Συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης: Τα επόμενα βήματα της Αθήνας για να την ακυρώσει

Η επίμαχη συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών γνώριζε εδώ και πολλούς μήνες ότι η Άγκυρα μεθόδευε την υπογραφή μίας τέτοιας συμφωνίας, πιέζοντας την ισλαμιστική κυβέρνηση της Τρίπολης. Υπενθυμίζουμε την επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Άμυνας Χουλουσί Ακάρ στην Τρίπολη με σκοπό ακριβώς να πείσει τους Λίβυους συνομιλητές του να προχωρήσουν σε οριοθέτηση, σύμφωνα με τον περιβόητο χάρτη του.

Η Αθήνα, λοιπόν, δεν αιφνιδιάστηκε, αν και σύμφωνα με την δήλωση του υπουργού Εξωτερικών ο Λίβυος ομόλογός του τού είχε δώσει διαβεβαιώσεις πως η κυβέρνηση της Τρίπολης δεν θα έκανε το βήμα. Η ανάγκη, όμως, για τουρκική στρατιωτική βοήθεια υποχρέωσε τον πρωθυπουργό Φαγιέζ Αλ Σαράτζ τελικά να υπογράψει.

Η Άγκυρα, εξάλλου, δεν έχει κρύψει την εκτός Διεθνούς Δικαίου θέση της ότι τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ. Η αλήθεια είναι ότι μέχρι πριν ένα χρόνο περίπου η ρητορική αυτή αφορούσε τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και το τόξο Καστελλόριζο-Ρόδος-Κάρπαθος-Κάσος. Από τότε, όταν πρωτοκυκλοφόρησε ο χάρτης του Ακάρ μπήκε και επίσημα στο κάδρο η Κρήτη.

Όπως αποδεικνύουν τα γεγονότα, η Άγκυρα είναι αποφασισμένη να φτάσει την παρανομία της μέχρι το τέλος. Η αρνητική στάση της Ουάσιγκτον, της Μόσχας, της Γαλλίας, της Γερμανίας, αλλά και των χωρών της περιοχής, κυρίως της Αιγύπτου και του Ισραήλ δημιουργούν ένα κλίμα διπλωματικής απομόνωσης της Τουρκίας, αλλά αυτό δεν φαίνεται να πτοεί τον Ταγίπ Ερντογάν. Έτσι, με διαδικασία-εξπρές η τουρκική Εθνοσυνέλευση κύρωσε το μνημόνιο και τώρα το στέλνει στην αρμόδια υπηρεσία του ΟΗΕ, όπως στέλνονται οι διμερείς δεσμευτικές συμφωνίες.

Σύμφωνα με τη φιλοκυβερνητική εφημερίδα Yeni Safak, ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρθηκε και στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην χθεσινή απέλαση του Λίβυου πρέσβη, κάνοντας λόγο για «κακή διπλωματική συμπεριφορά» από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης. Είναι η ίδια εφημερίδα που κάνει λόγο για ιαχές πολέμου στο πρωτοσέλιδό της με τίτλο «Θορυβώδης γείτονας». Μάλιστα, η εφημερίδα γράφει ότι η Αθήνα ενεργοποίησε το ρωσικό αντιπυραυλικό σύστημα S-300 στην Κρήτη, στέλνοντας επιπλέον ναυτικές δυνάμεις στο νησί, μη επανδρωμένα αεροσκάφη, οπλισμό και ειδικές στρατιωτικές δυνάμεις.

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών είχε δηλώσει ότι «εμείς δεν θέλουμε να πολεμήσουμε με κανέναν, αλλά αν χρειαστεί να προστατεύσω τα πλοία μου, θα πάρω όλα τα απαραίτητα μέτρα όποια και να είναι». Τη σκυτάλη ξαναπήρε ο ίδιος ο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος δήλωσε ότι με τη συμφωνία που υπεγράφη με τη Λιβύη η Τουρκία χάλασε τα παιχνίδια στη Μεσόγειο, προσθέτοντας ότι «θα υπερασπιστούμε τα διεθνή μας δικαιώματα μέχρι τέλους».

Από την πλευρά του, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών δηλώνει σε όλους τους τόνους ότι η συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης για τον καθορισμό των θαλάσσιων ζωνών είναι παράνομο. «Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, το ''μνημόνιο'' που υπέγραψε ο κ. Ερντογάν δεν έχει καμία αξία». Ταυτόχρονα, κάλεσε τη γειτονική χώρα να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο. Έκκληση βέβαια που δεν βρίσκει την παραμικρή ανταπόκριση, αφού ο Τούρκος πρόεδρος έχει ξεκαθαρίσει πως το μνημόνιο-συμφωνία αποτελεί πλέον νόμο της Τουρκικής Δημοκρατίας.

Παράλληλα εντείνονται οι κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης στη διεθνή σκακιέρα προκειμένου αφενός να ακυρώσει την «ανιστόρητη και αγεωγράφητη», όπως τη χαρακτήρισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, συμφωνία  και αφετέρου να ισχυροποιήσει της ήδη υπάρχουσες συμμαχίες κατά της Τουρκίας σε μια προσπάθεια διπλωματικής απομόνωσης της Άγκυρας.

Σε μια πρώτη κίνηση συντάσσεται και αποστέλλεται στον ΟΗΕ το ελληνικό υπόμνημα-απάντηση στη συμφωνία της Τουρκίας-Λιβύης ενώ την Πέμπτη ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα θέσει στην ατζέντα του συμβουλίου κορυφής της ΕΕ την τουρκική προκλητικότητα κορύφωσης της οποίας αποτελεί η συμφωνία της Άγκυρας με την Τρίπολη για τα θαλάσσια σύνορα.