Άγριες Μέλισσες: Η μοιραία Ελένη, ο γραβατωμένος δάσκαλος, ο μαμάκιας ενωμοτάρχης κι άλλα… τσιμπήματα

Το σίριαλ του χειμώνα κάνει στράκες και παρότι οι σκηνοθετικές υπερβολές, οι σκηνικές αστοχίες και οι σεναριογραφικές ακροβασίες δίνουν και παίρνουν, γοητεύει το κοινό και τσιμπάει διαρκώς στα νούμερα της τηλεθέασης. Ακόμα και οι τρανταχτές ατέλειες της σειράς, όπως οι κουστουμαρισμένοι αγρότες, τα άριστα διατηρημένα σπίτια, που ενώ πρόκειται για ένα χωριό έξω από τον Τύρναβο στην Ελλάδα του 1958, μοιάζει με συνοικία της Μονμάρτης, αλλά και οι επιτηδευμένοι διάλογοι λες και το Διαφάνι ήταν παράρτημα της Ακαδημίας Αθηνών, εκλαμβάνονται ως στοιχεία, που κάνουν το σίριαλ ακόμη περισσότερο «γήινο». Άλλωστε ακόμα και στις υπερπαραγωγές του Χόλιγουντ, υπάρχουν αστοχίες, ακόμη και λάθη, που κραυγάζουν και εκθέτουν. Τουλάχιστον εδώ δεν έχει ξεχάσει κάποιος μέσα στο σκηνικό κάνα καφέ από το mikel ή τον Γρηγόρη, όπως έκαναν στο GOT!

Η πλοκή βέβαια έχει πάρει το γνωστό δρόμο σε τέτοιου είδους σίριαλ: Ερωτικές ιστορίες και ερωτικά τρίγωνα, ανεκπλήρωτοι ή απαγορευμένοι έρωτες, ρομάντζα και βίαιες συμπεριφορές, μυστικά από το παρελθόν να φανε κι οι κότες, οικογενειακές συγκρούσεις και βεντέτες κάθε λογής, μυστηριώδεις χαρακτήρες, μίση και πάθη σε μία κλειστή κοινωνία, ανακατεύονται με το ιστορικό περίγυρο εκείνης της εποχής, για να δώσουν ένα ξεχωριστό τόνο στα βράδια από τη Δευτέρα έως την Πέμπτη, που προβάλλεται η σειρά.

Το ζητούμενο εδώ είναι κυρίως οι ανθρώπινες σχέσεις, μέσα στο ταραγμένο κοινωνικό πλαίσιο της μεταπολεμικής και μετεμφυλιακής Ελλάδας. Έστω επιδερμικά προσεγγίζονται θέματα όπως οι άγριες ανισότητες εκείνης της περιόδου, με τους γαιοκτήμονες και τους φτωχούς αγρότες, οι διώξεις αριστερών με τα πιστοποιητικά φρονημάτων, τα μεταπολεμικά τραύματα, η μάχη για την επιβίωση στην οικονομικά καθυστερημένη Ελλάδα και άλλα διάφορα, άλλοτε σοβαρά κι άλλοτε γλυκανάλατα.

Ακόμη και σ’ αυτά, το σίριαλ έχει μία περίεργη αντίληψη για τα πράγματα: Παράδειγμα πρώτο, το ότι οι αγρότες χειμώνας είναι, καλοκαίρι είναι, στο καφενείο της Βιολέττας αράζουν – λογικό, αφού το ρόλο τον παίζει η Θεοφανία Παπαθωμά, αλλά με τόσο αραλίκι θα πρέπει ο κάμπος να παρήγαγε μόνο αγραπιδιές και γαϊδουράγκαθα, άντε βρώμη, που δεν χρειάζονται καθόλου δουλειά.

Άλλο παράδειγμα: Παρότι μιλάμε για το σκοτεινό καθεστώς και τον αυταρχισμό εκείνων των δεκαετιών, ο ενωμοτάρχης Βασίλης Προύσαλης είναι πιο ευγενής κι από τον Χρήστο Ζαμπούνη, πιο ήπιος κι από το μεσογειακό κλίμα την άνοιξη.



Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον τον έχουν οι χαρακτήρες βέβαια και γι’ αυτό το σίριαλ κεντρίζει την προσοχή, γεννώντας όμως κι απορίες. Μάλιστα ακόμη και η επιλογή των ονομάτων έχει συμβολική σημασία.


Ιδού πέντε χαρακτηριστικά παραδείγματα:

Η Ελένη είναι η πρωταγωνίστρια. Ανταποκρίνεται στο αρχέτυπο της γυναίκας που κάνει κουμάντο στο σπίτι. Με την απώλεια του πατέρα της, γίνεται αυτόματα το «αρσενικό» της οικογένειας, ενώ συμπυκνώνει το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο της ελληνικής νοοτροπίας «θα πεθάνουμε για ένα κομμάτι γης – αυτό είναι το βιός μας». Το όνομα Ελένη δεν είναι τυχαίο. Σεμνή, σεμνή, ταπεινή, ταπεινή, αλλά τις έχει τις ιστορίες της, που είναι και μοιραίες, ίνα δικαιωθεί το ρηθέν ότι όλα γίνονται για την Ωραία Ελένη. Ένας αδικαίωτος έρωτας (με τον Λάμπρο), ένας γάμος που κατέληξε σε φονικό (του συζύγου της Σέργιου) και ένα περίεργο φλερτ με τον μυστήριο Θωμά Κυπραίο. Δεν τα λες και λίγα σε ένα «παλιοχώρι» στην άκρη της Θεσσαλίας πριν 60 χρόνια!

