Άγαλμα Τρούμαν: Οι περιπέτειες του πιο «μισητού» αγάλματος της Αθήνας

Έχει χαρακτηριστεί ως το πλέον μισητό άγαλμα της Αθήνας, έχοντας δεχθεί από τη στιγμή της τοποθέτησής του  πληθώρα επιθέσεων.

Σήμερα για μία ακόμη φορά, το άγαλμα του 33ου προέδρου των ΗΠΑ Χάρι Τρούμαν, στη συμβολή Βασιλέως Κωνσταντίνου και Βασιλέως Γεωργίου, στο Παγκράτι, αγαλμα του Χάρι Τρούμαν έγινε στόχος βανδαλισμών. Ομάδα διαδηλωτών, κατά τη διάρκεια πορείας για τους βομβαρδισμούς στη Συρία, προσπάθησαν να «γκρεμίσουν» το άγαλμα, χρησιμοποιώντας σκοινιά και αλυσοπρίονο. 

Τον ανδριάντα φιλοτέχνησε ο γλύπτης Φέλιξ Γουέλτον, έχει ύψος 3,20 μέτρων, ορειχάλκινος και εδράζεται σε μαρμάρινο βάθρο.

Γύρω από τον ανδριάντα υπάρχουν συνολικά 8 στήλες, ύψους 1,85μ., στις οποίες αναγράφονται, σε ελληνικά και αγγλικά, κείμενα ευγνωμοσύνης τους ελληνικού λαού για τον Τρούμαν και ο λόγος του ιδίου για την αποστολή στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας στην Ελλάδα.

Στην πρόσοψη του βάθρου υπάρχει μπρούτζινο το σήμα των ΑΧΕΠΑ και κάτω από αυτό μεταλλική πινακίδα που μέσα σε κυκλικό διακοσμητικό μαίανδρο φέρει το όνομα του τιμώμενου. Στην πίσω στήλη του βάθρου αναγράφονται τα εξής: «Εις τον Χάρρυ Σ. Τρούμαν εις έκφρασιν ευγνωμοσύνης δια το δόγμαν το οποίον διεκήρυξεν ως πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτείων της Αμερικής την 12 Μαρτίου 1947 βοηθήσας ούτω τον Ελληνικόν Λαόν να προασπίση την Ελευθερίαν του και την Εθνικήν του ακεραιότητα εις μίαν κρίσιμον καμπήν της ιστορίας της ανθρωπότητος και διαδηλώσας την προσήλωσιν του Αμερικανικού Λαού εις το ιδεώδες της Ελευθερίας. Αφιερούται υπό της Ελληνικής Κυβερνήσεως εκ μέρους του Ελληνικού Λαού και υπό της ΑΧΕΠΑ…».

Στην αντίθετη πλευρά του βάθρου έχει τοποθετηθεί απόσπασμα από τον λόγο του Τρούμαν με τον οποίον υποστήριξε την αποστολή βοήθειας στην Ελλάδα μέσω του Σχεδίου Μάρσαλ το 1947.

Κατασκευάστηκε από την οργάνωση των Ελλήνων της Αμερικής ΑΧΕΠΑ, η οποία προσέφερε χρηματική δωρεά στο ελληνικό δημόσιο και στήθηκε στην Αθήνα τον Μάρτιο του 1963 ερήμην της δημοτικής αρχής.

Τα εγκαίνια του αγάλματος

Στόχος δεκάδων επιθέσεων

Από τη στιγμή της τοποθέτησής του, το εν λόγω άγαλμα έχει βρεθεί στο στόχαστρο βανδαλισμών περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο.

Έχει δεχθεί τέσσερις βομβιστικές επιθέσεις, επιθέσεις με μπογιές, έχουν πριονιστεί τα πόδια του και μια φορά τραβήχτηκε με σχοινιά μέχρι εδάφους.

Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, το άγαλμα έγινε στόχος δύο βομβιστικών επιθέσεων. Η δεύτερη μάλιστα το 1971 είχε θύμα και έναν αστυνομικό.

Τον Μάρτιο του 1986, ισχυρή ωρολογιακή βόμβα «σώριασε» τον ανδριάντα καταμεσής της πλατείας. Τα στελέχη της ΑΧΕΠΑ ζήτησαν επισκευή και άμεση επανατοποθέτηση, ο τότε δήμαρχος Αθηναίων. Δημήτρης Μπέης πρότεινε αντί του Τρούμαν να τοποθετηθεί άγαλμα του Αβραάμ Λίνκολν, αλλά η πρότασή του απορρίφθηκε.

Η πτώση του κατά τη διάρκεια πορείας το 2007


Ενα χρόνο μετά ο ΕΛΑ ανατίναξε το άγαλμα και το έβαψε με κόκκινη μπογιά.

Το 1997 τα πόδια του αγάλματος πριονίστηκαν, με αποτέλεσμα να σωριαστεί ξανά στην πλατεία και επανατοποθετήθηκε, το 1999, όταν επισκέφθηκε την Ελλάδα, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον.