Ο Βενιζέλος μετά τον ανασχηματισμό: Κερδίζει χρόνο, κλείνει μέτωπα, αλλά…

 Βαθιά ανάσα στο εσωκομματικό πεδίο του ΠΑΣΟΚ πήρε ο Ευάγγελος Βενιζέλος με τον ανασχηματισμό. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κεφαλαιοποίησε την εκλογική επίδοση της Ελιάς στις πρόσφατες ευρωεκλογές, αξιοποιώντας στο έπακρο την μεγάλη πτώση της ΝΔ και την αναγόρευση του κόμματός του σε κρίσιμο πυλώνα για την συνέχεια της κυβέρνησης Σαμαρά.

Επιβάλλοντας το χρόνο και σε μεγάλο βαθμό βασικά στοιχεία του ανασχηματισμού, όπως η αύξηση των μελών του υπουργικού συμβουλίου, κατάφερε να αυξήσει την πίττα εξουσίας που διαχειρίζεται και μαζί με αυτή τη δυνατότητα να βάλει ένα μεγαλύτερο κομμάτι του ΠΑΣΟΚ στην άσκηση της διακυβέρνησης. Πρόκειται για ένα κρίσιμο μέγεθος καθώς η χώρα βρίσκεται έτσι κι αλλιώς σε άτυπη προεκλογική περίοδο και η αγωνία βουλευτών και κομματικού μηχανισμού για την εκλογική και πολιτική επιβίωση αναζητά απαντήσεις στην αξιοποίηση του κρατικού μηχανισμού.

Ο κ. Βενιζέλος κερδίζει κρίσιμο χρόνο με τις τελευταίες εξελίξεις. Περιορίζει την εσωκομματική αμφισβήτηση και σχεδιάζει τις επόμενες κινήσεις του, ώστε να αποτρέπει αντιηγετικές κινήσεις. Με ένα σημαντικό μέρος του ΠΑΣΟΚ να αφιερώνεται στην άσκηση κυβερνητικής εξουσίας και τις γενικές πολιτικές εξελίξεις να κινούνται σε απολύτως ρευστό τοπίο, είναι αβέβαιο ακόμη και το εάν θα γίνει συνέδριο πριν τις εθνικές εκλογές, ιδίως εάν αυτές επισπευστούν από μία αδυναμία του κυβερνητικού μπλοκ να πετύχει συναινετική εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας. Αλλά ακόμη κι αν γίνει συνέδριο τους αμέσως επόμενους μήνες είναι σαφές ότι ο κ. Βενιζέλος θα παίζει πλέον με τους δικούς του όρους: Ποιος και πόσο μπορεί να αμφισβητήσει τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, που χειρίζεται τόσο κρίσιμα θέματα; Ποιος θα θέσει θέμα αλλαγής προέδρου και θα ζητήσει να οδηγήσει άλλος το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές σε μία τόσο κρίσιμη καμπή για την πολιτική πορεία της χώρας και του ίδιου του Κινήματος; Και, επίσης, ποιος θα έχει τις δυνάμεις να εξασφαλίσει πλειοψηφία σε μία κίνηση αμφισβήτησης του κ. Βενιζέλου, όταν ο τελευταίος μοιράζει την εξουσία – και την επιρροή που έχει αυτή – σε ένα μεγάλο μέρος του εναπομείναντος οργανωμένου ΠΑΣΟΚ;

Ο κ. Βενιζέλος φρόντισε να κλείσει ορισμένα μέτωπα αποκτώντας συμμάχους εκεί που δεν το περίμενε παλαιότερα κανείς. Ανδρέας Λοβέρδος και Μιχάλης Χρυσοχοΐδης είναι υπουργοί του, που οφείλουν σε μεγάλο βαθμό το θώκο τους στον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης. Άρα, μόνο ως δελφίνοι δεν μπορούν να εμφανιστούν στο συνέδριο.

Οι παπανδρεϊκοί έχασαν δυνάμεις μετά την είσοδο στην κυβέρνηση του Γιώργου Ντόλιου και της Άντζελας Γκερέκου. Το μήνυμα του κ. Βενιζέλου προς αυτή την πλευρά είναι ότι δεν θα αφήσει το χώρο να κινηθεί συντεταγμένα εναντίον του.