Ο Δούκας Σεβαστός, είναι ο προύχοντας, ο γαιοκτήμονας, αυτός που ελέγχει το χωριό, επιβάλλει με κάθε τρόπο τη θέλησή του, έχει αρπάξει την περιουσία του πατέρα του στέλνοντας τον αδελφό του στη φτώχεια και την καταφρόνια. «Δούκας» και «Σεβαστός», όνομα και επίθετο φωσκολικής έμπνευσης, με τους σεναριογράφους να δείχνουν ότι μπορούν και να αυτοτρολάρονται! Σκληρός, σκληρός, αλλά το κέρατο δεν το γλιτώνει πάντως, σαν να λέμε ότι «όλα εδώ πληρώνονται» - ήθελε να παντρευτεί την αστή Μυρσίνη για να μην τον λένε τσέλιγκα- και όλοι ξέρουμε πώς καταλήγουν αυτά.

Ο Λάμπρος Σεβαστός, ο δάσκαλος και ανιψιός του Δούκα. Μονίμως κλαψιάρης και παραπονιάρης, καθώς του έχει μείνει απωθημένο που δεν τον άφησαν να παντρευτεί τον μεγάλο έρωτά του Ελένη, με την οποία φιλιότανε συχνά κάτω στο ποτάμι (άνευ γλώσσας εκείνη την εποχή), ούτε να κάνει παρέα με το αγαπημένο ξαδελφάκι του, τον Νικηφόρο, με τον οποίο μικροί βάζανε ξόβεργες και πιάνανε σπουργίτια. Είναι η επιτομή της σοβαροφάνειας ο δάσκαλος, καθώς  φοράει γραβάτα μέχρι και στον ύπνο του, αφού με αυτή πάει όχι μόνο στο σχολείο, αλλά και στα χωράφια και στο καφενείο και οπουδήποτε– ο Λάμπρος είναι ο εφιάλτης του Τσίπρα σαν να λέμε. Κάτι κεντροαριστερά τα αμολάει όταν βλέπει τους αγρότες να δεινοπαθούν από τον Δούκα, αλλά δεν τολμάει να κάνει κάτι περισσότερο. Κι όλα αυτά παρότι έχει μία πανέμορφη γυναίκα, τη Θεοδοσία, που του λέει να τον κάνει σώγαμπρο αν τον διώξουν από το χωριό. Εν ολίγοις ο Λάμπρος θέλει και τη γυναίκα του και τη γκόμενα κι αυτός ο άνθρωπος δίδασκε στο σχολείο και λογικά μεγάλωσε τη γενιά του Πολυτεχνείου, που μετά είδαμε τι ακριβώς έκανε στη χώρα, είτε την είδε (τη χώρα) σαν γυναίκα, είτε σαν γκόμενα.

Ο ενωμοτάρχης Βασίλης Προύσαλης είναι φόβος και τρόμος μόνο για τις μπριζόλες, τα κοκορέτσια, τα γιουβαρλάκια και γενικά για ό,τι φαγώσιμο βρεθεί μπροστά του. Με την επιείκεια που ασκεί τα καθήκοντά του θα πρέπει να είναι στα κρυφά ΕΔΑίτης, δεν εξηγείται αλλιώς. Τα αστυνομικά δεν τα πολυκαταλαβαίνει, αλλά έχει τη μάνα του να του εξηγεί τις υποθέσεις για να μην τον πάρουν χαμπάρι τι λαπάς είναι. Πρόκειται για άρρωστη περίπτωση μαμάκια και μάλλον ο σεναριογράφος κάποιο απωθημένο θα έβγαλε όταν σκάρωνε τον συγκεκριμένο χαρακτήρα! Να βάζεις τον αστυνομικό γιο να βγάζει τα φρύδια της μάνας του στον Τύρναβο το 1958, έχει κάτι το περίεργο, όσο να πεις – πάλι καλά που δεν της έκανε και πεντικιούρ. Αυτά δεν γίνονται ούτε στα χαρέμια από τους ευνούχους.

Ο κοινοτάρχης Περικλής είναι ο κλασικός πολιτικάντης βλάχος, που έγινε πρόεδρος του χωριού με τη στήριξη του Δούκα. Γλείφτης και τσιράκι του προύχοντα, εκτελεί τις εντολές του τυφλά.

Η περίεργη (ή τελικά έξυπνη και με νοήματα;) έμπνευση των συντελεστών της σειράς είναι ότι τον εμφανίζουν σχεδόν πάντα με κουστούμι να τριγυρνάει κάνοντας μαλαγανιές, ενώ στο επάγγελμα είναι σιδεράς. Όσο έπιασε αυτός αμόνι, άλλο τόσο έσκισε και τα μνημόνια ο Τσίπρας. Η αγαπημένη του ασχολία είναι να μαλώνει τον βοηθό του, επειδή τον βρίσκει μονίμως στο καφενείο της Βιολέττας – κι αυτός εκεί!

Το ακόμη πιο περίεργο είναι πώς ζει την οικογένειά του με τόση τεμπελιά, καθώς έχει τρία παιδιά κι ένα «στο δρόμο»! Εκτός κι αν ισχύει η δικαιολογία του Γκρούεζα στον Μαυρογιαλούρο, ότι από μικρό παιδί με το κόμμα ασχολιόταν, δεν είχε δουλέψει ποτέ – και πολλοί άλλοι έκτοτε στην πραγματική ζωή.