Γιατί ο Παπαδημητρίου αναγκάστηκε να παραιτηθεί μετά την απόλυση της Ράνιας

Πολύ πιθανό θεωρείται, σύμφωνα με πληροφορίες, να επισπευστεί ο ανασχηματισμός της κυβέρνησης, μετά την άδοξη απομάκρυνση της Ράνιας Αντωνοπούλου από το υπουργείο Εργασίας, αλλά και την παραίτηση που υπέβαλε αργά το βράδυ της Δευτέρας και ο σύζυγός της, υπουργός Οικονομίας, Δημήτρης Παπαδημήτριου, αφού επικοινώνησε με τον Αλέξη Τσίπρα.

Η επίσημη ανακοίνωση για την παραίτηση Παπαδημητρίου έγινε στις 8:27 το πρωί της Τρίτης.  Σύμφωνα με τη λιτή ανακοίνωση από το Μέγαρο Μαξίμου: «ο Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, έκανε δεκτή την παραίτηση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, Δημήτρη Παπαδημητρίου και τον ευχαρίστησε για την συνεισφορά του».

Κατά πληροφορίες, ο υπουργός Οικονομίας επικοινώνησε με τον Αλέξη Τσίπρα και του εξήγησε ότι η απόφαση ήταν μονόδρομος μετά την παραίτηση της συζύγου του καθώς και ότι προσανατολίζονται να επιστρέψουν στις ΗΠΑ όπου διέμεναν και εργάζονταν πριν υπουργοποιηθούν.

Οι αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα ήταν μέσα στο σχεδιασμό του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και αρχικά προσδιορίζονταν για τα μέσα Φεβρουαρίου, με τη λήξη της τρίτης αξιολόγησης. Οι εξελίξεις στα εθνικά θέματα και η υπόθεση με τη Novartis, ανέτρεψαν αυτό το χρονοδιάγραμμα, τοποθετώντας τον ανασχηματισμό για αρκετά αργότερα, ίσως και προς το καλοκαίρι, αν όχι μετά από αυτό.

Η απροσδόκητη εξέλιξη όμως με την περίπτωση της κυρίας Αντωνοπούλου επανέφερε αυτό το σενάριο, αφού ήδη το κλίμα για την κυβέρνηση είναι βαρύ και τα προβλήματα έχουν συσσωρευτεί.

Ήδη η κυβέρνηση έχει δύο κενές θέσεις, αφού πέρα από την κυρία Αντωνοπούλου, έχει φύγει πριν ένα μήνα περίπου και ο Κώστας Ζουράρις, που κατείχε θέση υφυπουργού Παιδείας.

Το τρίτο πρόβλημα άκουγε στο όνομα του υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης Δημήτρη Παπαδημητρίου, για την έξοδο του οποίου από την κυβέρνηση υπήρχε μία αιτία και μία αφορμή: αιτία είναι η απογοητευτική του επίδοση σε αυτό καθαυτό το αντικείμενο του υπουργείου του και η αφορμή ότι ως σύζυγος της κυρίας Αντωνοπούλου φέρει και κείνος ευθύνη για τα ευτράπελα με το επίδομα ενοικίου, που λάμβανε το ζεύγος, των 450 χιλιάδων ετήσιου εισοδήματος.

Σε αξεπέραστο πρόβλημα φαίνεται να εξελίσσεται και η παρουσία του υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννη Μουζάλα, ο οποίος πέρα από την αμφισβήτηση για τις πολιτικές του από το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, αντιμετωπίζει και θέματα υγείας.

Δυσαρέσκεια και σκεπτικισμός υπάρχει για τουλάχιστον ακόμα τρεις υπουργούς: την υπουργό Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου, τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Ευάγγελο Αποστόλου και τον υπουργό Παιδείας Κώστα Γαβρόγλου. Δεν πρέπει να θεωρείται ως δεδομένη κάποια απόφαση για απομάκρυνσή τους, ωστόσο είναι έντονες οι σκέψεις και αρκετές οι εισηγήσεις για αντικατάστασή τους.

