200 εκατ. άνθρωποι θα έχουν μεταναστεύσει ως το 2050

Τις δραματικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον άνθρωπο και συγκεκριμένα στις γυναίκες, τα παιδιά και τους μετανάστες καταγράφουν τα επίσημα στοιχεία του Δικτύου Ανθρώπινης Ασφάλειας που θα παρουσιαστούν στις 29 και 30 Μαΐου στη Διεθνή Διάσκεψη για τις κλιματικές αλλαγές που διοργανώνει το υπουργείο εξωτερικών στην Αθήνα.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό για τη μετανάστευση, μέχρι το 2050 ενδέχεται να έχουν μεταναστεύσει 200 εκατ. άνθρωποι. Μολονότι δεν έχουν διερευνηθεί σε βάθος η σχέση της κλιματικής αλλαγής με τη μετανάστευση, η μετακίνηση πληθυσμών μπορεί να ερμηνευτεί για τους μεν φτωχούς ως λύση επιβίωσης, για τους δε πλούσιους ως προληπτικός μηχανισμός άμυνας απέναντι τους κινδύνους του μέλλοντος.

Ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως οι κυκλώνες, οι πλημμύρες και οι ξηρασίες αποτελούν κρίκους της αλυσίδας των κλιματικών αλλαγών που συχνά εκδηλώνονται με ακραίο τρόπο και έχουν άμεσο αντίκτυπο στους πληθυσμούς της Γης.

Στοιχεία επιστημονικών μελετών αναφέρουν ότι τα τελευταία 30 χρόνια καταγράφηκαν 2.156 πλημμύρες με θύματα περισσότερους από 206.000 ανθρώπους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την εγκατάλειψη των εστιών τους. Μόνο από το τσουνάμι της ΝΑ Ασίας οι εκτοπισμένοι ανήλθαν σε 2.089.883, από τους οποίους 1,5 εκατ. έχασε κάθε μέσο βιοπορισμού. Απ τον τυφώνα «Κατρίνα» αντίστοιχα αναγκάστηκαν να μετακομίσουν προσωρινά 1,5 εκατ. άνθρωποι και μόνιμα 500.000.

Λιώνουν οι πάγοι, ανεβαίνει οι στάθμη
Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, λόγω υποχώρησης των πάγων από την υπερθέρμανση, δημιουργεί συνέπειες βραχυχρόνιες (κίνδυνος πλημμυρών) όσο και μακροχρόνιες (μείωση αποθεμάτων φρέσκου νερού), κυρίως για τις παράκτιες περιοχές και τα δέλτα των ποταμών.

Αν και οι παράκτιες περιοχές συνιστούν μόλις το 2% της συνολικής επιφάνειας της γης, συγκεντρώνουν το 10% του παγκόσμιου και το 13% του αστικού πληθυσμού. Το 75% του πληθυσμού κοντά στη στάθμη της θάλασσας βρίσκεται στην Ασία. Σε ενδεχόμενη αύξηση της στάθμης κατά ένα μέτρο, το Μπαγκλαντές ενδέχεται να απολέσει μέχρι και το 1/5 της επιφάνειάς του.

Εκτός από την περιβαλλοντική, η οικονομική ασφάλεια είναι εξίσου σημαντική. Κάποτε οι κυβερνήσεις υπολόγιζαν κυρίως το κόστος για τη μετάβαση στην πράσινη τεχνολογία. Η έκθεση Στερν επικέντρωσε στις οικονομικές απώλειες της κλιματικής αλλαγής οι οποίες, αναλόγως της αύξησης θερμοκρασίας, υπολογίζονται μεταξύ 5-20% του παγκόσμιου ΑΕΠ. 

Οι επιπτώσεις σε γυναίκες και παιδιά
Ευάλωτες στις κλιματικές αλλαγές περισσότερο από τους άνδρες εμφανίζονται οι γυναίκες αλλά και τα παιδιά. Υπολογίζεται ότι το 70% όσων ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας είναι γένους θηλυκού. Οι γυναίκες που ζουν στον αναπτυσσόμενο κόσμο έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε πόρους και αγαθά καθώς εργάζονται στη γεωργία και σε μορφές απασχόλησης που είναι ευάλωτες στις  φυσικές καταστροφές.

Επιπλέον, η αύξηση της θερμοκρασίας διευκολύνει την εξάπλωση της ελονοσίας, η οποία ετησίως θανατώνει κυρίως παιδιά. Ο υποσιτισμός συνιστά την κυριότερη αιτία θανάτου για 3,5 εκατ. ανθρώπους ετησίως από τους οποίους το 1/3 είναι παιδιά κάτω των 5 ετών.

Φαινόμενα όπως οι ξηρασίες και οι πλημμύρες, η στροφή στα βιοκαύσιμα, μειώνουν την παραγωγή τροφίμων και εντείνουν τον κίνδυνο υποσιτισμού. Εκθεση του ΟΗΕ αναφέρει μείωση έως και 30% των τροφίμων έως το 2020.