Πώς η διατροφή σχετίζεται με τον πονοκέφαλο

Χάρης Γεωργακάκης
Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, MSc

Οι πονοκέφαλοι είναι ένα θέμα που αφορά ένα μεγάλο αριθμό ανθρώπων. Άλλοι περισσότερο, άλλοι λιγότερο, ταλαιπωρούνται καθημερινά, σε σημείο πολλές φορές αφόρητο, όταν μιλάμε για μια έντονη ημικρανία.

Τα τελευταία χρόνια έχει διαπιστωθεί πως ορισμένοι διατροφικοί παράγοντες ευθύνονται κατά ένα ποσοστό για την εκδήλωση ημικρανίας. Σε άλλους περισσότερο, σε άλλους λιγότερο φαίνεται ότι οι διατροφικές συνήθειες μπορεί να «πυροδοτήσουν» την εμφάνιση ημικρανίας σε άτομα που παρουσιάζουν ευαισθησία.

Παρακάτω, θα δείτε ποιες από αυτές, αλλά και ποια τρόφιμα ή συστατικά των τροφίμων μπορεί να σχετίζονται με πονοκεφάλους και ημικρανίες:

Παράλειψη γευμάτων: Η πολύωρη νηστεία μπορεί να προκαλέσει πτώση του σακχάρου μας, η οποία με τη σειρά της μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο ή ημικρανία. Γι' αυτό συστήνεται η κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων, τα οποία να μην απέχουν χρονικά μεταξύ τους περισσότερο από τέσσερις ώρες.

Αλκοόλ: Αν και τα αποτελέσματα των μελετών είναι αντικρουόμενα, φαίνεται ότι η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση ημικρανίας, ενώ η δράση του κόκκινου κρασιού πιθανόν να είναι περισσότερο επιβαρυντική.

Καφεΐνη: Τόσο η αυξημένη πρόσληψη, όσο και η στέρηση καφεΐνης σε άτομα που την καταναλώνουν συστηματικά, έχουν συσχετισθεί με την ημικρανία, λόγω της αγγειοσυσταλτικής της δράσης.

Σοκολάτα: Ερευνητικά δεδομένα δείχνουν πως η κατανάλωση σοκολάτας συνδέεται με την εκδήλωση ημικρανίας, γεγονός που αποδίδεται σε συστατικά όπως η θεοβρωμίνη, η καφεΐνη και ορισμένες αμίνες που περιέχει.

Αφυδάτωση: Η εμφάνιση ακόμη και ήπιας αφυδάτωσης μπορεί να προκαλέσει κρίση ημικρανίας, ενώ παράλληλα, έχει φανεί πως η έγκαιρη πρόσληψη υγρών -κατά το πρώτο μισάωρο εμφάνισης των συμπτωμάτων- μπορεί να δράσει βοηθητικά.

Παγωμένα τρόφιμα και ροφήματα: H κατανάλωσή τους είναι πιθανό να οδηγήσει σε εμφάνιση πονοκεφάλου, προκαλώντας σύσπαση των αγγείων που βρίσκονται γύρω από το στόμα και το λαιμό.

Τυρί: Τα τυριά, και ειδικότερα τα ώριμα -π.χ. τσένταρ, μοτσαρέλα, παρμεζάνα, ροκφόρ, γραβιέρα, κασέρι, προβολόνε, μπρι, καμαμπέρ, έμενταλ, γκούντα- έχουν συσχετισθεί με την εκδήλωση ημικρανίας, λόγω της τυραμίνης που περιέχουν. Άλλα τρόφιμα που περιέχουν τυραμίνη είναι τα φασόλια, τα κουκιά, τα αποξηραμένα φρούτα και ορισμένα προϊόντα ζύμωσης, όπως η μπύρα και τα λαχανικά τουρσί.

Γλουταμινικό μονονάτριο: Έχει ενοχοποιηθεί για την εμφάνιση ημικρανίας σε άτομα με ευαισθησία. Χρησιμοποιείται ως ενισχυτικό γεύσης σε συσκευασμένα τρόφιμα, ενώ υψηλή περιεκτικότητα σε αυτό έχουν τα προϊόντα σόγιας, συσκευασμένα έτοιμα γεύματα ασιατικών φαγητών, τα προϊόντα επεξεργασμένου κρέατος και πολλά κονσερβοποιημένα τρόφιμα.

Νιτρώδη άλατα: Περιέχονται κυρίως σε αλλαντικά και προ-μαγειρεμένα τρόφιμα κι έχει φανεί ότι μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα της ημικρανίας.

Σε κάθε περίπτωση, τα δεδομένα της βιβλιογραφίας είναι σε πολλές περιπτώσεις αντικρουόμενα, κι επομένως απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή κατά την ερμηνεία τους. Έτσι, είναι σημαντικό η ευαισθησία σε κάθε τρόφιμο ή συστατικό να εξετάζεται σε ατομικό επίπεδο, καθώς μπορεί να υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ των ατόμων.