Θεσσαλονίκη: Εκδήλωση με θέμα «Τοπική Αυτοδιοίκηση και Διαφάνεια»

Τρόποι και πρακτικές για την καταπολέμηση της διαφθοράς στο επίπεδο της Αυτοδιοίκησης, συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια εκδήλωσης σε αίθουσα του δήμου Θεσσαλονίκης, με θέμα «Τοπική Αυτοδιοίκηση και Διαφάνεια», η οποία διοργανώθηκε, από το δήμο και το παράρτημα Θεσσαλονίκης της μη κυβερνητικής οργάνωσης "Διεθνής Διαφάνεια - Ελλάδος".
 
Στη συζήτηση συμμετείχαν ο πρόεδρος της οργάνωσης, Κωνσταντίνος Μπακούρης, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, ο δήμαρχος Αμπελοκήπων-Μενεμένης και πρόεδρος της ΠΕΔΚΜ Λάζαρος Κυρίζογλου και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Χάρρυ Παπαπανάγος.
 
«Το κόστος της διαφθοράς σήμερα στην Ελλάδα, εκτιμάται περίπου στα 14 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως» ανέφερε ο καθηγητής του ΠΑΜΑΚ Χάρρυ Παπαπανάγος, και τόνισε ότι σε συνδυασμό με την παραοικονομία και τη φοροδιαφυγή - παρότι ως φαινόμενα άρχισαν να περιορίζονται τα τελευταία χρόνια της κρίσης «λόγω εξάντλησης της οικονομικής δυνατότητας» - εξακολουθούν να συνθέτουν «ένα εκρηκτικό μείγμα, μιας παρασιτικής σκιώδους οικονομίας που μας κοστίζει 71, 1 δισεκατομμύρια ευρώ το χρόνο».
 
«Είναι απορίας άξιον πώς μπορούμε να διατηρούμε μια παρασιτική οικονομία που μας κοστίζει 71,1 δις. ευρώ, το χρόνο, μετά από έξι χρόνια δεινής οικονομικής κρίσης» παρατήρησε ο καθηγητής του ΠΑΜΑΚ.
 
Επικαλούμενος εκθέσεις του Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης (2012) και της γραμμής καταγγελιών της Διεθνούς Διαφάνειας Ελλάδας (2013-2014), ο κ. Παπαπανάγος υποστήριξε ότι η Αυτοδιοίκηση έρχεται σε ποσοστά, πρώτη στη χώρα μας σε ότι αφορά τις καταγγελίες για φαινόμενα διαφθοράς (αδιαφάνεια διαγωνισμών, προσλήψεων, προμηθειών, κακές υπηρεσίες, κακοδιαχείριση, ευνοιοκρατία) και ακολουθεί ο χώρος της υγείας, το Δημόσιο, κ.α. 
Στον αντίποδα, ο πρόεδρος της ΠΕΔΚΜ Λάζαρος Κυρίζογλου αμφισβήτησε την άποψη αυτή για την αυτοδιοίκηση, σημειώνοντας ότι «η αυτοδιοίκηση διαχειρίζεται μόνο το 2,5% του δημοσίου χρήματος», και υποστήριξε ότι τα τελευταία χρόνια η διαφθορά στους δήμους έχει καταπολεμηθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό.
 
«Έκαναν πάρα πολλά βήματα οι δήμοι σε αυτό. Στους δήμους υπάρχει τέτοια διαφάνεια και τέτοιοι θεσμοί, που σε κανένα άλλο τομέα της γενικής κυβέρνησης δεν υπάρχουν. Από το ένα άκρο πήγαμε στο άλλο. Και θα πρέπει τώρα να γίνει μια ομαδοποίηση των ελέγχων που υπάρχουν, ούτως ώστε να γίνεται ένας έλεγχος, για να στοιχίζουν πιο φθηνά οι προμήθειες και τα έργα στους δήμους και να καταπολεμηθεί η γραφειοκρατία και η πολυνομία» ανέφερε ο κ. Κυρίζογλου.

 
Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, υποστήριξε ότι ο «πελατειακός» τρόπος λειτουργίας της ελληνικής διοίκησης διαχρονικά και τα φαινόμενα διαφθοράς, «ήταν τα βασικότερα αίτια αυτού, που με δραματικό τρόπο ζει σήμερα η χώρα μας» και τόνισε ότι είναι «υποχρέωση» όλων των αιρετών «να κάνουν ότι είναι δυνατόν για να αντιστρέψουν αυτήν την κατάσταση».
 