Κάποιες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο κ. Τσίπρας μπορεί να αναλάβει σχετική πρωτοβουλία ακόμη και εντός της εβδομάδας, αφού το θέμα γίνεται βραχνάς και το ανακάτεμα της τράπουλας θα του δώσει την ευκαιρία να ανακτήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων, διορθώνοντας δυσλειτουργίες στο κυβερνητικό σχήμα.

Θα πρόκειται λένε πληροφορημένες πηγές για έναν σχετικά μικρό και διορθωτικό ανασχηματισμό και όχι για τον μεγάλο, τον «εκλογικό», με τον οποίο ο κ. Τσίπρας θα διαμορφώσει το τελικό σχήμα με το οποίο θα δώσει τη μάχη των εκλογών, όποτε κι αν γίνουν αυτές. Σε κάθε περίπτωση πάντως, δεν πρέπει να θεωρείται καμία απόφαση ως δεδομένη, αφού ο πρωθυπουργός θα ήθελε να κρατήσει το χαρτί του ανασχηματισμού για μία πιο δύσκολη περίσταση. Το εάν η τωρινή κατάσταση είναι όντως μία τόσο δύσκολη περίσταση θα κριθεί μάλλον τα αμέσως επόμενα 24ωρα.

Ανοιχτή πληγή το ζάπλουτο ζευγάρι

Στο Μέγαρο Μαξίμου προσπαθούν να αποτιμήσουν τη ζημιά που υπέστη ο ΣΥΡΙΖΑ από την απίθανη περίπτωση της Ράνιας Αντωνοπούλου και του Δημήτρη Παπαδημητρίου και ενώ το θέμα ουσιαστικά δεν έχει κλείσει, παρά την απομάκρυνση της πρώην υπουργού.

Η κυρία Αντωνοπούλου αποκαλύφθηκε ότι έκανε χρήση μίας φωτογραφικής διάταξης, που θέσπισε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 και εισέπραττε μηνιαίως 1000 από το δημόσιο ως επίδομα ενοικίου. Με αυτό το… «βοήθημα» διέμενε σε διαμέρισμα στο Κολωνάκι, επικαλούμενη το γεγονός ότι δεν διαθέτει σπίτι στην Αθήνα. Κι αυτό παρότι διαθέτει, με τον σύζυγό της υπουργό Οικονομίας Δημήτρη Παπαδημητρίου μία τεράστια κινητή και ακίνητη περιουσία που υπολογίζεται σε αρκετά εκατομμύρια ευρώ.

Το χειρότερο για την κυβέρνηση και εκείνο που εξέθεσε, όχι μόνο την ίδια την κυρία Αντωνοπούλου, αλλά και το επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου, ήταν η καθυστερημένη αντίδραση στον χειρισμό του θέματος και η δημιουργία της αίσθησης ότι η μεν πρώην υπουργός δεν ήθελε με τίποτα να αποχωριστεί την καρέκλα της, η δε ηγεσία δεν είχε αντιληφθεί το μέγεθος του προβλήματος και δεν εκτίμησε την αρνητική εικόνα, που είχε διαμορφωθεί στην κοινή γνώμη.

Με την κυβέρνηση να έχει θέσει ως πρώτο στόχο την κάθαρση και την αντιμετώπιση της διαφθοράς, προτάσσοντας το περίφημο «ηθικό πλεονέκτημα» της αριστεράς, η υπόθεση της «άστεγης», άλλοτε φανατικής δραχμίστριας, που στο μεταξύ είδε το φως το αληθινό στην ευρωζώνη, εξέθεσε σοβαρά το αφήγημα του Μαξίμου, ειδικά την ώρα που έχει κατηγορήσει τους πολιτικούς του αντιπάλους για σωρεία σκανδάλων.

