«Κόκκινη κάρτα» από την Αρχή και για την τράπεζα DNA

Σωρεία παρατηρήσεων στη νομοθετική ρύθμιση της κυβέρνησης  για την τήρηση τράπεζας DNA (όπως συνέβη άλλωστε και στο νομοσχέδιο για την λειτουργία των καμερών) διατυπώνει η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα με πολυσέλιδη γνωμοδότησή της. Η γνωμοδότηση της Αρχής (2/2009) έρχεται όμως κατόπιν….εορτής,  αφού η κυβέρνηση έσπευσε να καταθέσει προς συζήτηση στη Βουλή τη νέα ρύθμιση (η οποία και ψηφίστηκε) με το επιχείρημα ότι δεν μπορεί να περιμένει την γνωμοδότηση της Αρχής, διότι κάτι τέτοιο θα έπαιρνε πολύ χρόνο. 

Ειδικότερα, το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης – που αποτελεί πλέον νόμο του κράτους – δίνει το δικαίωμα στις διωκτικές αρχές να λαμβάνουν υποχρεωτικά γενετικό υλικό για την ανάλυση του DNA όταν υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις τέλεσης κακουργηματικών πράξεων αλλά και πλημμεληματικών που τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών μηνών.  

Ωστόσο, η Αρχή Προστασίας στην γνωμοδότησή της διατυπώνει σωρεία παρατηρήσεων επί της ρύθμισης, ενώ κάνει ακόμη και για κατάλυση του τεκμηρίου της αθωότητας.  

Συγκεκριμένα, η Αρχή αποφαίνεται μεταξύ άλλων, για το περιεχόμενο της συγκεκριμένης ρύθμισης:  

• Ότι δεν έχει όλα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που απαιτούνται για τον περιορισμό του ατομικού δικαιώματος στην προστασία των προσωπικών δεδομένων, ιδίως όταν πρόκειται για χρήση γενετικών αναλύσεων στην ποινική διαδικασία.
• Ότι διευρύνει ιδιαίτερα το κατάλογο των αξιόποινων πράξεων για την εξιχνίαση των οποίων απαιτείται η λήψη γενικού υλικού.
• Ότι προβλέπει τήρηση γενετικών αποτυπωμάτων για  απεριόριστο χρονικό διάστημα, δηλαδή μέχρι το θάνατο το προσώπου που θεωρήθηκε ύποπτος και έδωσε γενετικό υλικό.
• Ότι καταλύει το τεκμήριο της αθωότητας. Για αυτό και η Αρχή προτείνει να υπάρξει ρύθμιση που θα ορίζει: α) διαγραφή από το αρχείο γενετικών αποτυπωμάτων των προσώπων που αθωώθηκαν αμετάκλητα για οποιανδήποτε λόγο, β) τήρηση των γενετικών αποτυπωμάτων των προσώπων που καταδικάσθηκαν αμετάκλητα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα μετά την έκτιση της ποινής, γ) μη τήρηση των γενετικών αποτυπωμάτων ανηλίκων έως 13 ετών στους οποίους επιβάλλονται μόνο αναμορφωτικά και θεραπευτικά μέτρα και δ) τήρηση των γενετικών αποτυπωμάτων ανηλίκων άνω των 13 ετών που καταδικάσθηκαν αμετάκλητα για μικρότερο χρονικό διάστημα απ ό,τι στην περίπτωση ενήλικων καταδικασθέντων.

Δεν αρκεί μόνο ο εισαγγελέας

Ιδιαίτερη μνεία κάνει η Αρχή στις εγγυήσεις που παρέχει ο συγκεκριμένος νόμος όσον αφορά την εποπτεία της τράπεζας DNA. Όπως επισημαίνει η Αρχή για την εποπτεία των συγκεκριμένων αρχείων που θα περιλαμβάνουν τόσο σημαντικά προσωπικά δεδομένα, όπως δηλαδή το γενετικό υλικό ενός ανθρώπου, δεν αρκεί μόνο η εποπτεία αντεισαγγελέα η εισαγγελέα Εφετών όπως προβλέπει η ρύθμιση. Τέτοια αρμοδιότητα – σύμφωνα με τη  γνωμοδότηση- έχει μόνο η Αρχή και σε περίπτωση που η εποπτεία