«Είναι γνωστό, ότι ο δήμος Θεσσαλονίκης ήταν από τους Οργανισμούς στους οποίους εμφανίστηκαν εκτεταμένα φαινόμενα διαφθοράς στο παρελθόν. Η ελληνική δικαιοσύνη απεφάνθη για τα φαινόμενα αυτά και επέβαλε τις αντίστοιχες ποινές. Παρόλα αυτά, οι πληγές που αυτά τα φαινόμενα άφησαν και στη λειτουργία του δήμου, αλλά και στην ψυχολογία των υπαλλήλων μας είναι σημαντικές. Γίνονται συνεχώς έλεγχοι από διάφορους φορείς, αναλώνονται εκατοντάδες εργατοώρες σε παραγωγή αντιγράφων και συνεργασίες με τους φορείς αυτούς» τόνισε ο κ. Μπουτάρης. Υπογράμμισε, ωστόσο, ότι το βασικότερο στοιχείο είναι πως «τέτοια φαινόμενα κλονίζουν την εμπιστοσύνη των πολιτών προς το κράτος» και πρόσθεσε:
«Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα τα καθήκοντα μου ως δήμαρχος, θεώρησα υποχρέωσή μου, πρωταρχική, να διασφαλίσω ότι φαινόμενα όπως αυτά που συνέβησαν στο δήμο, δε θα επαναληφθούν». Αναφέρθηκε, επίσης, στις προσπάθειες που κάνει ο δήμος σε αυτόν τον τομέα, με ελέγχους, με τη χρήση του διαδικτύου, με επαύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, κ.α.
 
Ο πρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας Ελλάδας Κωνσταντίνος Μπακούρης αναφέρθηκε σε πρόσφατη έρευνα της οργάνωσης, κατά την οποία ζήτησε και καταχώρησε οργανωμένα, με την έγκριση τους, στο διαδίκτυο, τα «πόθεν έσχες» των δημάρχων και αντιδημάρχων των εκατό μεγαλύτερων δήμων της χώρας, όπως άλλωστε προβλέπεται από το νόμο, να κάνουν οι ίδιοι, κάθε χρόνο, στην ιστοσελίδα του δήμου τους. Οι περισσότεροι συμφώνησαν να συμμετάσχουν στην έρευνα, ορισμένοι αρνήθηκαν. Όπως προέκυψε από ανάλυση των στοιχείων, που έγινε αργότερα από τον καθηγητή στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Γ. Φίλο και ομάδα φοιτητών, «σε 22 από τους 100 δήμους κανένας αξιωματούχος δεν είχε αναρτήσει για μια τριετία δήλωση πόθεν έσχες, μόλις 10 δήμοι συμμορφώθηκαν πλήρως με την επιταγή του νόμου να αναρτώνται τα «πόθεν έσχες» στο διαδίκτυο και ο μέσος όρος συμμόρφωσης για το σύνολο των δήμων ήταν 29% στους 100 μεγαλύτερους δήμους». 

«Βλέπουμε, λοιπόν, πόσο μικρή συμμόρφωση υπάρχει για κάτι το οποίο επιτάσσει ο νόμος» τόνισε ο κ. Μπακούρης και μεταξύ άλλων, πρόσθεσε : «Η ουσία είναι ότι για έναν αριθμό δήμων υπάρχει πρόβλημα αναξιοπιστίας, που οφείλουν οι τοπικοί άρχοντες να αναγνωρίσουν και να λάβουν μέτρα για τη βελτίωση αυτής της εικόνας».
 
Ο πρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας Ελλάδας υπογράμμισε, επίσης, ότι οι τρεις βασικές προϋποθέσεις για την πάταξη της διαφθοράς στους δήμους, είναι η εξασφάλιση της ακεραιότητας, της διαφάνειας και της λογοδοσίας, καθώς και πρακτικές, όπως η υιοθέτηση «διπλογραφικού λογιστικού συστήματος» στην οικονομική διαχείριση, η ανάρτηση στο διαδίκτυο των πράξεων της διοίκησης, η χρήση ηλεκτρονικών συναλλαγών, η ύπαρξη εσωτερικού ελέγχου, κ.α.
 
Ο κ. Μπακούρης αναφέρθηκε επίσης στο «Σύμφωνο Ακεραιότητας» που προωθεί η Διεθνής Διαφάνεια, ως "εργαλείο", για να βοηθήσει τους διοικούντες στην καταπολέμηση της διαφθοράς στις συμβάσεις προμηθειών, το οποίο έχει τη μορφή συμφωνίας ανάμεσα στη δημόσια υπηρεσία και τους συμμετέχοντες σε διαγωνισμούς, και στο οποίο προβλέπονται κυρώσεις, όπως, κατάπτωση εγγυητικών, αποβολή από τους διαγωνισμούς, αποζημιώσεις, κ.α., σε περιπτώσεις εμφάνισης φαινομένων δωροδοκίας, ή αδιαφανών εξόδων, πέραν των ποινικών προβλέψεων που προβλέπονται από τις αρχές. 

Ο επικεφαλής της "Διεθνούς Διαφάνειας" στην Ελλάδα, σημείωσε ότι το σχετικό πρόγραμμα, με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2014-2020, έχουν επιλεγεί να υλοποιήσουν στη χώρα μας οκτώ διαχειριστικές αρχές, μεταξύ των οποίων ο δήμος Θεσσαλονίκης και η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και συνεχάρη το δήμαρχο Θεσσαλονίκης για την «θαρραλέα του στάση και την υποστήριξη σε θέματα διαφάνειας».