Η μηδενική ρευστότητα και η “θανάτωση” από την Τρόικα

Η ενίσχυση των τραπεζών από το κράτος  ( ή και μεταφορά του ιδιωτικού χρέους στο κρατικό ) καλά κρατεί, ωστόσο το αποτέλεσμα είναι μηδενικό καθώς η πιστωτική επέκταση ( χορηγήσεις ) το 2011, όπως τονίζουν έγκυροι τραπεζίτες, θα παραμείνει μηδενική, ενώ στην καλύτερη περίπτωση θα κυμανθεί μεταξύ 3-4%. Συνολικά, υπολογίζεται ότι οι εγγυήσεις που έχουν δοθεί από τις ελληνικές τράπεζες προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), μέσα από τα κρατικά πακέτα, φθάνουν πλέον τα 95 δισ. ευρώ, αλλά λίγα από αυτά τα χρήματα έχουν κατευθυνθεί σε παραγωγικές επενδύσεις που θα μπορούσαν να αποδώσουν.

Με απλά λόγια, την ώρα που το κρατικό χρέος  θα φθάσει τα 440 δισ. ευρώ  στο τέλος του μηχανισμού της Τρόικας, θα συνεχίζεται η μεταφορά ιδιωτικού χρέους δίχως αποτέλεσμα αφού, όπως θα δούμε, οι τράπεζες διοχετεύουν, κυρίως, τα κεφάλαια για αναχρηματοδοτήσεις δανείων και κάλυψη των «καμένων» κεφαλαίων από παλαιότερες επενδύσεις. Δηλαδή, όπως έχει σωστά διαπιστώσει ο συγγραφέας του Μαύρου Κύκνου κ. Νassim Taleb η κατάσταση είναι χειρότερη  από το 2007:  το επίπεδο του κρατικού χρέους είναι το ίδιο, το σύστημα έχει λιγότερες θέσεις εργασίας από το 2007 και τα ρίσκα που έχουν αναληφθεί είναι περισσότερα αφού στο κρατικό χρέος προστίθεται το ιδιωτικό.

Μάλιστα, η εικόνα των δεκαετών αμερικανικών ομολόγων ( 3,42%) και των γερμανικών (3% ) δείχνει  ότι φθάνει η ώρα για την  κατάρρευση της φούσκας των ομολόγων με απρόβλεπτες διεθνείς συνέπειες. Συνεπώς, η εξέλιξη της οικονομίας δεν μπορεί να είναι η καλύτερη, ιδιαίτερα όταν μια Τρόικα έχει επιβάλλει «θανάτωση» με την «εσωτερική υποτίμηση» στην Ελλάδα. Μειώνει τους μισθούς και στον ιδιωτικό τομέα και αναμένει να πέσουν οι τιμές, όταν τα περισσότερα προϊόντα είτε είναι εισαγόμενα, είτε λειτουργούν κάτω από ένα καθεστώς ιδιότυπου καρτέλ. Ο κ. Paul Thomsen είπε στο «Πρώτο θέμα» ότι ήταν λάθος της Τρόικας οι εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό και σύντομα ενδέχεται να μας πει ότι ήταν λάθος η μείωση μισθών στον ιδιωτικό τομέα.    

Οι  ενισχύσεις

Συγκεκριμένα, οι ελληνικές τράπεζες ενισχύθηκαν με το πακέτο 28 δισ. ευρώ επί υπουργίας Γ. Αλογοσκούφη, και το α΄ εξάμηνο του 2010 επί υπουργίας Γ. Παπακωνσταντίνου εξέδωσαν ομόλογα ύψους 26,8 δισ. ευρώ με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου ενώ έλαβαν ειδικά ομόλογα 3,1 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, ενώ την αρχή του χρόνου οι εγγυήσεις των ελληνικών τραπεζών προς την ΕΚΤ ανέρχονταν σε 40 δισ. ευρώ, τώρα φθάνουν τα 95-96 δισ. ευρώ.

Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα εξαρτάται  σήμερα απόλυτα από την ΕΚΤ  και αύριο θα εξαρτάται από  το υπό δημιουργία ευρωπαϊκό ταμείο, το οποίο μέχρι τώρα δεν μπορεί να εγγυηθεί για τα κρατικά χρέη και να εκδώσει ευρωομόλογα. Ανάλογη κατάσταση με την Ελλάδα παρατηρείται και στις υπόλοιπες χώρες της περιφέρειας καθώς μόνο οι γερμανικές τράπεζες έχουν δανείσει  145 δισ. ευρώ τις τράπεζες Ιρλανδίας- Πορτογαλίας – Ισπανίας. ( πίνακας )

Η ανάγκη χρηματοδότησης των ιρλανδικών τραπεζών με 85 δισ. ευρώ πιθανότατα να είναι μεγαλύτερη για τις γερμανικές τράπεζες καθώς οι τελευταίες διαθέτουν έκθεση στην Ισπανία, ύψους 81 δισ. ευρώ.

Η αδυναμία χρηματοδότησης

Οι ελληνικές  τράπεζες στήριξαν το κράτος με τις  αγορές ομολόγων, αλλά τώρα φαίνεται πως  είναι ανίσχυρες, εκ των πραγμάτων, να χρηματοδοτήσουν την ελληνική οικονομία. Πρέπει να προχωρήσουν σε ανακεφαλαιοποιήσεις και σε περιορισμό των δανείων και της έκθεσης τους. Η αύξηση κεφαλαίου της Εθνικής Τράπεζας και οι επόμενες αυξήσεις ( Τράπεζα Πειραιώς – Marfin Popular ) έχουν αυτό ως στόχο, την χρηματοδότηση της ελληνικής αγοράς. Ωστόσο, στην πράξη αποδεικνύεται ότι αυτό δεν μπορεί να συμβεί.

Σύμφωνα με τραπεζίτη  της λιανικής, ο ρυθμός ανόδου της  πιστωτικής  επέκτασης θα  είναι  μηδενικός, αν όχι αρνητικός, διότι η ζήτηση για δάνεια υπάρχει μόνο από προβληματικές επιχειρήσεις ή κακοπληρωτές, ενώ ταυτόχρονα οι υγιείς επιχειρήσεις αναβάλλουν τις επενδύσεις για αργότερα θέλοντας να δουν πως θα εξελιχθεί η κατάσταση στην οικονομία. Βεβαίως, δεν είναι όλα χαμένα. Αναλόγως των εξελίξεων στην Ευρώπη – σε ό, τι αφορά τα ευρωομόλογα- και της πορείας των αυξήσεων κεφαλαίου των Τραπεζών ( Πειραιώς, Marfin και πιθανότατα Alpha Bank ) η ελληνική οικονομία θα έχει την ευκαιρία να χρηματοδοτηθεί, όπως αναφέρει έγκυρος χρηματιστής.

Κι αν χρηματοδοτηθούν  οι τράπεζες, όπως συνέβη με την Εθνική, τότε θα λάβουν σειρά και οι σοβαρές ελληνικές επιχειρήσεις.