Τάκης Μουσαφίρης: Άγνωστα στοιχεία για τη ζωή και τα τραγούδια του

Ένας από τους μεγαλύτερους λαϊκούς συνθέτες και στιχουργούς μας, ο Τάκης Μουσαφίρης έφυγε από τη ζωή, αφήνοντας ένα δυσαναπλήρωτο κενό.

Ηπειρώτης, συγκεκριμένα Γιαννιώτης στην καταγωγή, έγραψε εκατοντάδες τραγούδια που έγιναν τεράστιες επιτυχίες. Ιδιαίτερα από τις αρχές της δεκαετίας του ’70 ως και τη δεκαετία του ’90, τα σουξέ του διαδέχονταν το ένα το άλλο. Σε αυτά, θα αναφερθούμε στο τέλος του σημερινού άρθρου.

Στις 31/5/1987, ο Τάκης Μουσαφίρης έδωσε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις του, στον Γιώργη Έξαρχο, για το Γ’ Πρόγραμμα της ΕΡΤ, που είχε τότε διευθυντή τον Κυριάκο Σφέτσα.

Τη συνέντευξη αυτή, παραθέτει αυτούσια ο Γιώργος Έξαρχος στο βιβλίο του «ΟΙ ΕΛΛΗΝΟΒΛΑΧΟΙ(ΑΡΜΑΝΟΙ)», ΤΟΜΟΣ Α’ ,ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ 2001. Θα παραθέσουμε τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία της, χρησιμοποιώντας, ως επί το πλείστον γ’ ενικό πρόσωπο.

Ο Τάκης Μουσαφίρης, ήταν γέννημα-θρέμμα της Ηπείρου, συγκεκριμένα του νομού Ιωαννίνων. Οι γονείς του είχαν γεννηθεί σε δύο χωριά που έδωσαν, ανάμεσα στους άλλους, δύο πρωθυπουργούς στη χώρα μας. Συγκεκριμένα, ο πατέρας του είχε γεννηθεί στους Καλαρρύτες, απ’ όπου καταγόταν ο σπουδαίος ιστορικός και πολιτικός Σπυρίδων Λάμπρος και η μητέρα του, από το Συρράκο, γενέτειρα του Ιωάννη Κωλέττη.

Για την ιστορία, οι Καλαρρύτες είναι τόπος καταγωγής του ιδρυτή του οίκου Bvlgari, Σωτήρη Βούλγαρη, ενώ το Συρράκο, είναι γενέτειρα του σπουδαίου ποιητή Κώστα Κρυστάλλη, που έφυγε νεότατος (1868-1894).

Και τα δύο, είναι βλαχόφωνα χωριά. Ο Τάκης Μουσαφίρης, Βλάχος στην καταγωγή, επηρεάστηκε όπως είπε κι ο ίδιος στον Γιώργο Έξαρχο, στα τραγούδια του από τη βλάχικη παράδοση.

Ο πατέρας του έπαιζε κιθάρα και βιολί και η μητέρα του μαντολίνο. Ο Τάκης Μουσαφίρης, είχε ακόμα μια αδερφή.

Όσο για τα παιδικά του χρόνια; Ας δούμε τι είπε ο ίδιος «Κοιτάχτε να δείτε, έζησα στα Γιάννινα, σε μια αποκλεισμένη επαρχία. Εκεί μεγάλωσα, εκεί τέλειωσα το σχολείο και ύστερα ήρθα στην Αθήνα. Αυτό είχε σαν αντίκτυπο και αποτέλεσμα τα τραγούδια της μοναξιάς, της απομόνωσης κτλ., τα οποία βγήκαν από αυτόν τον χώρο».

Όσο για τις επιρροές του; Τα καλοκαίρια πήγαινε στους Καλαρρύτες, όπου άκουγε βλάχικα τραγούδια. Κι από το γειτονικό με την Ήπειρο Ιόνιο και τις καντάδες, είχε επηρεαστεί ο Τάκης Μουσαφίρης. Και ακόμα, έλεγε ο ίδιος:

«Έχω μεγαλώσει σε συνοικισμό. Γύρω μου ήσαν πρόσφυγες. Τα τραγούδια τους άκουγα. Όταν ήμουνα μικρό παιδί, μόνο τέτοια τραγούδια παιζόντουσαν (τραγούδια των προσφύγων) και όλα αυτά τα πράγματα ακουγόντουσαν στα καφενεδάκια και στη γειτονιά μου. Όλα αυτά με έχουν επηρεάσει».

Στο σπίτι του, οι γονείς του έπαιζαν μουσική. Την πρώτη του μελωδία, τη «σκάρωσε» στα εφτά του χρόνια, πηγαίνοντας με το άλογο (!), από τα Γιάννενα στους Καλαρρύτες.

