«Restart» στην στρατιωτική συνεργασία ΝΑΤΟ - Ρωσίας

Σε κατ’ αρχήν «αρμονία» μετέτρεψαν την υφιστάμενη διχογνωμία τους οι Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ, αν και αναγνώρισαν ότι οι θεμελιώδεις διαφωνίες τους παραμένουν αγεφύρωτες.

Η διεξαγωγή και μόνο του διαλόγου ΝΑΤΟ – Ρωσίας σε υψηλό επίπεδο, έπειτα από έναν χρόνο απραξίας λόγω της πολεμικής αναμέτρησης Ρωσίας και Γεωργίας τον Αύγουστο του 2008, θεωρήθηκε θετική εξέλιξη από τους συμμετέχοντες. Τόσο οι Αμερικανοί, όσο και οι Ρώσοι διπλωμάτες αναγνώρισαν ότι διαφωνούν στο θέμα της Γεωργίας και αποφάσισαν να το παραμερίσουν. Η Μόσχα θεωρεί ότι η νότια Οσετία και η Αμπχαζία απολαμβάνουν καθεστώς ανεξαρτησίας, ενώ η Ουάσιγκτον και το σύνολο των κρατών μελών του ΝΑΤΟ υποστηρίζουν ότι η εδαφική ακεραιότητα πρέπει να γίνει σεβαστή απ’ όλους. Ενδεικτικές είναι οι επίσημες δηλώσεις. Να αναγνωρίσουν τη νέα πραγματικότητα, κάλεσε τους συνομιλητές του ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας κ. Σεργκέι Λαβρόφ, χαρακτηρίζοντας «μη αναστρέψιμη» την απόφαση ανεξαρτητοποίησης της νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας. «Η εδαφική ακεραιότητα της Γεωργίας πρέπει να γίνει σεβαστή», απάντησε σε εντελώς διαφορετικό μήκος κύματος ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ κ. Τζέιμς Στάινμπεργκ. 

Παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει μόλις δύο μήνες από την τελευταία διπλωματική αντιπαράθεση του Απριλίου μεταξύ της Ατλαντικής Συμμαχίας και της Ρωσίας, οι δύο πλευρές αποφάσισαν να συζητήσουν και να συμφωνήσουν μόνο για όσα τους ενώνουν. Με αφορμή πρόσφατα ΝΑΤΟικά γυμνάσια στη Γεωργία (η Τυφλίδα επιμένει να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ), η Μόσχα διαμαρτυρήθηκε έντονα και απέσυρε στρατηγούς της από συνάντηση με αξιωματικούς της Συμμαχίας. Σε απάντηση, το ΝΑΤΟ απέλασε δύο Ρώσους διπλωμάτες κατηγορώντας τους για κατασκοπεία και η Μόσχα αντέδρασε απευλάνοντας δύο αξιωματούχους του ΝΑΤΟ.

Στην Κέρκυρα καταβλήθηκε προσπάθεια να ξεπεραστεί το ψυχροπολεμικό κλίμα του πρόσφατου παρελθόντος στις σχέσεις ΝΑΤΟ- Ρωσίας. Στο συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών (Nato – Russia Council) αποφασίστηκε να ξαναρχίσει η συνεργασία των δύο πλευρών σε θέματα που αφορούν τη μη διάδοση των όπλων μαζικής καταστροφής, την καταπολέμηση της πειρατείας και των ναρκωτικών

«Η Ρωσία δεν αποτελεί αντίπαλό μας», ήταν η φράση που χρησιμοποίησε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ κ. Τζέιμς Στάινμπεργκ. «Το ΝΑΤΟ χρειάζεται τη Ρωσία και η Ρωσία χρειάζεται το ΝΑΤΟ», σχολίασε ο απερχόμενος γγ της Ατλαντικής Συμμαχίας κ. Γιάαπ ντε Χουπ Σέφερ.

Σύνοδος υπουργών Εξωτερικών του ΟΑΣΕ

Όχι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά, θεωρούνται τα αποτελέσματα της άτυπης συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών του ΟΑΣΕ που ολοκληρώθηκε το μεσημέρι της Κυριακής στην Κέρκυρα. «Σαν επόμενο βήμα και προετοιμάζοντας την υπουργική σύνοδο των Αθηνών (σσ προγραμματίζεται για τον επόμενο Δεκέμβριο), αποφάσισα να ζητήσω από την μόνιμη αντιπρόσωπο της Ελλάδας στη Βιέννη (σσ έδρα του ΟΑΣΕ) να διερευνήσει, μαζί με όλα τα συμμετέχοντα κράτη, τρόπους για τη διαμόρφωση ενός πιο δομημένου διαλόγου και συγκεκριμένα (να διερευνήσει) τις θεματικές περιοχές προτεραιότητας, όπου θα έπρεπε ο διάλογός μας να εστιαστεί, καθώς και τους τρόπους διεξαγωγής του», δήώσε η προεδρεύουσα της συνόδου των υπουργών Εξωτερικών κυρία Ντόρα Μπακογιάννη. Προσδιόριζοντας τις θεματικές αυτές, η Ελληνίδα υπουργός επισήμανε ότι οι περιοχές αυτές περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων «την επείγουσα ανάγκη να ασχοληθούμε με την ειρηνική διευθέτηση περιφερειακών συγκρούσεων μέσω διαπραγματεύσεων, την αναζωογόνηση του καθεστώτος ελέγχου των εξοπλισμών στην Ευρώπη και την πρακτική εφαρμογή της αρχής της αδιαίρετης ασφάλειας, μέσω διαύλων ανοικτής επικοινωνίας και ενισχυμένης συνεργασίας».

Η κυρία Μπακογιάννη περιέγραψε και στον στόχο των 56 κρατών – μελών του ΟΑΣΕ «να οικοδομήσουμε μια ολοκληρωμένη και διαρκή ασφάλεια για όλους στην Ευρώπη έναντι κοινών απειλών και προκλήσεων. Καταθέτουμε την πολιτική βούληση να υπερνικήσουμε τις προκλήσεις ασφαλείας που αντιμετωπίζουμε, καθοδηγούμενοι από το πνεύμα της περιεκτικής, συνεργατικής και αδιαίρετης ασφάλειας. Αυτή είναι η πεμπτουσία της Διαδικασίας της Κέρκυρας που εγκαινιάζουμε εδώ σήμερα», κατέληξε η Ελληνίδα υπουργός Εξωτερικών.

Καρφί από τον Κύπριο υπουργό Εξωτερικών

Για «αόριστη και φιλοσοφική συζήτηση» έκανε λόγο ο υπουργός εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Μάρκος Κυπριανού, ο οποίος εκτίμησε ότι «αν συνεχιστεί (εννοεί η αόριστη και φιλοσοφική συζήτηση) θα χάσουμε και την αξιοπιστία μας στο τέλος».