Στην πρέσα οι εφοπλιστές για το κόστος των ρύπων

Η ναυτιλία, μαζί με τις αεροπορικές μεταφορές, θα είναι κατά πάσα βεβαιότητα τα εξιλαστήρια θύματα της «τρύπας» πολλών δισεκατομμυρίων  δολαρίων στην κούρσα χρηματοδότησης των προγραμμάτων μείωσης των εκπομπών  διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και των άλλων αερίων του θερμοκηπίου εν όψει της επικείμενης συνδιάσκεψης των Κρατών-Μερών της Διεθνούς Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC) στην Κοπεγχάγη τον Δεκέμβριο 2009.

Tης γνωστής, δηλαδή, και ως η μετα-Κυότο εποχής.

Σύμφωνα με μελέτες η UNFCCC θα απαιτούσε 100 – 160 δισ. δολάρια ετησίως για τη χρηματοδότηση ενός παγκόσμιου πακέτου μέτρων για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου παγκοσμίως.

Κι ενώ τα ανωτέρω ποσά  είναι υποθετικά, προς το παρόν, ο Διοικητικός Γραμματέας της UNFCCC Yvo de Boer, δήλωσε πως ο τομέας των ναυτιλιακών μεταφορών θα μπορούσε να συνεισφέρει πάνω από 4 δισ. δολάρια ετησίως, ενώ άλλες πηγές εκτιμούν πως οι ναυτιλιακές και οι αεροπορικές μεταφορές μαζί θα μπορούσαν να φτάσουν τα 10 δισ. δολάρια!

Οι οριστικές αποφάσεις για αυτές τις πρωτοβουλίες με τις αντίστοιχες οικονομικές προεκτάσεις, αναμένεται να ληφθούν όχι νωρίτερα από τη συνάντηση στην Κοπεγχάγη, όπου όλες οι πιθανές δεσμίδες μέτρων θα τεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τον προσεχή Δεκέμβριο.

Οι θέσεις

Σύμφωνα με την Ε.Ε.Ε. η φορολογία για την εκπομπή CO2 από τα πλοία, άμεση ή με τη μορφή της εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών, θα ήταν στην ουσία φορολογία στο εμπόριο και στο κόστος διαβίωσης. 

«Η παγκόσμια οικονομική κρίση επιβάλλει όπως οι νομοθέτες και οι κυβερνήσεις είναι εφεξής περισσότερο προσεκτικοί ως προς την προώθηση μέτρων που στην πράξη δεν θα επιφέρουν περιορισμό των εκπομπών της ναυτιλίας, αντίθετα θα επιβαρύνουν το κόστος μεταφοράς με όλες τις παρεπόμενες συνέπειες για την ευάλωτη σήμερα παγκόσμια οικονομία», επισημαίνει η Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών.

Το City του Λονδίνου

Θέση για το ζήτημα έχει πάρει και ο πρόεδρος της  Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου Επαμεινώνδας Εμπειρίκος, ο οποίος  αναγνωρίζει την ανάγκη για μείωση των ρύπων που μολύνουν την ατμόσφαιρα και ότι υποστηρίζει το έργο του ΙΜΟ, θέτει όμως και μια σειρά από παραμέτρους.

Ο πρόεδρος  του Committee, σε επιστολή του υπογραμμίζει στον ΙΜΟ ότι:  «θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή και να διασφαλιστεί ότι τα μέτρα που θα ληφθούν θα είναι πρακτικά και αποτελεσματικά και ότι δεν θα έχουν αντιπαραγωγικές συνέπειες οι οποίες θα μετριάσουν ή και θα ακυρώσουν όποια κέρδη για το περιβάλλον θα αναμένονται από τα μέτρα που θα έχουν ληφθεί».

Ουσιαστικά, «οργιάζει» το πολιτικό παρασκήνιο πίσω από τις διαβουλεύσεις μεταξύ των κρατών, εστιάζοντας σε αυτό που έχει θεσπίσει η UNFCCC ως «Αρχή της Κοινής αλλά Διαφοροποιημένης Ευθύνης». Στη βάση της η Αρχή αυτή επιτάσσει ότι τα ανεπτυγμένα βιομηχανικά κράτη, γνωστά και ως «Κράτη του Παραρτήματος 1» θα παίξουν ηγετικό ρόλο στη μείωση των εκπομπών, ενώ οι αναπτυσσόμενες χώρες, γνωστές και ως «Χώρες του Παραρτήματος 2» θα λάβουν αρωγή προκειμένου να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις δράσεις ελέγχου και μείωσης των συγκεκριμένων ρύπων.

Μεγάλο ενδιαφέρον από τα παραπάνω μέτρα φαίνεται να συγκεντρώνουν αυτά που σχετίζονται με την αγορά, ή Market Based Instruments - MBIs.

Και εδώ είναι το πρόβλημα επειδή ο ΙΜΟ-Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός- ως αμιγώς τεχνικός οργανισμός δεν είναι συνηθισμένος σε αγώνες μεταξύ αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων κρατών.

 Από την άλλη πλευρά όμως είναι ο μόνος φορέας παγκοσμίως που θα μπορούσε να συντονίσει τις απαραίτητες ενέργειες για τη Ναυτιλία, έτσι ώστε να εξασφαλισθούν τα κριτήρια εφαρμογής σε όλα τα πλοία, ανεξαρτήτως σημαίας, για όλες τις ναυτιλιακές εταιρείες όλων των κρατών.

Ο ΙΜΟ βασίζεται σε ένα σύστημα ίσης μεταχείρισης για όλα τα πλοία που απαρτίζουν τον παγκόσμιο στόλο, προκειμένου να διασφαλίζει πως οι διεθνείς κανονισμοί εφαρμόζονται ομοιόμορφα παντού ανεξαρτήτως Κράτους Σημαίας.

Η περίπτωση εφαρμογής των όποιων διατάξεων μόνο για τις αναπτυγμένες χώρες θα ήταν καταστροφική λαμβάνοντας υπόψη ότι ο παγκόσμιος εμπορικός στόλος, κατά  τα ¾ είναι εγγεγραμμένος σε αναπτυσσόμενες χώρες.