Σπούδασε κλασική μουσική και από μικρό παιδί έπαιζε σε φιλαρμονική και μαντολινάτα. Όταν ήρθε στην Αθήνα «κατέβηκε», όπως είπε ο ίδιος για να γράψει «κλασική μουσική, ασχέτως που τα πράγματα με ανάγκασαν να μπω στον χώρο του λαϊκού τραγουδιού. Τελικά είδα πως εκεί έπρεπε να είμαι και αγάπησα τόσο πολύ το λαϊκό τραγούδι, ώστε πιστεύω πως, όπου και να με ακουμπήσεις, είμαι κομμάτι από αυτό, είμαι όλος ένα λαϊκό τραγούδι και δεν το αλλάζω με τίποτα». Και στη συνέχεια:

«Έχω γράψει τόσα πολλά τραγούδια, που σχεδόν όλα είναι επηρεασμένα από τους χώρους που έχω ζήσει: Έχω γράψει για το βουνό, έχω γράψει για την Αθήνα, ότι θα’ θελα να φύγω από δω, να πάω στο χωριό μου, δηλαδή το όνειρο πολλών επαρχιωτών, αλλά νομίζει ότι η Αθήνα μας έχει καταπιεί». Όσο για το μυστικό της επιτυχίας του; Όπως είπε ο ίδιος, δεν έχει κάποιο ιδιαίτερο μυστικό.

«Απλώς σέβομαι το αντικείμενο με το οποίο  ασχολιέμαι και, κάθε φορά που γράφω, νομίζω ότι τότε αρχίζω. Το κάνω με πάρα πολλή αγάπη, έχοντας φυσικά γνώση του πράγματος… Πιστεύω πως σ’ έμενα έπαιξε και παίζει μεγάλο ρόλο το γεγονός ότι γράφω και τους στίχους και τη μουσική…».

Αυτά είναι τα πιο χαρακτηριστικά σημεία της συνέντευξης του Τάκη Μουσαφίρη στον Γιώργη Έξαρχο στις 31/5/1987.

Όπως γράφει ο Γ. Έξαρχος, η συγκεκριμένη συνέντευξη, όσο και άλλες, δεν υπάρχουν πλέον στο αρχείο της ΕΡΤ, καθώς σβήστηκαν…

Τα τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη


Τα πρώτα τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη, κυκλοφόρησαν σε δίσκο 45 στροφών το 1971. Τους στίχους τους έγραψε ο Σπύρος Χρηστίδης. Ήταν τα «Η Λυγαριά» και «Στον Κήπο σου Τριγύρισα». Τα ερμήνευσε ο Γιώργος Λιούτας. Τα πρώτα τραγούδια του σε δίσκο 33 στροφών, ηχογραφήθηκαν το 1973 και υπάρχουν  στον δίσκο «Ταρζάν», του Γιάννη Ντουνιά. Ακολούθησαν περισσότερα από 100 (!) άλμπουμ και εκατοντάδες τραγούδια. Στα πρώτα χρόνια της καριέρας του, συνεργάστηκε με τη Δούκισσα, την Μπέμπα, Μπλανς, τον Κώστα Καρουσάκη, τον Δημήτρη Μητροπάνο (πρώτη φορά στο LP «Κυρά Ζωή», το 1974) κ.ά. Ο πρώτος ολοκληρωμένος δίσκος που έγραψε, ήταν για την τραγουδίστρια Θάλεια και είχε σαν τίτλο το όνομά της (1975). Η Θάλεια, έχει ερμηνεύσει ένα από τα καλύτερα τραγούδια του δίδυμου Γιώργος Μανισαλής – Κώστας Ψυχογιός, το «Πριν Γνωρίσω Εσένα». Ο πρώτος χρυσός δίσκος για τον Τάκη Μουσαφίρη, ήρθε το 1975 με το LP. «Ατάκα και επί Τόπου», με τραγούδια που ερμήνευσε η Δούκισσα.

Ακολούθησαν πολλοί ακόμα χρυσοί και πλατινένιοι δίσκοι με κορυφαίο το «Ποιος Άλλος» (1990), τα τελευταίο L.P. του αξέχαστου Στράτου Διονυσίου, που ξεπέρασε κατά πολύ σε πωλήσεις τις 130.000… Έγραψε πολλές επιτυχίες του αξέχαστου Δημήτρη Μητροπάνου, ανάμεσά τους και το θρυλικό «Τι το θες το Κουταλάκι». Ο Μητροπάνος δεν ήθελε να το ερμηνεύσει, ο Μουσαφίρης του είπε «έλα, πες το για πλάκα δεν θα το βάλουμε στον δίσκο». Ο Μητροπάνος έφυγε για περιοδεία στο εξωτερικό, το «Κουταλάκι» συμπεριλήφθηκε στο LP «Ερωτικά Λαϊκά» (1977), που έγινε χρυσό. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα ο Μητροπάνος ρώτησε τον Μουσαφίρη πώς μπήκε το τραγούδι στο LP. Ο Μουσαφίρης, που μάλλον ήθελε να συμπεριληφθεί το «Κουταλάκι» στον δίσκο, είπε κάποιες δικαιολογίες για την εταιρεία κλπ. Το τραγούδι έγινε τεράστια επιτυχία και τραγουδιέται ως σήμερα απ’ όλους εμάς που «τα μιλάμε λαϊκά» (Κ. Ψυχογιός ,δια στόματος Κ. Καφάση).