Η Φώφη Γεννηματά επίσης είναι δύσκολο να κινηθεί αντιηγετικά, μετά την παραμονή της στην κυβέρνηση, κάτι που επίσης έγινε με παρέμβαση του κ. Βενιζέλου. Όπως αποδεικνύεται και στην περίπτωσή της, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θέλει να… πνίξει τους δελφίνους με τα ίδια τους τα μέσα, δηλαδή την… αγάπη για την κυβερνητική εξουσία.

Παράλληλα ο κ. Βενιζέλος έκανε και ανοίγματα που δεν του βγήκαν, αλλά αφήνουν αποτυπώματα, που ίσως μετρήσουν στους συσχετισμούς δυνάμεων: Επιχείρησε να υπουργοποιήσει τον πολιτικό φίλο του Κώστα Σκανδαλίδη Γιάννη Κουτσούκο, ώστε να ενσωματώσει και αυτή την πλευρά. Και δω όμως έχει ένα όπλο εναντίον του ιστορικού στελέχους του ΠΑΣΟΚ, που δεν είναι άλλο από το… φόβο του κ. Σκανδαλίδη να πάρει την ευθύνη για μία ανηλεή, - όπως είναι συνήθως αυτές οι περιπτώσεις - σύγκρουση ηγεσίας και τις πιθανές αρνητικές συνέπειες που μπορεί να έχει αυτή για το μέλλον του Κινήματος.

Ο κ. Βενιζέλος πέτυχε και κάτι άλλο: Για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό ομαδοποιεί και πάλι τους δικούς του. Οι υπουργοποιήσεις του Πάρι Κουκουλόπουλου και του Οδυσσέα Κωνσταντινόπουλου αποκατέστησαν την ηρεμία και τις ισορροπίες στο βενιζελικό στρατόπεδο.

Κλείνει ακόμη και μέτωπα που ήταν ενοχλητικά και αφορούν στην πίεση από τη νέα γενιά στελεχών: Η μετακόμιση του Νίκου Ανδρουλάκη στις Βρυξέλλες και μάλιστα ως δεύτερος πίσω από την Εύα Καϊλή, μειώνει τις δυνατότητες επιρροής που έχει το ανερχόμενο στέλεχος για το αμέσως επόμενο διάστημα.

Μόνη φανερή «μαύρη τρύπα» για τον κ. Βενιζέλο στο εσωκομματικό πεδίο είναι όσοι από επιλογή έμειναν μακριά από την κυβέρνηση. Στελέχη δηλαδή όπως ο Θάνος Μωραΐτης και ο Φίλιππος Σαχινίδης έχουν τη δυνατότητα να αρθρώσουν κριτικό λόγο απέναντι στην πολιτική και τους χειρισμούς του κ. Βενιζέλου – με τη διαφορά ότι ο κ. Σαχινίδης έχει περιορισμένα περιθώρια κινήσεων αφού είναι θιασώτης των πιο μνημονιακών πολιτικών και ομογάλακτος στο σημιτικό μονεταριστικό μπλοκ του Γκίκα Χαρδούβελη.

Πρόβλημα για τον κ. Βενιζέλο θα είναι και οι διάσπαρτοι αντάρτες βουλευτές, που δεν έχουν ιδιαίτερο λόγο να ταυτιστούν με μία κυβέρνηση, αποτέλεσμα διασταύρωσης μεταξύ νεοφιλελεύθερων συνταγών και λαϊκής δεξιάς.

Μεγαλύτερο πρόβλημα για τον κ. Βενιζέλο θα είναι αυτή καθαυτή η πολιτική που θα κληθεί να εφαρμόσει τους επόμενους μήνες η κυβέρνηση. Τα άγρια μέτρα που απαιτεί το ΔΝΤ, η αφόρητη πίεση του Σόιμπλε για τις λεγόμενες «μεταρρυθμίσεις» και πιθανά μέτρια αποτελέσματα στις συζητήσεις για την ελάφρυνση του χρέους, δημιουργούν ένα εκρηκτικό μίγμα ικανό να διαλύσει και την τελευταία ελπίδα για ανάκαμψη – όσο κι αν αυτή η ελπίδα είναι υποχρεωμένη να δικαιώσει όσους πιστεύουν ότι όντως πεθαίνει τελευταία.