Η δημιουργία Θεολογικής Σχολής στην πλατεία Σαν Πέδρο στην Αβάνα με τις ευλογίες του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, την καθοδήγηση του ιστορικού Εουσέμπιο Λεάλ και τη σφραγίδα του Φιντέλ Κάστρο δίνει σάρκα και οστά σε ένα όνειρο πολλών ετών, ενώ αποτελεί σταθμό στη νεότερη ιστορία της Εκκλησίας και του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Ιανουάριος του 2004. Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος πραγματοποιεί ένα ταξίδι που για πολλούς θεωρείται τολμηρό, όχι βέβαια λόγω της υπερατλαντικής απόστασης που χωρίζει την Ελλάδα από την Κούβα, αλλά εξαιτίας των πολιτικών δεδομένων, καθώς την εποχή εκείνη η κυβέρνηση Σημίτη ακολουθεί πιστά τις οδηγίες της Ε.Ε που υποβαθμίζουν τις σχέσεις με τη χώρα του Φιντέλ Κάστρο. Ωστόσο, ο σκοπός της επίσκεψης του κ. Βαρθολομαίου στην Κούβα είναι ιερός και οφείλεται σε πρόσκληση του ίδιου του Κάστρο, μια που θέλει να ανακοινώσει με κάθε επισημότητα τη δωρεά προς το Πατριαρχείο του ελληνορθόδοξου ναού του Αγίου Νικολάου. Η χτισμένη από την κουβανέζικη κυβέρνηση εκκλησία του Αγίου Νικολάου προσφέρεται στο Πατριαρχείο με τα κλειδιά στο χέρι ως η πρώτη που θα λειτουργήσει όχι μόνο στην Αβάνα, αλλά σε ολόκληρη την Κούβα. Παρά τις αντιδράσεις από πλευράς της ελληνικής κυβέρνησης, η επίσκεψη του Πατριάρχη Βαρθολομαίου πραγματοποιείται κανονικά. Μάλιστα στο αεροδρόμιο τον περιμένει ο ίδιος ο Φιντέλ Κάστρο, φορώντας μια πράσινη επίσημη στρατιωτική στολή.
Μετά το τέλος της επίσκεψης ο Μητροπολίτης Παναμά σπεύδει να ευχαριστήσει τον Φιντέλ Κάστρο για τον ναό του Αγίου Νικολάου, στον οποίο πλέον λειτουργούσε, καθώς και για την πρόσκληση στον Πατριάρχη. Τότε ο Φιντέλ του απαντά: «Εγώ σας ευχαριστώ που φέρατε την Ορθοδοξία στην Κούβα». Ενα μεγάλο κομμάτι της επιτυχίας που είχε η επίσκεψη του Πατριάρχη Βαρθολομαίου στην Κούβα πιστώνεται στον Μητροπολίτη Μεξικού, Αθηναγόρα, καθώς ήταν αυτός που έκανε τις πρώτες συζητήσεις προς την κουβανέζικη κυβέρνηση και μάλιστα από το 1997. Ο Μητροπολίτης Μεξικού επισκεπτόταν τακτικά τη χώρα του Φιντέλ Κάστρο, περίπου τέσσερις με πέντε φορές τον χρόνο. Σε μία από αυτές μάλιστα αναθέρμανε με τους Κουβανούς αξιωματούχους, αλλά και με τον Εουσέμπιο Λεάλ Σπένγκλερ, τον επίσημο ιστορικό της πόλης, το ενδιαφέρον για την υλοποίηση ενός άλλου μεγάλου έργου, τη δημιουργία Θεολογικής Σχολής στην Αβάνα. Εξάλλου ήταν επιθυμία του ίδιου του Φιντέλ Κάστρο μετά τα εγκαίνια του ναού του Αγίου Νικολάου να προχωρήσουν και οι διαδικασίες για το άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής.
25 Ιανουαρίου 2004 : Μέσα σε κλίμα συγκίνησης ο Φιντέλ Κάστρο παραδίδει το κλειδί του ναού του Αγίου Νικολάου στον Πατριάρχη Βαρθολομαίο
Ο Εουσέμπιο Λεάλ, ο οποίος έχει λάβει το Εθνικό Βραβείο Κοινωνικών Επιστημών της Κούβας για την προσφορά του στη διάσωση των πατρογονικών αξιών της Αβάνας και την επισκευή των αρχιτεκτονικών προπύργιων της πόλης, ανέλαβε να βρει το κατάλληλο κτίριο για τη στέγαση της Σχολής και φυσικά την εποπτεία του έργου.
