Η αυτοκτονία σαν εξιλέωση
Η αυτοκτονία σαν εξιλέωση
UPD:
Ανάλογα με τα αίτια που την προκαλούν και τις συνθήκες που οδήγησαν σ’ αυτό το αποτέλεσμα, η αυτοκτονία αντιμετωπίζεται με διαφορετικές κάθε φορά σκέψεις και αντιδράσεις από τους ανθρώπους. Η ιστορία είναι γεμάτη από αυτοκτονίες που είναι αποτέλεσμα ηρωισμού ή φιλοπατρίας. Αυτόχειρες που προκάλεσαν τον θαυμασμό και τη συγκίνηση αφήνοντας αθάνατο το όνομά τους.
Διαφορετική βέβαια είναι η περίπτωση του αυτόχειρα από ενοχές. Ερινύες λεγόταν οι αντίστοιχες θεότητες στην αρχαία ελληνική μυθολογία. Φόβος και αγωνία για την παρουσία ή τη σκέψη ενός αδυσώπητου και πραγματικού κινδύνου. Η μεγάλη ανησυχία για την επίκριση και τα αντίποινα στις αντικοινωνικές και παράνομες πράξεις έχουν σαν αποτέλεσμα η συμπεριφορά του ατόμου να μην μπορεί να προσαρμοστεί στην πραγματικότητα και να κυριεύεται από φόβο και δέος. Και τελικά όταν η αλλεργία προς την ζωή γίνουν κυρίαρχα, όταν τα αδιέξοδα είναι μεγαλύτερα από τις δυνάμεις του, τότε αισθάνεται ότι η αυτοκτονία είναι η τελευταία τελετουργική πράξη που θα εξασφαλίσει την εξιλέωση για τις πράξεις του. Αντί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα, τα παραδίδει σαν κληρονομιά στους διαδόχους και σε κάθε ενδιαφερόμενο.
Κάπου βαθιά μέσα μας υπάρχει η πίστη σε κάποια μορφή αθανασίας. Ακόμη και οι οπαδοί του αθεϊσμού ελπίζουν ότι οι πράξεις τους θα διατηρηθούν και θα αναπλάθονται σε κάποια συλλογική μνήμη που θα τις μεταφέρει στις επόμενες γενεές. Η αίσθηση αυτή δημιουργεί στον αλλεργικό για τη ζωή άνθρωπο μεγαλύτερη εξοικείωση με τον θάνατο. Πηγαίνει σε έναν κόσμο που θα είναι απαλλαγμένος από τα προβλήματά του. Ο θάνατος είναι πιο οικείος, πιο φιλικός, πιο κοντινός.
Αντί να με καταδικάζετε εσείς, καταδικάζω ο ίδιος τον εαυτό μου. Γίνομαι ταυτόχρονα ένοχος, δικαστής, εκτελεστής και θύμα, απλοποιώντας όλες τις διαδικασίες. Επαναφέρω την θανατική ποινή, αν και καταργήθηκε και την εκτελώ στον ίδιο μου τον εαυτό, εξαντλώντας όλη την αυστηρότητα για να τιμωρήσω τις πράξεις μου που με έφεραν στο αδιέξοδο.
Με αυτή τη μέθοδο ο αυτόχειρας αγιοποιείται, ας είναι θεσμικά αντίθετη η θέση του χριστιανισμού και των περισσοτέρων μονοθεϊστικών θρησκειών. Με την πράξη του εναντιώνεται ακόμη και στη θεϊκή βούληση. Λειτουργεί σαν τη κολυμπήθρα του Σιλωάμ.
Οι άνθρωποι παύουν να τον θεωρούν τόσο πολύ ένοχο. Αποκτάει πρόσβαση στην περίθαλψη, στην στοργή, στο ενδιαφέρον, στην συγχώρεση. Η κοινωνία τον περιβάλλει με ένα δέος. Αφού δε φοβήθηκε το θάνατο, αφού τον προκάλεσε, αφού είχε την ευαισθησία να τιμωρήσει τον εαυτό του, αυτό και μόνο εμπεριέχει έναν άγνωστο κώδικα ηθικής που γίνεται αποδεκτός και ασκεί κάποια γοητεία. Θυμίζει το Ιαπωνικό χαρακίρι, αποτέλεσμα αυστηρών κανόνων και προσήλωσης σε αρχές που είναι πάνω από κάθε άλλη αξία. Από θύτης και ένοχος μετατρέπεται σε θύμα που δημιουργεί συμπόνια. Ιδιαίτερα αν η απόπειρα αυτοκτονίας του αποτύχει, τότε τον περιμένουν καλύτερες μέρες.
