Αθήνα, το γκέτο της Ευρώπης…

Στις  πιο γκετοποιημένες πόλεις της Ευρώπης  μαζί με την Μπρατισλάβα και το Αμβούργο κατατάσσεται η Αθήνα, ενώ  την ίδια στιγμή έξι από τις  δέκα πόλεις στην Ευρώπη με προβλήματα αέριας ρύπανσης είναι ελληνικές (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Λάρισα και Βόλος). 

Τα ποσοστά  πρασίνου στις ελληνικές πόλεις είναι  από τα χαμηλότερα στην Ε.Ε., ενώ από  τις 2.000 αναγκαίες πολεοδομικές μελέτες  σε επίπεδο επικράτειας έχουν  ολοκληρωθεί την τελευταία εικοσαετία οι 950 (δηλαδή οριακά το 50%), ενώ από τις 2.000 πράξεις εφαρμογής που έπρεπε να έχουν εκπονηθεί και κυρωθεί έχει ολοκληρωθεί μόλις το 20%. 

Ο συνήθης  χρόνος ολοκλήρωσης μιας πολεοδομικής μελέτης και των πράξεων εφαρμογής  της κυμαίνεται από 12 έως 18 χρόνια (!). Αυτά είναι μερικά μόνο από τα συμπεράσματα της συζήτησης που ξεκίνησε χθες στη Βουλή από την Επιτροπή Περιβάλλοντος με θέμα την «ανασυγκρότηση των πόλεων» και τη συμμετοχή της ΚΕΔΚΕ, του ΤΕΕ, αρχιτεκτόνων, χωροτακτών και πολεοδόμων. 

Σύμφωνα με πρόεδρο της Επιτροπής Περιβάλλοντος  της Βουλής κ. Κώστα Καρτάλη, «τα  στοιχεία αποτυπώνουν τη δυσάρεστη  εικόνα των πόλεων στην Ελλάδα που  αναπτύσσονται ως “μικρές Αθήνες”, δηλαδή στο αποτυχημένο πρότυπο  της πρωτεύουσας». Οπως τόνισε, παρά τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί, το ισχύον πολεοδομικό πλαίσιο είναι σύνθετο και χρονοβόρο. «Το αστικό περιβάλλον και η προστασία του χρησιμοποιούνται ως άλλοθι για οικονομικά μέτρα, όπως για παράδειγμα οι ημιυπαίθριοι χώροι και τα τέλη κυκλοφορίας».

Η εκπρόσωπος της ΚΕΔΚΕ κυρία Τασία Λαγουδάκου τόνισε ότι είναι αδύνατη με τα σημερινά θεσμικά εργαλεία η απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων για την  ανάπλαση περιοχών και τμημάτων των  πόλεων, ενώ η πρόεδρος του ΣΕΠΟΧ  κυρία Βιβή Μπάτσου υπογράμμισε  την έλλειψη συνολικού χωροταξικού σχεδιασμού στις ελληνικές πόλεις και επεσήμανε ότι πολλές αστικές παρεμβάσεις δεν εντάχθηκαν σε κάποιο ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης των πόλεων. Οπως είπε η ίδια, εκκρεμούν οι εγκρίσεις 420 γενικών πολεοδομικών σχεδίων, οι οποίες θα πρέπει πρώτα να ολοκληρωθούν με το καθεστώς των ήδη υπαρχόντων καποδιστριακών δήμων και στη συνέχεια να εξεταστεί αν απαιτείται νέα αναθεώρησή τους.

Ο πρόεδρος του ΣΑΔΑΣ κ. Ευάγγελος Λυρούδιας  υποστήριξε ότι χρειάζεται ένας γενικευμένος διάλογος για τον νέο Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό, ο οποίος θα αξιοποιήσει τις δυνατότητες της αρχιτεκτονικής. Πρότεινε να γίνονται αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί για όλα τα δημόσια κτίρια και στήριξε τη δυνατότητα έκφρασης περισσότερο σύγχρονων ρευμάτων καθώς κάθε εποχή πρέπει να αποτυπώνει την παρουσία της.

Η εκπρόσωπος του  ΤΕΕ κυρία Ειρήνη Τσακιροπούλου, αφού παρουσίασε αναλυτικά τα προβλήματα των ελληνικών πόλεων υπογραμμίζοντας  την έλλειψη των κοινόχρηστων ελεύθερων χώρων, τόνισε ότι πρέπει να προχωρήσουμε σε συνολικές αναπλάσεις περιοχών με απόσυρση τμημάτων των πόλεων και συμπλήρωσε ότι η προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς είναι ουσιαστικά δείγμα πολιτισμού.