Ο Μητροπολίτης Μεξικού Αθηναγόρας εντυπωσιάστηκε για μία ακόμα φορά από την ανταπόκριση που βρήκε μέσα στην κουβανέζικη κυβέρνηση. Δεν είναι δα και λίγο για την Κούβα, η οποία μετά την επανάσταση έγινε επίσημα αθεϊστικό κράτος και περιόρισε τη θρησκευτική λατρεία, να παραχωρήσει ένα ολόκληρο κτίριο προκειμένου να στεγαστεί σε αυτό μια θεολογική σχολή, όσα βήματα προόδου και αν έγιναν στο πέρασμα των χρόνων, κυρίως από το 1991 και μετά, όπου οι περιορισμοί αυτοί έχουν μειωθεί σημαντικά, όπως έχει εκλείψει και η ανοιχτή αμφισβήτηση εκ μέρους των κρατικών θεσμών του δικαιώματος της θρησκείας, παρόλο που η Εκκλησία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει περιορισμούς στη γραπτή και ηλεκτρονική επικοινωνία και δικαιούται να δέχεται εισφορές μόνο για οικονομικούς πόρους που εγκρίνονται από το κράτος. «Μετά από 20 χρόνια διακονίας, βλέπω ότι με τη βοήθεια όλων των χωρών, ιδιαίτερα της Κούβας, η Ορθοδοξία και ο Ελληνισμός μπαίνουν ανέλπιστα σε μια φάση προόδου και ανάπτυξης», δηλώνει στο «ΘΕΜΑ» ο Μητροπολίτης Μεξικού, Αθηναγόρας. Το κτίριο στο οποίο θα στεγαστεί η Θεολογική Σχολή, βρίσκεται στην πλατεία Σαν Πέδρο και σύμφωνα με παλαιότερη αρχιτεκτονική μελέτη πρέπει, λόγω παλαιότητας, να κατεδαφιστεί και να χτιστεί από την αρχή. Την επιμέλεια στις μακέτες του έργου έχει αναλάβει ο σχεδιαστής Σάκης Κυριακίδης, ο οποίος ζει μόνιμα στην Αβάνα και συνεργάζεται στο πρότζεκτ με την Αρχιεπισκοπή Μεξικού και την κουβανέζικη κυβέρνηση υπό τις οδηγίες του Εουσέμπιο Λεάλ. Επισημαίνεται ότι στα μέσα Δεκεμβρίου, σε εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στην Αθηναϊκή Λέσχη, θα δώσουν το «παρών» ομογενείς επιχειρηματίες από τις ΗΠΑ και σημαντικοί παράγοντες της Ελλάδας παρουσία εκπροσώπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου και στελεχών της ελληνικής κυβέρνησης, θα συζητηθούν όλες οι λεπτομέρειες για τη δημιουργία της Θεολογικής Σχολής.
«Μετά από 20 χρόνια διακονίας βλέπω ότι με την βοήθεια όλων των χωρών, ιδιαίτερα της Κούβας, η Ορθοδοξία και ο ελληνισμός μπαίνουν ανέλπιστα σε μια φάση προόδου και ανάπτυξης» δηλώνει στο ΘΕΜΑ ο μητροπολίτης Μεξικού, Αθηναγόρας.
Οι επιχειρηματικές ευκαιρίες
Ωστόσο, η δημιουργία της Θεολογικής Σχολής στην καρδιά της Αβάνας δεν θα αποτελέσει απλά ένα στήριγμα για την Αρχιεπισκοπή της Νοτίου Αμερικής και μια βάση μετάδοσης της ορθόδοξης χριστιανικής θρησκείας στην Κεντρική Αμερική, αλλά θα φέρει πιο κοντά και τον Ελληνισμό στην Κούβα και τις γειτονικές χώρες.
Η σημαντική στήριξη της κυβέρνησης της Κούβας στο συγκεκριμένο έργο και η προσωπική επιθυμία του εκλιπόντα μεγάλου της ηγέτη Φιντέλ Κάστρο για τη δημιουργία της Θεολογικής Σχολής αναμφίβολα θα ανοίξει δρόμο στους μεγάλους ελληνικούς επιχειρηματικούς ομίλους προκειμένου να αναπτύξουν τις δράσεις τους στην ήδη αναπτυσσόμενη αγορά της χώρας.
Οι πολιτικοί και πολιτιστικοί δεσμοί μεταξύ Ελλάδας και Κούβας θα αναπτυχθούν σημαντικά, σε μια εποχή που η Κούβα αναζητεί φίλιες χώρες για να συνεργαστεί άμεσα μαζί τους με στόχο την οικονομική της ανάπτυξη, κάτι που επιθυμεί όσο τίποτε άλλο τη δεδομένη χρονική περίοδο.
Το άγαλμα του Αρχιεπισκόπου Μακάριου δεσπόζει μπροστά από το κτίριο όπου πρόκειται να στεγασθεί η Θεολογική σχολή της Κούβας
Η παρουσία του Ελληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην κηδεία του Φιντέλ Κάστρο και ο επικήδειος λόγος που έβγαλε για τον ηγέτη της, φαίνεται να λειτούργησε υπέρ της σύσφιξης των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες.
Αν και μέχρι στιγμής δεν έχει προκύψει κάτι ουσιαστικό, είναι γεγονός ότι οι Ελληνες επιχειρηματίες που θα επιδιώξουν την ανάπτυξη των σχεδίων τους στην Κούβα θα αντιμετωπιστούν με διαφορετικό τρόπο απ’ ό,τι στο παρελθόν.
Τομείς όπως οι κατασκευές, η ναυτιλία, ο τουρισμός και οι εξαγωγές ελληνικών προϊόντων (τρόφιμα, φάρμακα κ.λπ.) παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στις επαφές για την ευρύτερη οικονομική και επιχειρηματική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών.
Αυτό φάνηκε και από την πρόσφατη επίσκεψη του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Κατρούγκαλου στην Κούβα, ο οποίος έδωσε το «παρών» και σε μια σημαντική εμπορική έκθεση στην Αβάνα, όπου συμμετείχαν αρκετές ελληνικές επιχειρήσεις.
Αλλωστε μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι που ήδη δραστηριοποιούνται στην περιοχή έχουν εκφράσει την επιθυμία τους να μπουν ολοένα και πιο βαθιά στην αγορά της Κούβας. Σύμφωνα με πληροφορίες, ακόμα και κρατικές ΔΕΚΟ εξετάζουν το άνοιγμά τους προς την Κούβα.
Η μακέτα του έργου είναι δημιουργία του γνωστού ιστορικού της Κούβας, Εουσέμπιο Λεάλ και την επιμέλεια έχει αναλάβει ο Έλληνας σχεδιαστής Σάκη Κυριακίδης.
