Διπλό χτύπημα με αυξήσεις ορίων ηλικίας και συντάξεις 300 ευρώ

Διπλό χτύπημα για τις συντάξεις φέρνει η πρώτη εφαρμοστική εγκύκλιος του τρίτου Μνημονίου για το συνταξιοδοτικό.

Η εγκύκλιος που υπογράφει ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσος Πετρόπουλος αφενός αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο αύξησης των ορίων ηλικίας συναξιοδότησης και άνω των 67 ετών και αφετέρου εισάγει τις συντάξεις βάσει εισφορών και μέσων αποδοχών.

Στο κείμενο της εγκυκλίου με την οποία αποσαφηνίζεται ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεων γίνεται μνεία στο νόμο 3863/2010 σχετικά με το προσδόκιμο ζωής. Ο νόμος άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο περαιτέρω αύξησης του γενικού  ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης, από το 2021 και μετά εάν υπάρξει μεταβολή στο προσδόκιμο ζωής των πολιτών της χώρας. Μάλιστα, από 1.1.2024 τα όρια θα μπορούν να ανακαθορίζονται ανά τριετία, αφού πρώτα θα λαμβάνονται υπόψη οι σχετικοί δείκτες που προσδιορίζονται από την ΕΛΣΤΑΤ και την Eurostat.

Το τρίτο Μνημόνιο προβλέπει επίσης ότι όσοι αρχίζουν να συνταξιοδοτούνται από την 1η Ιουλίου του 2015 και μετά, εφόσον έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης από την 1η/1/2015, αλλά μέχρι τις 30/6/2015 δεν είχαν πάρει στα χέρια τους την οριστική απόφαση συνταξιοδότησης, και αποχωρούν πριν από το 67ο έτος ηλικίας δεν θα παίρνουν το εγγυημένο ποσό των 486 ευρώ, αλλά μικρότερο καθώς η σύνταξή τους θα είναι ανάλογη των ετών που ασφαλίστηκαν, των εισφορών που πλήρωσαν και των μέσων αποδοχών τους.

Σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο που επικαλείται εκτιμήσεις στελεχών ασφαλιστικών ταμείων, η αλλαγή αυτή μόνο για φέτος επηρεάζει τουλάχιστον 60.000 με 70.000 ασφαλισμένους.

Βάσει του ψηφισμένου πλέον Μνημονίου το χτύπημα θα είναι ακόμα μεγαλύτερο για όσους αποχωρούν με καθεστώς μειωμένης σύνταξης καθώς γι' αυτή την κατηγορία συνταξιοδοτουμένων προβλέπεται νέο πέναλτι 10% πάνω στα ποσοστά που ήδη ισχύουν για τις μειωμένες συντάξεις. 

Κατά το δημοσίευμα η εγκύκλιος Πετρόπουλου κρύβει και μια μεγάλη ανατροπή για τις γυναίκες που αποχωρούν από το ΙΚΑ με διατάξεις ανήλικου τέκνου, τις οποίες μέχρι σήμερα η νομοθεσία προστάτευε καθώς προέβλεπε ότι δικαιούνται το πλήρες κατώτατο όριο σύνταξης, δηλαδή τα παλιά 486 ευρώ, ακόμη και όταν βγαίνουν με μειωμένη σύνταξη. Αυτό πλέον δεν υπάρχει από τη στιγμή που με την εγκύκλιο καταργείται το κατώτατο όριο και όλοι οι ασφαλισμένοι θα παίρνουν σύνταξη ανάλογη με ό,τι βγάζουν οι εισφορές τους.

Και σαν να μην έφταναν αυτά που έρχονται στο μέλλον, οι συνταξιούχοι είδαν ήδη μειωμένες και τις συντάξεις του Οκτωβρίου λόγω των αναδρομικών κρατήσεων της αυξημένης εισφοράς υπέρ ΕΟΠΥΥ. Υπενθυμίζεται ότι με εγκύκλιο Κατρούγκαλου η αυξημένη εισφορά 6% που ισχύει από την 1η Ιουλίου θα εισπραχθεί σε τρεις δόσεις αρχής γενομένης από τη σύνταξη Οκτωβρίου προκειμένου να μετριάσει τις απώλειες των συνταξιούχων.

Δεν αυξάνονται τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, λέει το υπ. Εργασίας

Πάντως, σε ανακοίνωση που εξέδωσε αργά το βράδυ της Τετάρτης για να απαντήσει στους «ψευδείς» -όπως τους χαρακτηρίζει- ισχυρισμούς της Νέας Δημοκρατίας, το υπουργείο Εργασίας υπογραμμίζει πως δεν αυξάνονται τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.

