Αίσθηση και διαφωνίες από την πρώτη αυθόρμητη αντικυβερνητική συγκέντρωση

Αν και επισήμως τα κόμματα απέφυγαν να σχολιάσουν τη χθεσινή συγκέντρωση των «Παραιτηθείτε» στο Σύνταγμα, ανεπισήμως οι εκτιμήσεις κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης κινούνται σε διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση. 

Για την αξιωματική αντιπολίτευση όπως για και τα περισσότερα ΜΜΕ, ήταν μία αξιοπρεπής συγκέντρωση καθώς στο κάλεσμα της διαδικτυακής πρωτοβουλίας ανταποκρίθηκαν χιλιάδες άνθρωποι. Ο αντιπρόεδρος της ΝΔ, Άδωνις Γεωργιάδης, δήλωσε ότι «μία ομάδα ανθρώπων μέσω του διαδικτύου, οργάνωσε την μεγαλύτερη συγκέντρωση μετά τις εκλογές» και σημείωσε ότι ήταν μία καλή αρχή. 

Οι λίγοι βουλευτές και πρώην βουλευτές που συμμετείχαν -όπως ο Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης και η Ζέττα Μακρή από τη ΝΔ ή ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος από το ΠΑΣΟΚ- δέχονταν τα παράπονα των συγκεντρωμένων ότι τα κόμματα δεν στήριξαν την συγκέντρωση και δεν κινητοποίησαν τον μηχανισμό τους, ούτε καν οι άνθρωποι των γραφείων των βουλευτών δεν πήγαν στο Σύνταγμα. Άνθρωπος από το περιβάλλον της ηγεσίας της ΝΔ έλεγε ότι δεδομένων των συνθηκών ήταν μία καλή συγκέντρωση, αν λάβει κανείς υπόψη του τη δύσκολη ώρα -σχεδόν το μεσημέρι- την απεργία των μέσων μαζικής μεταφοράς, την έλλειψη στήριξης από τα κόμματα αλλά και το «αρνητικό κλίμα που είχαν δημιουργήσει με τις δηλώσεις τους τα κυβερνητικά στελέχη προεξάρχοντος του Νίκου Φίλη».

Τα περισσότερα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης που είχαν συνεχή κάλυψη συμφωνούν ότι «χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στο Σύνταγμα». Οι εκτιμήσεις για τον αριθμό των συγκεντρωμένων κυμαίνονται από 7.000-8.000 ανθρώπους, μέχρι 10.000. Ο συγγραφέας Θανάσης Χειμωνάς, εκ των διοργανωτών ο οποίος ήταν για αρκετή ώρα μαζί με τον έτερο συγγραφέα και πρώην βουλευτή Πέτρο Τατσόπουλο, έδειχνε ικανοποιημένος συνομιλώντας με τους διαδηλωτές, σημειώνοντας ότι ήταν μία καλή συγκέντρωση για πρώτη φορά και ότι θα έχει συνέχεια. Τα περισσότερα Μέσα επίσης σημείωναν ότι οι συγκεντρωμένοι προέρχονταν από όλες τις ηλικίες, με την πλειοψηφία τους γύρω στα 40, και από όλες τις κοινωνικές τάξεις. Το κύριο χαρακτηριστικό όχι μόνο στα συνθήματα αλλά και στις μεταξύ τους συνομιλίες ήταν το μένος κατά της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και ειδικά κατά του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα για τον οποίο ο συνήθης χαρακτηρισμός ήταν «ψεύτης και αναξιόπιστος». 

