Εκστρατεία για να σωθεί το ελληνικό χωριό Λεβίσι στην Τουρκία!

Ο John Laughland και η σύζυγός του Beatrix έφτασαν στην Τουρκία με γιοτ. Αγόρασαν στην κοιλάδα του Kaya ένα ερειπωμένο σπίτι, το αποκατέστησαν και έχουν ζήσει εκεί για 25 χρόνια. Αυτή ήταν καθηγήτρια στο Βερολίνο και αυτός πολιτικός μηχανικός στην Αγγλία και στη Μέση Ανατολή. Ο John είναι επίσης τακτικός συνεργάτης της εφημερίδας «Today’s Zaman».

Τόσο ο John όσο και η σύζυγός του έχουν γίνει εδώ και καιρό ο πυρήνας μιας άτυπης ομάδας με τίτλο οι «Φίλοι του Kaya» που προσπαθούν να διατηρήσουν το χωριό Λεβίσι. Το παρακάτω άρθρο γράφτηκε για το «Πρώτο Θέμα» σε μια προσπάθεια για να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση και να ενθαρρυνθεί ο κόσμος να υπογράψει για την εκστρατεία να σωθεί το «χωριό - φάντασμα» Λεβίσι, που αποτελούσε κάποτε μια ακμάζουσα κοινότητα, κυρίως Ελλήνων Ορθοδόξων Χριστιανών, από τους αγοραστές που θα «αναπτύξουν» επιχειρηματικά το χωριό, αφαιρώντας τον παλιό ιστορικό του χαρακτήρα.



Ο χρόνος τελειώνει για το Λεβίσι, αφού το τουρκικό υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού διοργανώνει δημοπρασία στις 23 Οκτωβρίου για την εκμίσθωση του χωριού. Το κόστος του έργου αναμένεται να φθάσει τα 30 εκατομμύρια λίρες Τουρκίας και ήδη έχουν υποβάλλει προσφορές δύο εταιρείες.

Διαβάστε την ιστορία του John και αν σας συγκινήσει το αίτημά του, υπογράψτε για να διατηρηθεί το ελληνικό πνεύμα στο Λεβίσι.

Η κυρία που είναι τώρα γυναίκα μου δίδασκε γερμανικά στο Βερολίνο σε πολλούς ξένους και αρκετοί από τους μαθητές της ήταν Τούρκοι, έτσι άρχισε να μαθαίνει σιγά σιγά την τουρκική γλώσσα και να γνωρίζει τον τουρκικό πολιτισμό.

Μετά από πολλές φορές που πήγε διακοπές στην ανατολική Τουρκία και επισκεπτόταν σπίτια μαθητών της, το 1981 «βρήκε τον εαυτό της» σε ένα ήσυχο χωριό που ονομάζεται Hisaronu, κοντά στην Φετιγιέ. Καθώς μιλούσε σε ντόπιους σε καφενείο άκουσε για ένα εγκαταλελειμμένο χωριό που υπάρχει στη δυτική πλευρά, ένα χωριό με δύο υπέροχες χριστιανικές εκκλησίες και εκατοντάδες κατεστραμμένα σπίτια.

Ο δρόμος που οδηγεί στο χωριό είναι ένα καλντερίμι που έφτιαξαν οι ίδιες οι γυναίκες του χωριού, το χωριό ήταν το Καγιάκιοϊ, που είναι γνωστό και ως Λεβίσι, από τους ντόπιους.



Αυτή πέρασε πάνω από μισή ώρα περιμένοντας να βρει έναν οδηγό ταξί διατεθιμένο να διακινδυνεύσει  να οδηγήσει στον ανώμαλο δρόμο που οδηγεί στο χωριό. Έχοντας βρει αργότερα έναν οδηγό, ο οποίος απαιτούσε μια υπέρογκη τιμή, ξεκίνησαν για να φθάσουν σχεδόν μετά από μία ώρα στο Λεβίσι.

Ο οδηγός του ταξί της είπε την δική του εκδοχή για την «έξοδο» του χριστιανικού πληθυσμού πενήντα οκτώ χρόνια πριν. Περπατώντας μόνη ανάμεσα στα ερείπια ήταν συγκλονισμένη από την μελαγχολία του τοπίου. Δέκα χρόνια αργότερα η σύζυγός μου, με πήγε σε αυτό το μέρος. Μέχρι τότε είχε ανοιχτεί ένας νέος χωμάτινος δρόμος από το Φετιγιέ, αλλά ακόμα ήταν δύσκολο να βρεθεί οδηγός να μας πάει οχτώ χιλιόμετρα κακοτράχαλου δρόμου.