Η ΝΔ εξαπέλυσε επίθεση στην κυβέρνηση με αφορμή το θέμα της αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, κάνοντας λόγο για «πολιτική απάτη» που «αποκαλύπτεται καθημερινά». Ωστόσο, το υπ. Εργασίας απάντησε στη ΝΔ, χαρακτηρίζοντας ψευδείς τους ισχυρισμούς της, «περί δήθεν νέων αυξήσεων των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης πέραν των αυξήσεων στις οποίες προέβη η κυβέρνηση Σαμαρά».

Μάλιστα, στην ίδια ανακοίνωση του υπουργείου τονίζεται ότι η αναφορά στο προσδόκιμο όριο δεν σχετίζεται σε καμία περίπτωση με νέες αυξήσεις ορίων ηλικίας συνταξιοδότηση, ενώ διευκρινίζεται ότι η εγκύκλιος που εκδόθηκε την Τρίτη αφορά μόνο στα ποσά των κατώτατων ορίων συντάξεων γήρατος (πρόωρες συνταξιοδοτήσεις) και όχι σε συντάξεις άλλων κατηγοριών (αναπηρίας, παραπληγικών, βαρέων κ.λπ.).

Το υπουργείο Εργασίας αναφέρει ακόμη πως εργάζεται στην κατεύθυνση της συνολικής μεταρρύθμισης του συστήματος της Κοινωνικής Ασφάλισης «με σκοπό τη βιωσιμότητα και την ενίσχυσή του, έτσι ώστε να διαφυλαχθούν τα ασφαλιστικά δικαιώματα και να τεθούν οι βάσεις για ένα δίκαιο και βιώσιμο Ασφαλιστικό Σύστημα».

Αναλυτικά το υπουργείο αναφέρει: 

«Η πρόβλεψη του Ν.3863/2010 («νόμος Λοβέρδου») για ενδεχόμενο αύξησης των ορίων ηλικίας εκπληρώθηκε με το Ν. 4093/2012 («Μεσοπρόθεσμο» κυβέρνησης Σαμαρά) που αύξησε τα όρια από το 60ο στο 62ο και από το 65ο στο 67ο έτος ηλικίας. Οι αναφορά στο προσδόκιμο όριο δεν σχετίζεται σε καμία περίπτωση με νέες αυξήσεις ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Αυτό έχει προσδιοριστεί από την ΕΛΣΤΑΤ και τη Eurostat, με αυστηρά επιστημονικά μετρήσιμα δεδομένα και έχει ενσωματωθεί στους προαναφερθέντες νόμους. Συνεπώς, δεν προκύπτει νέα αύξηση αυτών των ορίων ηλικίας ούτε από το νόμο, ούτε από την εγκύκλιο.

H εγκύκλιος που εκδόθηκε χθες αφορά μόνο στα ποσά των κατώτατων ορίων συντάξεων γήρατος (πρόωρες συνταξιοδοτήσεις) και όχι σε συντάξεις άλλων κατηγοριών (αναπηρίας, παραπληγικών, βαρέων κλπ).

Το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης εργάζεται στην κατεύθυνση της συνολικής μεταρρύθμισης του συστήματος της Κοινωνικής Ασφάλισης με σκοπό τη βιωσιμότητα και την ενίσχυσή του, έτσι ώστε να διαφυλαχθούν τα ασφαλιστικά δικαιώματα και να τεθούν οι βάσεις για ένα δίκαιο και βιώσιμο Ασφαλιστικό Σύστημα.
Επιτέλους, και η υποκρισία έχει τα όριά της!»

Αναλυτικά, η εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας έχει ως εξής:

« Σας γνωρίζουμε ότι στο ΦΕΚ 94, τεύχος Α΄/14.8.2015 δημοσιεύτηκε ο νόμος 4336/2015 «Συνταξιοδοτικές διατάξεις - Κύρωση του Σχεδίου Σύμβασης Οικονομικής Ενίσχυσης από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και ρυθμίσεις για την υλοποίηση της Συμφωνίας Χρηματοδότησης». Με την περίπτωση 1 της υποπαραγράφου Ε2 της παραγράφου Ε του άρθρου 2 του ανωτέρω νόμου αντικαθίσταται από τότε που ίσχυσε η παράγραφος 27 του άρθρου 1 του ν.4334/2015 (ΦΕΚ 80, Α΄). Έτσι, με την ανωτέρω διάταξη επέρχονται μεταβολές ως προς τα καταβαλλόμενα ποσά σύνταξης λόγω γήρατος για όσους συνταξιοδοτούνται από 1.7.2015 και μετά, οι οποίοι είναι δικαιούχοι των κατωτάτων ορίων σύνταξης, και τροποποιείται η πρώτη περίοδος της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του ν.3863/2010 (ΦΕΚ 115, Α΄).