Η κυβέρνηση που όλο το προηγούμενο διάστημα είχε προσπαθήσει με τις δηλώσεις των στελεχών της να ενοχοποιήσει πολιτικά, να απαξιώσει και εν τέλει να περιορίσει τη συμμετοχή, μετά την συγκέντρωση απέφυγε επισήμως τα σχόλια. Την εκτίμηση του ΣΥΡΙΖΑ δίνει στο ρεπορτάζ του το left.gr το οποίο υποστηρίζει: «Ήταν ένα ευχάριστο απόγευμα για κάθε αριστερό. Παρά την κινητοποίηση της ΝΔ και την προπαγάνδα των βαρόνων των ΜΜΕ όσοι συγκεντρώθηκαν δεν ξεπέρασαν τις 3.000-4.000 άτομα και αυτό ήταν όλο-όλο». Ανεπισήμως τα κομματικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ εκτιμούν ότι η συμμετοχή ήταν χαμηλή και ότι η αντιπολίτευση δεν πέτυχε τον στόχο της να δημιουργήσει ένα ισχυρό αντικυβερνητικό κίνημα. «Αν αυτό που θέλουν είναι να κερδίσουν τη μάχη του πεζοδρομίου, τότε χθες απέτυχαν», έλεγε βουλευτής του κόμματος. Φυσικά οι περισσότεροι από αυτούς σχολιάζουν την έλλειψη εμπειρίας κινητοποιήσεων και διαδηλώσεων του κινήματος «Παραιτηθείτε». 

Σε κάθε περίπτωση ήταν μία συγκέντρωση εμφανώς μικρότερη από τις περσινές του κινήματος «Μένουμε Ευρώπη». Επίσης ενώ πέρυσι ήταν εμφανές από την ενδυματολογία και από τις συζητήσεις ότι συμμετείχε η ανώτερη μεσαία τάξη, χθες τον τόνο έδιναν οι βρισκόμενοι πιο κοντά στη βάση της οικονομικής και κοινωνικής πυραμίδας.




Γεγονός είναι πως η κυβέρνηση χθες βρέθηκε «αντιμέτωπη» με πάνω από 10.000 πολίτες που αψήφισαν τη ρητορική του μίσους και του διχασμού. Το κίνημα «Παραιτηθείτε» που «γεννήθηκε» μέσα από τα social media ως πρωτοβουλία μιας ομάδας πολιτών, μέσα σε λίγες μέρες βρήκε ανταπόκριση κυρίως από ανθρώπους τους οποίους έχει χτυπήσει η κρίση και ζουν βίαιες ανατροπές στη ζωή τους. Πολίτες θύματα της κρίσης και των κυβερνητικών επιλογών έδωσαν χθες το «παρών» στο Σύνταγμα, ενώ ανανέωσαν το ραντεβού τους χωρίς να έχει αποφασιστεί ακόμη η ημερομηνία.

Οι διοργανωτές της συγκέντρωσης μπορούν να είναι ικανοποιημένοι από την ανταπόκριση του κόσμου, ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς ότι είχαν να αντιπαλέψουν τρεις πολύ σημαντικούς παράγοντες: 

Το μπαράζ δηλώσεων κυβερνητικών στελεχών που ακολούθησαν τον υπουργό Παιδείας, Νίκο Φίλη, στη διχαστική ρητορική, το φόβο για την πιθανή πρόκληση επεισοδίων μετά το «κάλεσμα» για αντι-συγκέντρωση μελών του αντιεξουσιαστικού χώρου, αλλά και τη στάση εργασίας των εργαζόμενων στο μετρό, που δυσκόλεψε σημαντικά τη μετακίνηση των πολιτών. 

Είναι χαρακτηριστικό ότι λίγο πριν τις 20:30 το βράδυ οι διαδηλωτές άρχισαν να αποχωρούν για να προλάβουν τα τελευταία δρομολόγια και η κινητοποίηση είχε ολοκληρωθεί την ώρα που άρχιζε η στάση εργασίας των εργαζομένων στο μετρό, στις 21:00 το βράδυ.

