Πεζοπορικές διαδρομές, οι οποίες συνδυάζουν τη φύση με τον πολιτισμό στον δήμο Βορείων Τζουμέρκων, αναδείχτηκαν μέσα από τη υλοποίηση Ευρωπαϊκού Προγράμματος και τη δράση «Πεζοπορία για τον Πολιτισμό».
Οι τέσσερις διαδρομές καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος του δήμου, τις οποίες αν περπατήσει ο επισκέπτης θα συναντήσει κατά μήκος τους διάφορα πολιτιστικά κέντρα η εκδηλώσεις.
Η πρώτη είναι από το χωριό Ελληνικό, προς τη Μονή Τσούκας.
Πρόκειται για μία «εικαστική διαδρομή» που ξεκινά από το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης «Θεόδωρος Παπαγιάννης» στο Ελληνικό, που στεγάζεται στο παλιό πέτρινο σχολείο του χωριού και φιλοξενεί έργα του σπουδαίου γλύπτη, τα οποία «μιλάνε» για το ψωμί, για τον ευεργέτη, τον ξενιτεμένο, τον πνευματικό άνθρωπο, τους μαστόρους, το βοσκό, το γεωργό, την πολύπαθη Ηπειρώτισσα μάνα και τέλος για τη μάθηση. Στο Μουσείο, έχει προβλεφθεί και ένας ειδικός χώρος για να μπορούν να κάνουν δραστηριότητες τα παιδιά με τις οικογένειες ή με τα σχολεία τους.
Η ιερά Μονή της Τσούκας, είναι ένα ιστορικό μοναστήρι που χτίστηκε τον 12ο αιώνα στην κορυφή ενός βράχου πάνω στην χαράδρα του ποταμού 'Αραχθου. Σύμφωνα με την παράδοση εκεί είχε βρεθεί η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας.
Η ιερά Μονή της Τσούκας
Η δεύτερη διαδρομή, είναι από το Μουσείο Βυζαντινών Εικόνων Μονής Βύλιζας Ματσουκίου, προς το ομώνυμο μοναστήρι του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου το οποίο είναι κτισμένο μέσα σε ένα άγριο φυσικό τοπίο, πάνω από το Ματσουκιώτικο ποτάμι. Στο καθολικό του μοναστηριού με τις πέτρινες καμάρες, υπάρχουν αξιόλογες εικόνες και τοιχογραφίες, ενώ για τον επισκέπτη λειτουργεί και ξενώνας. Στο Μουσείο, που βρίσκεται στο γειτονικό χωριό Ματσούκι, σε αίθουσα του Δημοτικού Σχολείου, ανάμεσα στα εκθέματα, υπάρχουν παλιές εικόνες που έχουν συντηρηθεί, ένα μοναδικό χειρόγραφο που διασώθηκε μετά την καταστροφή της πλούσιας βιβλιοθήκης του μοναστηριού το 1893, καθώς και διάφορα παλαίτυπα.
Μουσείο Βυζαντινών Εικόνων
Μονή Κηπίνας - Καλαρρύτες - Συρράκο, είναι η τρίτη διαδρομή, ανάμεσα στις «αετοφωλιές» των Τζουμέρκων, τους παραδοσιακούς οικισμούς που αποτελούν μνημεία αρχιτεκτονικής. Η Μονή Κηπίνας, κτίστηκε το 1212 από έναν καλόγερο, μέσα σε έναν απόκρημνο βράχο και είναι αφιερωμένη στην Κοιμήση της Θεοτόκου. Είναι ίσως το μοναδικό μοναστήρι στην Ήπειρο, που η θέα του προκαλεί δέος. Στα δύο χωριά, υπάρχουν σπουδαίες λαογραφικές συλλογές και ειδικά στους Καλλαρρύτες λειτουργεί εργαστήρι και έκθεση αργυροτεχνίας.
Η Μονή Κηπίνας
Η 4η διαδρομή, ξεκινάει από Σπήλαιο «Ανεμότρυπα» Πραμάντων και καταλήγει στην οικία Γιώργου Πολύζου,στον οικισμό Τσόπελα. Το Σπήλαιο, με τους σταλακτίτες και τις λιμνούλες, προσφέρει στον περιηγητή εμπειρία από τη γεωλογικού τύπου ξενάγηση. Στην οικία Πολύζου, ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει πώς κατασκευάζει τα μουσικά όργανα ή τα κοσμήματά του και αν θέλει μπορεί και να συμμετάσχει σε αυτό.
Το σπήλαιο «Ανεμότρυπα»
Την καλοκαιρινή περίοδο στα Πράμαντα, μπορούν οι περιπατητές να παρακολουθήσουν θεατρικά δρώμενα από την ομάδα «Βορείως». Ο δήμος Βόρειων Τζουμέρκων συμμετείχε στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα «Πολιτισμός», μέσω της δράσης «Πεζοπορία για τον Πολιτισμό» που υλοποιήθηκε με εταίρους, το Γραφείο Περιβάλλοντος της Κορσικής και το Νησιωτικό Συμβούλιο της Μαγιόρκα.
Η δράση "Πεζοπορία για τον Πολιτισμό", περιελάμβανε το σχεδιασμό από κάθε εταίρο, με στόχο τη σύνδεση μνημείων και πολιτιστικής κληρονομιάς με τον τουρισμό. Κατά την παρουσίαση του έργου, ο δήμαρχος Βορείων Τζουμερκων Γιάννης Σεντελές τόνισε, μεταξύ άλλων:
«Μέσα από αυτή τη δράση, αποκτήσαμε μια πολύ μεγάλη εμπειρία από τις επισκέψεις που κάναμε στους χώρους των εταίρων μας στην Ευρώπη, οι οποίοι είναι αρκετά πιο μπροστά από εμάς στο να αξιοποιούν κάθε τι το οποίο έχουν και να το συνδυάζουν με την ιστορία τους, με την παράδοσή τους, με τον πολιτισμό τους. Στόχος μας είναι, να επεκτείνουμε το πρόγραμμα αυτό και πέρα από τη λήξη της δράσης, μόνοι μας πια, μέσα από την εμπειρία που αποκτήσαμε». Για τις διαδρομές που δημιουργήθηκαν, αναφέρθηκε η Αρχιτέκτων Γεωγράφος, Σύμβουλος του δήμου στο έργο Ελένη Παγκρατίου, τονίζοντας ότι περιλαμβάνουν αυτό που, στο πρόγραμμα, ονομάζεται Ευρωπαϊκά Σημεία Πολιτιστικών και Δημιουργικών Ανταλλαγών.
«Έχουμε εντοπίσει σε κάθε μια διαδρομή ένα ή δύο σημεία στα οποία μπορεί ο επισκέπτης να έχει μια εμπειρία επί τόπου» επισήμανε η κ. Παγκρατίου.