Επίσης, με την περίπτωση 3 της υποπαραγράφου Ε2 της παραγράφου Ε του άρθρου 2 του ν.4336/2015 (ΦΕΚ 94, Α΄) αντικαθίσταται από τότε που ίσχυσε η παράγραφος 30 του άρθρου 1 του ν.4334/2015 (ΦΕΚ 80, Α΄). Ειδικότερα: α. Με την περίπτωση 1α της υποπαραγράφου Ε2 της παραγράφου Ε του άρθρου 2 του ν.4336/2015 προβλέπεται ότι όσων η συνταξιοδότηση λόγω γήρατος από τους Οργανισμούς Κύριας ή Επικουρικής Ασφάλισης αρχίζει από την 1.7.2015 και εφεξής, λαμβάνουν μόνον το ποσό της σύνταξης που προκύπτει βάσει των οικείων καταστατικών και γενικών διατάξεων 2 (οργανικό ποσό). Εάν το προκύπτον οργανικό ποσό σύνταξης είναι κατώτερο του εκάστοτε προβλεπόμενου κατωτάτου ορίου, τότε χορηγείται το οργανικό αυτό ποσό σύνταξης. Μετά τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας, με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 11 του ν. 3863/2010, καταβάλλεται το εκάστοτε προβλεπόμενο ποσό του κατωτάτου ορίου σύνταξης. Σε περίπτωση, βέβαια, που το οργανικό ποσό σύνταξης υπερβαίνει το ποσό του κατωτάτου ορίου σύνταξης, τότε εξ' αρχής καταβάλλεται το οργανικό ποσό σύνταξης. β. Με την περίπτωση 1β της υποπαραγράφου Ε2 της παραγράφου Ε του άρθρου 2 του ν.4336/2015 τροποποιείται η πρώτη περίοδος της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του ν.3863/2010 (Α΄115) .

Έτσι, ο υπολογισμός της σύνταξης βάσει του άρθρου 4 του ν. 3863/2010 ισχύει για τους υπαχθέντες σε οποιοδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο έως και την 31.12.2010 των οποίων η συνταξιοδότηση λόγω γήρατος ή αναπηρίας αρχίζει από 1.1.2015 . γ. Με την περίπτωση 3 της υποπαραγράφου Ε2 της παραγράφου Ε του άρθρου 2 του ν.4336/2015, με την οποία αντικαθίσταται, αφ' ης ίσχυσε, η παράγραφος 30 του άρθρου 1 του ν.4334/2015, προβλέπεται ότι τα ποσά κατωτάτων ορίων σύνταξης λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου, που καταβάλλονται από τους οργανισμούς κύριας ή επικουρικής ασφάλισης, όπως αυτά προβλέπονται από τις οικείες καταστατικές και γενικές διατάξεις, διατηρούνται μέχρι και 31.12.2021 στο ύψος που ισχύει την 31.7.2015. δ. Με την υποπαράγραφο Ε3 προβλέπεται η σταδιακή σύμφωνα με τους πίνακες 1 και 2 αύξηση των ορίων ηλικίας πλήρους και μειωμένης συνταξιοδότησης.

Ειδικότερα, ορίζεται ότι από 01.01.2022 ως όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για πλήρη σύνταξη λόγω γήρατος για τους ασφαλισμένους όλων των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας της Ελλάδος, το 62ο έτος της ηλικίας (με 12.000 ημέρες ασφάλισης ή 40 έτη) και το 67ο έτος της ηλικίας (με 15 έτη ή 4.500 ημέρες ασφάλισης), με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 11 του ν. 3863/2010 (11,Α). Επιπλέον, από την ίδια ως άνω ημερομηνία, προβλέπεται ως όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος, όπου αυτή προβλέπεται σύμφωνα με τις ισχύουσες γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις, για όλους τους ασφαλισμένους των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης, συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας της Ελλάδος, το 62ο έτος της ηλικίας με 4.500 ημέρες ή 15 έτη ασφάλισης. Στις περιπτώσεις που δεν έχει θεμελιωθεί δικαίωμα πλήρους ή μειωμένης σύνταξης, τα όρια ηλικίας αυξάνονται σταδιακά έως την 01.01.2022 στα προβλεπόμενα από τις ανωτέρω παραγράφους 1α και 1β, με την επιφύλαξη των διατάξεων της παραγράφου 3 του άρθρου 11 του ν.3863/2010 (115, Α΄), σύμφωνα με τους πίνακες του άρθρου αυτού. Από τις ανωτέρω ρυθμίσεις εξαιρούνται οι υπαγόμενοι σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα καθώς και οι μητέρες και οι χήροι πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων.

Τέλος, ορίζεται ότι θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα στους Οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης, συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας της Ελλάδος, λόγω συμπλήρωσης των προϋποθέσεων του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης και ορίου ηλικίας, όπου αυτό προβλέπεται, δεν θίγονται και δύνανται να ασκηθούν οποτεδήποτε. Οι υπηρεσίες του Υπουργείου είναι στη διάθεσή σας για κάθε περαιτέρω ενημέρωση ή διευκρίνιση επί των ανωτέρω διατάξεων».