουθενά, όταν πρέπει να υπερασπιστείς τον λαό σου, και φυσικά όταν διαθέτεις την τεχνολογία, είναι καλύτερα να επιλέγεις μια στοχευμένη δολοφονία παρά μια αδιάκριτη επίθεση.