Η διαδρομή μέχρι να φθάσουμε κράτησε σαράντα λεπτά, με μέση ταχύτητα δώδεκα χιλιόμετρα την ώρα. Περπατήσαμε ανάμεσα στα ερείπια και είδα πόσο υπέροχες ήταν οι εκκλησίες. Κανείς από εμάς δεν συνάντησε φαντάσματα, αλλά έχοντας ζήσει πρόσφατα στην Ελλάδα, η φαντασία μας, μας έφερνε τους θορύβους της πόλης.

Στο χωριό υπήρχαν μόνο ελάχιστοι τουρίστες οι οποίοι μιλούσαν μεταξύ τους ψιθυριστά σαν να βρίσκονται μέσα σε εκκλησία. 

Η γυναίκα μου και εγώ ανακαινίσαμε ένα πέτρινο κατεστραμμένο σπίτι, στην κοιλάδα Kaya και έκτοτε κατοικούμε εκεί. Στα πρώτα χρόνια της διαμονής μας, μια ηλικιωμένη κυρία που ήταν γειτόνισσά μας, η Aysenine, φύλαγε ένα μπαούλο με τα προικιά της χριστιανής φίλης της Μαρίας και σε ερώτησή μας, αν οι Τούρκοι ήθελαν να φύγουν οι Έλληνες από το χωριό, απάντησε αρνητικά και είπε ότι τους ξεπροβόδισαν μέχρι τις βάρκες και τους κουνούσαν μαντήλια στην αποβάθρα.

Το 1999 παντρευτήκαμε έξω από το ένα παρεκκλήσι του χωριού, που βλέπει τα ερείπια του χωριού από τη μια πλευρά και την Μεσόγειο θάλασσα από την άλλη. Είμαστε απελπισμένοι όταν βλέπουμε την αύξηση των τουριστών, αλλά και την πτώση της ποιότητας του τουρισμού. Δεν είναι ασυνήθιστο να βλέπεις γυναίκες με μαγιό να περπατούν στους δρόμους του χωριού και άντρες να κάθονται στα μαγαζιά χωρίς πουκάμισο.

Λίγοι δείχνουν να ενδιαφέρονται για την ιστορία ανταλλαγής των πληθυσμών και ελάχιστοι ενδιαφέρονται για τον τουρκικό πολιτισμό, αλλά  απολαμβάνουν την βρετανική κουλτούρα που προσφέρεται στην γειτονική πόλη Hisaronu, μόλις δέκα λεπτά απόσταση με αυτοκίνητο σε έναν αυτοκινητόδρομο που μοιάζει με εθνικό δρόμο τριών λωρίδων.

Παρόλο που για να περπατήσει κάποιος μέσα στο χωριό (Λεβίσι), θα πρέπει να πληρώσει, καμιά εργασία ανακατασκευής δεν έχει γίνει τα τελευταία είκοσι έξι χρόνια που κατοικούμε εδώ και πριν ένα χρόνο οι δύο εκκλησίες κλειδώθηκαν για το κοινό και ειπώθηκε ότι υπάρχει ο κίνδυνος κατάρρευσης, αν και δεν υπάρχουν σημάδια για κάτι τέτοιο.

Οι υπέροχες ξύλινες πόρτες της χαμηλότερης εκκλησίας βρίσκονται υπό την προστασία του μουσείου στη Φετιγιέ, αλλά δεν βρίσκονται πια σε κοινή θέα για τους επισκέπτες.

Το δολοφονικό πλήγμα για το Λεβίσι θα έρθει σε ένα ή δύο χρόνια, όταν μια αναπτυξιακή εταιρεία θα ανακαινίσει τα δύο τρίτα των σπιτιών, μετατρέποντάς τα σε τουριστικά καταλύματα.

Η γυναίκα μου και εγώ περπατάμε ακόμα περιστασιακά μέσα από τα ερείπια, αλλά παραδόξως δεν ακούμε πια τους θορύβους του δρόμου. Αυτοί έχουν αντικατασταθεί από τον θόρυβο που δημιουργούν οι τουρίστες. Στενοχωρημένοι και με βαριά καρδιά σκεφτόμαστε μήπως ήρθε η ώρα να μετακομίσουμε...

Δείτε το θέμα και στο αγγλόφωνο site του Πρώτου ΘΕΜΑτος