Και βέβαια οι κατηγορίες προς τον αυτόχειρα περιορίζονται. Η κοινωνία δε βλέπει με καλό μάτι την καταδίκη του ανθρώπου που αντίκρισε κατάματα και δεν φοβήθηκε τον θάνατο. Ακόμη και όταν με σύμμαχο την τύχη σ’ αυτήν την πρώτη του κατά μέτωπο αναμέτρηση βγήκε νικητής.
Διαφορετική βέβαια είναι η περίπτωση του αυτόχειρα από ενοχές. Ερινύες λεγόταν οι αντίστοιχες θεότητες στην αρχαία ελληνική μυθολογία. Φόβος και αγωνία για την παρουσία ή τη σκέψη ενός αδυσώπητου και πραγματικού κινδύνου. Η μεγάλη ανησυχία για την επίκριση και τα αντίποινα στις αντικοινωνικές και παράνομες πράξεις έχουν σαν αποτέλεσμα η συμπεριφορά του ατόμου να μην μπορεί να προσαρμοστεί στην πραγματικότητα και να κυριεύεται από φόβο και δέος. Και τελικά όταν η αλλεργία προς την ζωή γίνουν κυρίαρχα, όταν τα αδιέξοδα είναι μεγαλύτερα από τις δυνάμεις του, τότε αισθάνεται ότι η αυτοκτονία είναι η τελευταία τελετουργική πράξη που θα εξασφαλίσει την εξιλέωση για τις πράξεις του. Αντί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα, τα παραδίδει σαν κληρονομιά στους διαδόχους και σε κάθε ενδιαφερόμενο.
Κάπου βαθιά μέσα μας υπάρχει η πίστη σε κάποια μορφή αθανασίας. Ακόμη και οι οπαδοί του αθεϊσμού ελπίζουν ότι οι πράξεις τους θα διατηρηθούν και θα αναπλάθονται σε κάποια συλλογική μνήμη που θα τις μεταφέρει στις επόμενες γενεές. Η αίσθηση αυτή δημιουργεί στον αλλεργικό για τη ζωή άνθρωπο μεγαλύτερη εξοικείωση με τον θάνατο. Πηγαίνει σε έναν κόσμο που θα είναι απαλλαγμένος από τα προβλήματά του. Ο θάνατος είναι πιο οικείος, πιο φιλικός, πιο κοντινός.
Αντί να με καταδικάζετε εσείς, καταδικάζω ο ίδιος τον εαυτό μου. Γίνομαι ταυτόχρονα ένοχος, δικαστής, εκτελεστής και θύμα, απλοποιώντας όλες τις διαδικασίες. Επαναφέρω την θανατική ποινή, αν και καταργήθηκε και την εκτελώ στον ίδιο μου τον εαυτό, εξαντλώντας όλη την αυστηρότητα για να τιμωρήσω τις πράξεις μου που με έφεραν στο αδιέξοδο.
Με αυτή τη μέθοδο ο αυτόχειρας αγιοποιείται, ας είναι θεσμικά αντίθετη η θέση του χριστιανισμού και των περισσοτέρων μονοθεϊστικών θρησκειών. Με την πράξη του εναντιώνεται ακόμη και στη θεϊκή βούληση. Λειτουργεί σαν τη κολυμπήθρα του Σιλωάμ.
Οι άνθρωποι παύουν να τον θεωρούν τόσο πολύ ένοχο. Αποκτάει πρόσβαση στην περίθαλψη, στην στοργή, στο ενδιαφέρον, στην συγχώρεση. Η κοινωνία τον περιβάλλει με ένα δέος. Αφού δε φοβήθηκε το θάνατο, αφού τον προκάλεσε, αφού είχε την ευαισθησία να τιμωρήσει τον εαυτό του, αυτό και μόνο εμπεριέχει έναν άγνωστο κώδικα ηθικής που γίνεται αποδεκτός και ασκεί κάποια γοητεία. Θυμίζει το Ιαπωνικό χαρακίρι, αποτέλεσμα αυστηρών κανόνων και προσήλωσης σε αρχές που είναι πάνω από κάθε άλλη αξία. Από θύτης και ένοχος μετατρέπεται σε θύμα που δημιουργεί συμπόνια. Ιδιαίτερα αν η απόπειρα αυτοκτονίας του αποτύχει, τότε τον περιμένουν καλύτερες μέρες.
Και βέβαια οι κατηγορίες προς τον αυτόχειρα περιορίζονται. Η κοινωνία δε βλέπει με καλό μάτι την καταδίκη του ανθρώπου που αντίκρισε κατάματα και δεν φοβήθηκε τον θάνατο. Ακόμη και όταν με σύμμαχο την τύχη σ’ αυτήν την πρώτη του κατά μέτωπο αναμέτρηση βγήκε νικητής.
UPD:
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
Ειδήσεις
Δημοφιλή
Σχολιασμένα