Σκέψου διαφορετικά!

Το Σάββατο 15 Νοεμβρίου η Αθηνά Κρητικού θα ανέβει στη σκηνή του TEDxAthens και για περίπου 18 λεπτά όλη η προσοχή του ακροατηρίου θα είναι στραμμένη πάνω της. Και όχι άδικα, αφού με το έργο της προσπαθεί να καταπολεμήσει τον κοινωνικό αποκλεισμό των νέων με αναπηρία. 

«Πιστεύω πως υπάρχει απόλυτη ανάγκη για υπερβατικές αντιλήψεις και σύγχρονες νοοτροπίες, με στόχο να βοηθηθεί η κοινωνία να γνωρίσει το διαφορετικό και να καταρρίψει τις προκαταλήψεις. Οραματίζομαι μια κοινωνία που θα προσφέρει την δυνατότητα σε όλους ανεξαιρέτως να αισθάνονται αποδεκτοί και χρήσιμοι», τονίζει από την αρχή της κουβέντας και αμέσως καταλαβαίνεις πως απέναντί σου έχεις έναν ξεχωριστό συνομιλητή.

Η ίδια γεννήθηκε το 1959, μεγάλωσε στη Γαλλία και σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Assas – Paris II. Εργάστηκε στον χώρο της διαφήμισης και του communication consulting μέχρι το 2008, οπότε και ίδρυσε τον Σ.Κ.Ε.Π. – τον Σύνδεσμο Κοινωνικής Ευθύνης για Παιδιά και Νέους. Ενα σωματείο που μέσα από μία πρωτοποριακή βιωματική μεθοδολογία, μη τυπικής εκπαίδευσης, συνδέει νέους με αναπηρίες μαζί με μαθητές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. 



«Για παράδειγμα υπάρχει το πρόγραμμα “Αποτυπώματα” που υλοποιείται κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς στο Μουσείο Βορρέ», εξηγεί. Μαθητές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης πηγαίνουν με τα σχολικά τους στο Μουσείο, συνοδευόμενοι από εκπαιδευτικούς και κοινωνικούς λειτουργούς, και αναμειγνύονται αρμονικά μαζί με νέους με αναπηρία. Στη συνέχεια όλοι μαζί προχωρούν σε δημιουργικές διαδικασίες όπως η ζωγραφική και τα παιχνίδια. «Οι βιωματικές προσεγγίσεις λειτουργούν ως μοχλός επικοινωνίας και ένταξης με γνώμονα τη δημιουργία ανθρώπινων σχέσεων. Επιτρέπουν στους νέους να προσεγγίσουν ο ένας τον άλλο, χωρίς επικοινωνιακές συνταγές, χωρίς προκαταλήψεις, χωρίς αποκλεισμούς και να ξεκλειδώσουν την αμηχανία της πρώτης επαφής με το διαφορετικό».

Ενα άλλο, ιδιαίτερα ενδιαφέρον, πρόγραμμα είναι η «Δράση στους Δρόμους». Στο πλαίσιο αυτό, άτομα που δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα κινητικής αναπηρίας κάθονται σε αναπηρικό αμαξίδιο με στόχο να μετακινηθούν στους δρόμους της πόλης τους, είτε βιώνουν τον τρόπο αντίληψης των ανθρώπων με προβλήματα όρασης σε διάφορες δραστηριότητες (πχ κινούνται στον χώρο με τη βοήθεια λευκού μπαστουνιού). 

«Ενα από τα πιο σοβαρά προβλήματα», συνεχίζει η Αθηνά Κρητικού, «που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι με κινητική και αισθητηριακή αναπηρία είναι η δυσκολία μετακίνησης και κυρίως η έλλειψη προσβασιμότητας. Θέλουμε από όλους να μπουν στη διαδικασία να δουν αλλιώς τους χώρους γύρω τους. Να τους προσεγγίσουν κάτω από το πρίσμα ενός ατόμου που δεν μπορεί να κυκλοφορήσει άνετα ανάμεσά μας».



Τα αποτελέσματα των προγραμμάτων, από την ίδρυση του συνδέσμου μέχρι σήμερα, αντανακλούν τη δουλειά που γίνεται: Από το 2008 τα βιωματικά προγράμματα αυξήθηκαν από 1 σε 10 και οι συμμετέχοντες από 100 σε 20.000. Την ίδια στιγμή, ο αριθμός των φορέων που συμμετέχουν εκτινάχθηκε από 4 σε 252, όπως και η συχνότητα των δράσεων από 10 σε 80. 
Παρόλα αυτά, τα προβλήματα μέσα στην κοινωνία παραμένουν. «Ενα από τα δυσκολότερα ζητήματα που έχει να αντιμετωπίσει ένα άτομο με αναπηρία, δεν είναι τόσο η διαφορετικότητα αυτή καθ' εαυτή, όσο η αρνητική στάση της κοινωνίας απέναντι του. Οι άνθρωποι με αναπηρία αποτελούν το 10% του πληθυσμού, κι όμως σπάνια τους βλέπουμε», αναφέρει χαρακτηριστικά και διαπιστώνει πως η κοινωνία δεν αδιαφορεί πάντα από κακή πρόθεση. «Είναι ο πραγματικός φόβος της διαχείρισης του διαφορετικού. “Δεν ξέρω τι να πω” και “δεν ξέρω πώς να το πω”, φοβάμαι ότι θα στεναχωρήσω ή θα προσβάλλω. Φόβος που προέρχεται από την έλλειψη εξοικείωσης».

Οσο για την ομιλία της στο “TEDxAthens”, θα έχει τίτλο «Εμαθα με το συναίσθημα» αλλά επιφυλάσσεται να μας πει οτιδήποτε σχετικά με αυτή. «Η επικείμενη ομιλία μου είναι μια πρόκληση και ταυτόχρονα μια πολύ ενδιαφέρουσα συναισθηματική αναδρομή και διαδικασία. Μου έδωσε την ευκαιρία να αναλύσω με απόλυτη ειλικρίνεια στον εαυτό μου, τα “πώς” και τα “γιατί” της δικής μου διαδρομής». Αναμένουμε λοιπόν!