Το εμβόλιο της φυματίωσης δεν προστατεύει πάντα από τη νόσο

Διαστάσεις λαμβάνει η φυματίωση στη χώρα μας καθώς τα κρούσματα παρουσιάζουν αυξητικές τάσεις τα τελευταία χρόνια, επισημαίνει ο καθηγητής Πνευμονολογίας στο ΑΠΘ Κωνσταντίνος Ζαρογουλίδης, τονίζοντας παράλληλα ότι ο εμβολιασμός δεν προστατεύει πάντα από τη νόσο.

«Η φυματίωση έχει ξεφύγει τα τελευταία χρόνια. Οι υποδομές για την αντιμετώπισή της δεν βελτιώνονται, αντιθέτως λιγοστεύουν και λόγω αυτών των προβλημάτων δυσκολεύει το έργο των γιατρών» αναφέρει ο κ. Ζαρογουλίδης στο περιθώριο του Πανελλήνιου Συνεδρίου Νοσημάτων Θώρακος και Παθήσεων από το Περιβάλλον: Ομοφωνίες και Αντιθέσεις.

Προσθέτει δε, ότι δεν πρέπει να εφησυχάζουν όσοι έχουν κάνει εμβόλιο γιατί αυτό δεν προστατεύει πάντα. «Ακόμη και κάποιο εμβολιασμένο άτομο μπορεί να προσβληθεί από τη νόσο, όταν είναι σε στενή επαφή με κάποιον που έχει ενεργό φυματίωση. Η μετάδοση εξαρτάται από το πόσο βαριά είναι η κατάσταση αυτού που πάσχει από φυματίωση, το πόσο μεγάλη είναι η βλάβη και το φορτίο των μικροβίων» τονίζει.

Να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα το εμβόλιο της φυματίωσης BCG περιλαμβάνεται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και γίνεται στην ηλικία των 6 ετών και, σύμφωνα με πληροφορίες από το ΚΕΕΛΠΝΟ, προστατεύει από τη φυματίωση περίπου το 50% όσων εμβολιάζονται. Όμως προστατεύει σε πολύ υψηλό ποσοστό από τις βαριές μορφές της νόσου, όπως είναι η κεχροειδής φυματίωση και η φυματιώδης μηνιγγίτιδα, από τις οποίες ο άνθρωπος προσβάλλεται συνήθως κατά την παιδική ηλικία.

Ο κ. Ζαρογουλίδης αποδίδει την αύξηση των κρουσμάτων φυματίωσης και τα υψηλότερα ποσοστά της νόσου στη χώρα μας σε σύγκριση με τις γειτονικές χώρες στο ότι στην Ελλάδα υπάρχουν πολλοί μετανάστες, οι οποίοι ζουν σε κακές συνθήκες, συνωστισμένοι σε χώρους που δεν αερίζονται, δεν διατρέφονται καλά και δεν έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας.

Τονίζει ακόμη ότι, λόγω της οικονομικής κρίσης, οι άνθρωποι δεν πηγαίνουν στον γιατρό ή στο νοσοκομείο με τα πρώτα συμπτώματα, αλλά όταν πια η κατάστασή τους είναι προχωρημένη.

«Οι δυσκολίες στην αντιμετώπιση ασθενών με φυματίωση σε επίπεδο εξωτερικών ιατρείων είναι: οι ελλείψεις φαρμάκων, η αδυναμία ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, το κόστος των φαρμάκων, η αδυναμία χορήγησης φαρμάκων και διενέργειας εργαστηριακών εξετάσεων σε ανασφάλιστους, η απουσία ειδικά διαμορφωμένου χώρου για την παρακολούθηση των ασθενών στα εξωτερικά ιατρεία, η παντελής έλλειψη προσωπικού, η αδυναμία πραγματοποίησης άμεσα επιβλεπόμενης θεραπείας, η έλλειψη πλαισίου για τη διακίνηση των παράνομων μεταναστών με φυματίωση, η έλλειψη πλαισίου για τον έλεγχο του εργασιακού περιβάλλοντος των ασθενών με την ευθύνη των υπηρεσιών δημόσιας υγείας και η υποδήλωση των περιπτώσεων φυματίωσης», προσθέτει ο κ. Ζαρογουλίδης.

Η φυματίωση είναι νόσημα που προκαλείται από το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης (και σπανιότερα από άλλους τύπους μυκοβακτηριδίων), το οποίο μπορεί να προσβάλει οποιοδήποτε όργανο του σώματος, αλλά συνήθως προσβάλλει τους πνεύμονες. Μεταδίδεται από το ένα άτομο στο άλλο, με την εισπνοή σταγονιδίων που περιέχουν μυκοβακτηρίδια. Τα άτομα με πνευμονική φυματίωση αποβάλλουν πολύ μικρά τέτοια σταγονίδια με τον βήχα, το φτάρνισμα και τη δυνατή ομιλία. Τα άτομα αυτά μεταδίδουν συνήθως τη νόσο στους ανθρώπους που είναι σε επαφή μαζί τους αρκετές ώρες κάθε μέρα.

Για τη θεραπεία της φυματίωσης χρειάζεται λήψη φαρμάκων για τουλάχιστον έξι μήνες και ο ασθενής δεν θα πρέπει να διακόπτει τη θεραπεία, όταν μετά λίγες βδομάδες αρχίσει να αισθάνεται καλά, αλλά πρέπει να συνεχίζει να παίρνει συστηματικά τα φάρμακά του.

Στην αντίθετη περίπτωση, υπάρχει ο κίνδυνος τα μυκοβακτήρια που προκαλούν τη φυματίωση να αρχίσουν να αναπτύσσονται πάλι και να γίνουν ανθεκτικά στα φάρμακα και τότε θα χρειαστεί ο ασθενής να πάρει καινούργια φάρμακα με περισσότερες παρενέργειες και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.