Άλλοι τραγουδιστές με τους οποίους συνεργάστηκε ο Τάκης Μουσοφίρης, ήταν: Χαρούλα Λαμπράκη, Γιάννης Πάριος, Μαίρη Μαράντη, Πίτσα Παπαδοπούλου, Αντώνης Καλογιάννης, Στράτος Διονυσίου, Άγγελος Διονυσίου, Γιώργος Γερολυμάτος, Γιώργος Μαργαρίτης, Θανάσης Κομνηνός, Αρετή Κυπραίου, Λίτσα Διαμάντη, Αντύπας, Γιώργος Σαρρής, Βίκυ Μοσχολιού, Σταμάτης Κόκοτας, Μαρινέλλα, Κατερίνα Στανίση, Λεωνίδας Βελής, Ρένα Κουμιώτη, Γιώργος Ζαχαριάδης, Δημήτρης Κοντολάζος, Σούλα Μαρτίνη κ.ά.

Για να αναφερθούμε στα τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη, θα χρειαζόμασταν 5-6 άρθρα… Παραθέτουμε εδώ μερικά, που ίσως πολλοί τα έχουν τραγουδήσει και τα έχουν χορέψει, αγνοώντας τον δημιουργό τους…

«Άγνωστε Φίλε» («Εραστή της Αγάπης μου»), «Αλλά Ωραίος Τρελός», «Αν δεν Ερχόσουν Εσύ», «Ασυζητητί», «Βαρέθηκα Βαρέθηκα», («Τα Σούξου Μούξου Τούσου»), «Δε θα πλήξεις», «Δεν το Παίζω Τρελός», «Έτσι ε;» «Η Βέρα», «Θα τα Βροντήξω», «Μια ζωή Πληρώνω», «Και Τότε Μόνος», «Ο Κύριος Ζημιάς», «Ο Φαντάρος», «Όλα τα Φταίει ο Ψηλός», «Ολόγυμνος Έρωτας», ένα από τα κορυφαία του, θεωρούμε, τραγούδια που ερμήνευσε ο Στράτος Διονυσίου,«Τα Άστρα και τα Ζώδια» (σε στίχους Λευτέρη Χαψιάδη), «Το Μωρό», «Το Παιδί με τα Γυαλιά», σε στίχους Βασίλη Παπαδόπουλου. Πρόκειται για πραγματικό περιστατικό, όπως έχει πει ο ίδιος ο Μουσαφίρης. Ένας νεαρός που βγήκε με τους φίλους του να διασκεδάσει πριν καταταγεί στον Στρατό, πέθανε ξαφνικά την ώρα που χόρευε (γι’ αυτό και οι στίχοι «… σταυραετέ της προσμονής κι αγέρα της Καισαριανής δεν θα τον δεις φαντάρο»). Το τραγούδι που ερμήνευσε ο Σ. Διονυσίου, γράφτηκε το 1986. Έχει γράψει επίσης τραγούδια ως Αντώνης Ζάννας (L.P.: «Τα Τσαχπίνικα», 1975, «Τα Κουτουκάκια», 1976, «Θεμιτά κι Αθέμιτα 1977), και Νίκος Μιχαήλ (L.P.: «Τι να σου Κάνω Μαίρη (1977) τα τραγούδια του οποίου ερμήνευσε ο Τέρης Χρυσός και «Πάντα Κοντά σας» (1978) . Αυτό έγινε, γιατί τα συγκεκριμένα L.P. κυκλοφόρησαν από τις εταιρείες ΜΙΝΟΣ και PANIVAR αντίστοιχα, ενώ ο ίδιος είχε συμβόλαιο με τη PHILIPS-POLYDOR.

Τέλος, ο αξέχαστος Τάκης Μουσαφίρης, έγραψε τους στίχους στο τραγούδι «Τζένγκις Χαν», που ερμήνευσε ο Λάκης Τζορντανέλλι. Η μουσική, είναι από το τραγούδι «Dschinghis Khan», του ομώνυμου γερμανικού συγκροτήματος, που έκανε θραύση στη Eurovision το 1979, αλλά δεν πήρε κάποιο βραβείο…

Καλό ταξίδι και σε σένα Τάκη Μουσαφίρη… Όλοι οι μεγάλοι φεύγετε και δυστυχώς δεν υπάρχουν πια αντικαταστάτες σας…

Πηγές: ΓΙΩΡΓΗΣ ΕΞΑΡΧΟΣ, «ΟΙ ΕΛΛΗΝΟΒΛΑΧΟΙ (ΑΡΜΑΝΟΙ)». ΤΟΜΟΣ Α’, Εκδόσεις Καστανιώτη 2001

 Πέτρος Δραγουμάνος, «ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΑΣ 1950-2007».


Ειδήσεις σήμερα:

Φωτογραφίες: Καταπληκτικό ουράνιο τόξο στα Βόρεια Προάστια

Ευρωπαϊκός Οργανισμών Φαρμάκων: Δεν υπάρχει πρόβλημα με το εμβόλιο της AstraZeneca

Δωρεάν σπίτια από τον ΟΑΕΔ: Ποιοι οι δικαιούχοι και οι προϋποθέσεις