Ο διαβήτης μπορεί να προκαλέσει πολλά και ποικίλα σωματικά συμπτώματα. Εξίσου σημαντική όμως είναι η επίδραση του διαβήτη στην ψυχολογία, στην προσωπικότητα και στις συναισθηματικές αντιδράσεις του ασθενή που πάσχει από διαβήτη, καθώς οι αντιδράσεις αυτές στη συνέχεια μπορούν να επηρεάσουν την εξέλιξη της νόσου.
Το κλειδί για να ζήσει κάποιος καλά με το διαβήτη είναι να αποφεύγονται προβλήματα που προκύπτουν από την παρατεταμένη υπεργλυκαιμία ή από τα επεισόδια υπογλυκαιμίας. Και για να γίνει αυτό οι διαβητικοί ασθενείς πρέπει να συμμορφώνονται με ορισμένους κανόνες συμπεριφοράς, που όμως δεν είναι πάντοτε εύκολο. Παρότι οι οριστικές αλλαγές που πρέπει να συντελεστούν και αφορούν τη βελτίωση της διατροφής, τη μείωση του καπνίσματος, την αύξηση της αερόβιας άσκησης και της διαχείρισης του άγχους και της κατάθλιψης είναι γνωστές στους ασθενείς, συχνά τους είναι αδύνατο να τις ακολουθήσουν.
«Σ’ αυτή την περίπτωση κρίνεται αναγκαία η βοήθεια από έναν ειδικό, γιατί, πολύ απλά, πολλές από αυτές τις συμπεριφορές είναι συνήθειες ετών που δίνουν στους ανθρώπους απόλαυση. Συνεπώς απαιτούνται ειδικές τεχνικές ώστε να μπορέσει κάποιος να αλλάξει τις συμπεριφορές αυτές χωρίς να αισθάνεται μειονεκτικά, ψυχολογική δυσφορία ή αίσθημα διαφορετικότητας», επισημαίνει η ψυχολόγος Υγείας κ. Άννα Χατζηδημητρίου.
Ο ρόλος του ψυχολόγου υγείας είναι πολύτιμος σε αυτή την προσπάθεια, εξηγεί, αφού μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στην τροποποίηση της συμπεριφοράς του ασθενή. Με την υποστήριξή του ο ασθενής, μετά από μερικές συνεδρίες, είναι σε θέση να συμμορφωθεί στις επιβεβλημένες αλλαγές που θα τον βοηθήσουν να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις του διαβήτη.
Εξάλλου, ο διαβήτης θεωρείται συχνά ως μεγάλο ψυχολογικό φορτίο που βαραίνει τη ζωή του ασθενή και χαλάει την ποιότητα της. Συναισθήματα όπως κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές, χαμηλή αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση, ανησυχία και απογοήτευση για τη ζωή είναι πολύ συχνά αιτήματα για βοήθεια από ψυχολόγο υγείας.
«Ο συνδυασμός της ιατρικής, ψυχολογικής και διατροφικής υποστήριξης έχουν σαν βασικό στόχο την αντιμετώπιση του διαβήτη σφαιρικά, «νου και σώµα» µαζί, σαν δύο παράγοντες που αλληλεπιδρούν. Ο συνδυασμός αυτός αποτελεί µία σύγχρονη Ιατρική υπηρεσία, η οποία εντάσσεται στο πεδίο της Συµπεριφορικής Ιατρικής, και θεωρείται η βασικότερη και η πιο σύγχρονη εξέλιξη στην ολιστική αντιμετώπιση του διαβήτη», εξηγεί η κ. Χατζηδημητρίου, επισημαίνοντας παράλληλα ότι στόχοι της ψυχολογικής υποστήριξης είναι:
• Η αξιολόγηση διατροφικών ή ψυχολογικών παραγόντων που συμβάλλουν στην εξέλιξη του διαβήτη.
• Η εκπαίδευση και η πλήρης ενημέρωση του θεραπευόµενου για τα αίτια αλλά και την αντιμετώπιση της νόσου.
• Η υποστήριξη του θεραπευόµενου, ψυχολογικά, ώστε να ακολουθήσει την αγωγή, και να αλλάξει τη συμπεριφορά του αναφορικά με τη διατροφή, το κάπνισμα, την άσκηση και γενικότερα τον τρόπο ζωής του.
• Η αντιμετώπιση του θεραπευόµενου εξατοµικεύοντας τις ψυχολογικές αντιδράσεις που μπορεί να έφερε ο διαβήτης στη ζωή του: ψυχολογική αντιμετώπιση στην άρνηση, στην παθητικότητα γι’ αλλαγή, στην κατάθλιψη, στο άγχος, στη χαμηλή αυτοπεποίθηση, στην παχυσαρκία, στις διατροφικές διαταραχές αλλά και στα οικογενειακά και σεξουαλικά προβλήματα.
«Ο διαβήτης είναι μια ύπουλη νόσος που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές και απειλητικά για τη ζωή προβλήματα υγείας, εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και σωστά. Μεταξύ αυτών των προβλημάτων είναι η τύφλωση, η καρδιακή προσβολή, τα εγκεφαλικά επεισόδια, η νεφρική ανεπάρκεια και οι ακρωτηριασμοί. Σημαντικό λοιπόν είναι η πρόληψη, η έγκαιρη διάγνωση, η σωστή και σφαιρική αντιμετώπιση του με την υποστήριξη των ειδικών» καταλήγει η κ. Χατζηδημητρίου.