Οι διοργανωτές ωστόσο, μπορούν να είναι ικανοποιημένοι για έναν ακόμη, σημαντικό, λόγο:

Στο κάλεσμά τους ζητούσαν την παρουσία των πολιτών μακριά από κόμματα. Και χθες το απόγευμα στην πλατεία Συντάγματος, έξω από τη Βουλή οι μόνες σημαίες που ανέμισαν ήταν η ελληνική και εκείνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ταυτόχρονα, οι πολιτικοί που έδωσαν το «παρών» στη συγκέντρωση κράτησαν διακριτική στάση, έμειναν μέσα στο πλήθος αποφεύγοντας να «χρωματίσουν» την κινητοποίηση. Μεταξύ άλλων, στο Σύνταγμα βρέθηκαν από τη ΝΔ ο Άδωνις Γεωργιάδης (φορώντας αθλητικά παπούτσια με φωσφοριζέ λεπτομέρειες, και όχι πάνινα, όπως είχε πει χαριτολογώντας), ο Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος από το ΠΑΣΟΚ, ο Ιάσων Φωτήλας και ο Γρηγόρης Ψαριανός από το Ποτάμι, πρώην βουλευτές όπως η Ζέτα Μακρή,  ο Δημήτρης Κωνσταντάρας, ο Πέτρος Τατσόπουλος. Το παρών έδωσε, κρατώντας επίσης χαμηλούς τόνους, και ο Θάνος Τζήμερος.


Τα συνθήματα που κυριάρχησαν στη συγκέντρωση ήταν το «παραιτηθείτε- παραιτηθείτε», αλλά και ορισμένα πιο ευρηματικά, όπως: «Πληρώνουμε το ΤΕΒΕ, πληρώνουμε το ΙΚΑ, πληρώνουμε και ΕΝΦΙΑ για σένα Καρανίκα». Ο σύμβουλος στρατηγικού σχεδιασμού του πρωθυπουργού, μάλιστα, είχε την τιμητική του, αφού το όνομά του ακουγόταν και σε άλλα συνθήματα, όπως «εεε, οοο, τον Καρανίκα ζούμε για να δούμε υπουργό».  

Οι διαδηλωτές όμως, επέλεξαν να «απαντήσουν» και στις υβριστικές αναφορές του γενικού γραμματέα του υπουργείου Εργασίας Ανδρέα Νεφελούδη που καλούσε προ ημερών τα μέλη κινήματος «Παραιτηθείτε» να μη ...σκίσουν κανένα καλσόν, ποιητικά: Στις περισσότερες κολώνες στην πλατεία Συντάγματος είχαν επικολληθεί φωτοτυπίες με ποίημα του Μπέρτολτ Μπρεχτ - μήνυμα προς τον κ. Νεφελούδη και τους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ (όπως αναγραφόταν).Το ποίημα- μήνυμα λέει, μεταξύ άλλων: 

«Οι εργάτες φωνάζουν για ψωμί
Οι Έμποροι φωνάζουν για αγορές,και φτιάχνουν οβίδες
Οι άνεργοι πεινούσαν,
τώρα πεινάνε και όσοι εργάζονται.
Αυτοί που τους άρπαξαν το φαΐ απ το τραπέζι,
τώρα κυρήτουν την λιτότητα.
Αυτοί που παίρνουν όλα τα δοσίματα, ζητάνε θυσίες...»

Όλες οι ηλικίες έδωσαν το «παρών» στη χθεσινή κινητοποίηση. Ωστόσο, πιο έντονη ήταν η παρουσία της γενιάς των σαραντάρηδων: Επαγγελματίες και επιστήμονες (πολλοί δικηγόροι, ανάμεσά τους) άνθρωποι που ήταν φανερό ότι δεν είχαν αυτό που περιγράφεται ως «κουλτούρα διαδηλωτή», δεν έχουν βρεθεί, δηλαδή, πολλές φορές στη θέση του διαμαρτυρόμενου στο παρελθόν. Σχημάτιζαν πηγαδάκια και στις συζητήσεις τους περίσσευε η οργή: Για την βίαιη ανατροπή της ζωής τους, για τα ψέματα της κυβέρνησης, για τις «κωλοτούμπες», για την ανασφάλεια που νιώθουν τόσο για το σήμερα, όσο και για το αύριο- ιδιαίτερα οι πιο νέοι.