Το θέμα ωστόσο δεν τελειώνει εδώ. Αυτό φαίνεται να το αντιλήφθηκε ιδιαίτερα ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος έδωσε εντολή να καταργηθεί η επίμαχη διάταξη και να μην προβλέπεται επίδομα ενοικίου για τους υπουργούς – παρότι η συγκεκριμένη ρύθμιση ψηφίστηκε με μεγάλη επιμέλεια από την κυβέρνηση τον Αύγουστο του 2015, μαζί με το επώδυνο τρίτο μνημόνιο.

Έξαλλος ο Τσίπρας

Σύμφωνα με πληροφορίες από ανθρώπους που έχουν μία αξιόπιστη εικόνα για τα όσα έγιναν τα τελευταία 24ωρα στο Μέγαρο Μαξίμου, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έφτασε στα όριά του με τη συμπεριφορά και τη στάση της Ράνιας Αντωνοπούλου.

Μόλις ξέσπασε το σκάνδαλο, στα τέλη της περασμένης εβδομάδας και ιδίως το Σάββατο, που η υπόθεση αναδείχθηκε έντονα (ιδίως με το πρωτοσέλιδο του ΠΡΩΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ), υπήρξε επικοινωνία του πρωθυπουργού με την πρώην υπουργό. Ο κ. Τσίπρας δεν ήταν διόλου ήρεμος και έδειξε προς την κυρία Αντωνοπούλου τη δυσφορία του για την κίνησή της να κάνει χρήση της διάταξης για το επίδομα ενοικίου. Δεν περίμενε ότι ένα ζεύγος με περιουσία πολλών εκατομμυρίων ευρώ, θα κατέφευγε στην είσπραξη ενός ευτελούς ποσού, αφήνοντας έκθετη την κυβέρνηση. Ακόμη κι αν θεωρούσε ότι το επίδομα ενοικίου είχε μία λογική για υπουργούς, που γενικά δεν ήταν και οι πιο άνετοι οικονομικά – εξ ου και η σχετική ρύθμιση το 20-15 -, ο πρωθυπουργός έδειξε να απορεί πώς τρία χρόνια και με τέτοιο πόθεν έσχες, η κυρία Αντωνοπούλου θα είχε σπεύσει να εν ταχθεί στη διάταξη.

Όπως αποκάλυψε το πρωί της Δευτέρας ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος, ο κ. Τσίπρας κατέστησε σαφές από την αρχή που ξέσπασε ο θόρυβος ότι διαφωνεί με την ενέργειά της.

Ουσιαστικά με τον τρόπο αυτό της υπέδειξε το δρόμο της παραίτησης και της κατέστησε σαφές ότι δεν επρόκειτο να την καλύψει εφόσον το θέμα έπαιρνε διαστάσεις.

Ωστόσο το επιτελείο του υποβάθμισε μάλλον το σάλο που θα ακολουθούσε. Και βρέθηκε προ εκπλήξεως, αφού υπήρξε θύελλα αντιδράσεων όλο το πρωί της Δευτέρας, ακόμα και από βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ.

Ο εκνευρισμός στο Μαξίμου είναι δεδομένος και εμφανής εκείνες τις ώρες και ενώ η κυρία Αντωνοπούλου είχε εξαφανιστεί από το προσκήνιο, αποφεύγοντας να κάνει την οποιαδήποτε δήλωση και απαντήσει στα ερωτήματα επί ένα τριήμερο. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο κ. Τζανακόπουλος, αντέδρασε περίπου με αλλοφροσύνη όταν μετά το πέρας της συνεδρίασης του πολιτικού συμβουλίου του ΣΥΡΙΖΑ στην Κουμουνδούρου, ρωτήθηκε από δημοσιογράφους για τα σενάρια του ανασχηματισμού. Σε έξαλλη κατάσταση άρχισε να παραληρεί και να χτυπάει πόρτες, επικρίνοντας τους δημοσιογράφους, που τον ρώτησαν σχετικά. Λίγο αργότερα βέβαια, η συζήτηση περί ανασχηματισμού τροφοδοτούνταν από διάφορες πηγές, εντός του κυβερνώντος κόμματος.