«Νιώθω ότι υφίσταμαι βία», είπε χαρακτηριστικά στο protothema.gr ο κ.Ανδρέας Σανταντόνιο, που πρόσφατα συνταξιοδοτήθηκε από τον ιδιωτικό τομέα, αλλά τίποτα δεν είναι πια όπως περίμενε ότι θα ήταν στη ζωή του μετά την έξοδο από την εργασία. «Ηρθαμε εδώ ζητώντας Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία», είπε από την πλευρά της η κ.Μαρία Δεμέστιχα, που βρέθηκε χθες στο Σύνταγμα μαζί με τη 16χρονη κόρη της, Σίσσυ. Ιδιωτική υπάλληλος η κυρία Δεμέστιχα, έχει υποστεί περικοπές στο μισθό της και όπως σημείωσε «διεκδικούμε Ψωμί γιατί κάθε μέρα το εξασφαλίζουμε όλο και πιο δύσκολα με τους άμεσους και έμμεσους φόρους, διεκδικούμε Παιδεία γιατί ο ένας μισθός στο σπίτι μου πάει στα φροντιστήρια λόγω της κατάστασης στη δημόσια, δωρεάν παιδεία και Ελευθερία, γιατί ειδικά αυτές τις μέρες ζήσαμε φασισμό, όταν ακούσαμε ουσιαστικά ότι δεν έχουμε δικαίωμα να διαδηλώνουμε». 

Από τα μεγάφωνα που είχαν στηθεί στην πλατεία Συντάγματος επαναλαμβάνονταν ηρωικές δηλώσεις του πρωθυπουργού, που ανήκουν ωστόσο στο παρελθόν: Θα χτυπάμε τα νταούλια και θα χορεύουν οι αγορές, τα μνημόνια θα καταργηθούν με ένα νόμο, με ένα άρθρο, ο ΕΝΦΙΑ είναι ένας άδικος φόρος... Ενδιαμέσως ακουγόταν η περίφημη αποστροφή της Θεανώς Φωτίου: «Τι είμαστε; Απατεώνες είμαστε;», προκαλώντας νέους γύρους συνθημάτων και αποδοκιμασιών από το πλήθος. 

Η παρουσία της αστυνομίας στη χθεσινή κινητοποίηση ήταν διακριτική. Δύο διμοιρίες είχαν παραταχθεί στα σκαλιά της Βουλής μπροστά από το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, ενώ μικροένταση προκλήθηκε σε δύο περιπτώσεις. Στην πρώτη, ένας διαδηλωτής ανέβηκε τα σκαλιά μπροστά από το Μνημείο και άπλωσε ένα πανό που έγραφε Go Mr Tsipras. Στα χέρια του κρατούσε ένα παιχνίδι- ελικοπτεράκι που άρχισε να το ανεμίζει, ενώ αστυνομικοί τον πλησίασαν. Εκείνος στάθηκε όρθιος, άνοιξε μια μεγάλη ελληνική σημαία και άρχισε να την ανεμίζει επευφημούμενος από τους συγκεντρωμένους. Τότε αστυνομικοί κινήθηκαν προς το μέρος του με σκοπό να τον απομακρύνουν, προκαλώντας την έντονη αντίδραση του πλήθους που τους γιουχάισαν. Οι αστυνομικοί άφησαν το διαδηλωτή να συνεχίσει να ανεμίζει τη σημαία. Μικρή ένταση όμως προκλήθηκε και όταν ένας νεαρός επιχείρησε να κάψει μια σημαία της Ευρωπαϊκής Ενωσης και οι διαδηλωτές τον απέτρεψαν. Κάποιοι άλλοι διαδηλωτές έριξαν στο προαύλιο της Βουλής... πάμπερς.