Το αρχικό και μέχρι ενός σημείου λάθος του πρωθυπουργικού επιτελείου ήταν ότι άφησε την κυρία Αντωνοπούλου να επιλέξει μόνη της τις επόμενες κινήσεις. Που δεν ήταν άλλες από κάποιους ελιγμούς για να παραμείνει στη θέση της.

Την ώρα που βοούσε η κοινωνία και ο κ. Τζανακόπουλος είχε δημοσιοποιήσει τη δυσφορία του πρωθυπουργού και όλοι (του Μαξίμου συμπεριλαμβανομένου) περίμεναν την παραίτησή της, εκείνη επέλεξε να κάνει μία αμφιλεγόμενη δήλωση, εκθέτοντας ακόμη περισσότερο τον εαυτό της και την κυβέρνηση, αφού επιστράτευε απίθανες δικαιολογίες, έως και ψεύδη, καθιστώντας σαφή την πρόθεσή της να παραμείνει στη θέση της.

Ενώ λοιπόν όλοι ανέμεναν ότι η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας θα αναλάμβανε την πολιτική ευθύνη της πράξης της και θα διευκόλυνε τον κ. Τσίπρα, εκείνη δήλωνε ότι παραμένει στη θέση της, επιστρέφοντας βέβαια τα χρήματα που στο μεταξύ είχε λάβει. Με τη λογική δηλαδή “ούτε γάτα, ούτε ζημιά”.

Στην προκλητική δήλωσή της, ανέφερε ότι δεν ήρθε στην Ελλάδα για να γίνει πλουσιότερη, ότι νόμιζε (!!!) πως η επιδότηση αποτελούσε τμήμα της αμοιβής της (κραυγαλέο ψέμα, αφού χρειάστηκε ειδική ρύθμιση, περίπου φωτογραφική το 2015 για τους εξωκοινοβουλευτικούς υπουργούς) και επιπλέον ότι θα επιστρέψει τα χρήματα που έλαβε.

Η κυρία Αντωνοπούλου ζητούσε να κριθεί για το έργο της «και όχι από ένα θέμα το οποίο για προφανείς λόγους η αξιωματική αντιπολίτευση επιλέγει αυτή τη χρονική στιγμή να αναγάγει σε υπ’ αριθμόν ένα ηθικό ζήτημα της χώρας».

Η δήλωση αυτή ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για τον κ. Τσίπρα. Ο πρωθυπουργός ήταν οργισμένος από τη δήλωση αυτή, με την οποία απλώς η κυρία Αντωνοπούλου σημείωνε ότι βρίσκεται πάντα στη διάθεσή του – χωρίς να υποβάλλει όμως παραίτηση. Ο κ. Τσίπρας θεώρησε ότι του πετάει το μπαλάκι, αντί να τον διευκολύνει. Τα μέσα ενημέρωσης και τα σόσιαλ μίντια βούιζαν στο μεταξύ από την πρωτοφανή αυτή συμπεριφορά μίας υπουργού και άρχιζαν να ερμηνεύουν τη στάση της ως αδυναμία του Μαξίμου να επιβάλλει την τάξη στην κυβέρνηση.

Η καρατόμηση ήταν στη συνέχεια η μόνη λύση. Με μία ξερή ανακοίνωση το πρωθυπουργικό γραφείο έθεσε εκτός της κυρία Αντωνοπούλου, βλέποντας ότι όσο το θέμα «σερνόταν» προκαλούσε τεράστια ζημιά στην κυβέρνηση και στον ίδιο τον κ. Τσίπρα.