Σε «σημείο μηδέν» έργα ύψους 8 δισ. ευρώ

Στο σημείο μηδέν βρίσκονται οι κατασκευαστικές εργασίες των περισσότερων εθνικών αυτοκινητοδρόμων παρά τις διαβεβαιώσεις του ΥΠΕΧΩΔΕ ότι μέχρι το Πάσχα θα έχουν εγκατασταθεί τα εργοτάξια σε όλους τους οδικούς άξονες της χώρας.

Ακόμα και οι πιο αισιόδοξοι εργολάβοι υποστηρίζουν ότι οι κατασκευαστικές εργασίες δεν θα ξεκινήσουν νωρίτερα από τα τέλη του χρόνου καθώς δέκα περίπου μήνες μετά την υπογραφή των συμβάσεων οι μπουλντόζες εξακολουθούν να μένουν με σβηστές τις μηχανές.

Οι κατασκευαστικές εταιρείες που είναι οι ανάδοχοι των έργων, συνολικού ύψους άνω των 8 δισ. ευρώ, υποστηρίζουν ότι οι γραφειοκρατικές διαδικασίες που συνεπάγονται όλες οι συμβάσεις παραχώρησης αποτελούν ένα σοβαρό εμπόδιο στην έναρξη των τεχνικών εργασιών.

Για να διασκεδάσουν μάλιστα τις εντυπώσεις αναφέρουν ότι από την ημερομηνία έναρξης παραχώρησης κάθε έργου, οι εταιρείες έχουν περιθώριο 12 μηνών για να ξεκινήσουν την εγκατάσταση των εργοταξίων και την εκπόνηση των σχετικών μελετών. Με άλλα λόγια, έχουμε καιρό…Το διάστημα αυτό θεωρείται αναγκαίο ώστε και το δημόσιο να ολοκληρώσει τις διαδικασίες των απαλλοτριώσεων και να παραχωρήσει προς χρήση τη γη στους ιδιώτες.

Μόνο δύο έργα έτοιμα 
Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι στιγμής μόνο δύο από τα έξι συγχρηματοδοτούμενα έργα (και αυτά είναι η Ιόνια Οδός και η Υποθαλάσσια Αρτηρία Θεσσαλονίκης) πληρούν όλους τους κανόνες και τις προϋποθέσεις που ορίζουν οι συμβάσεις για την έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών (έχουν πάρει ημερομηνία έναρξης παραχώρησης από το ΥΠΕΧΩΔΕ και έχει γίνει το financial close).

Ένα βήμα πιο πίσω βρίσκονται οι συμβάσεις για τα έργα «Μαλιακός-Κλειδί», «Ε65», και «Κόρινθος-Τρίπολη-Καλαμάτα», τα οποία πρόσφατα πήραν από την Ε.Ε. την έγκριση κρατικής ενίσχυσης (state aid clearance), η οποία πιστοποιεί ότι η χρηματοδοτική συμβολή του δημοσίου δεν συνιστά παράνομες επιχορηγήσεις του ελληνικού κράτους προς ιδιώτες. 

Υπενθυμίζεται ότι ανάλογα με το κόστος κάθε έργου, το ελληνικό δημόσιο θα συμβάλλει με ποσά που κυμαίνονται από 300 έως και 500 εκ. ευρώ ενώ τα υπόλοιπα κονδύλια θα εξασφαλίσουν οι ανάδοχοι με αντάλλαγμα την παραχώρηση της εκμετάλλευσης των διοδίων για 30 χρόνια.

Καθυστερήσεις και προβλήματα
Η Υποθαλάσσια Αρτηρία Θεσσαλονίκης είναι μεταξύ των συμβάσεων παραχώρησης που αντιμετωπίζει τα μεγαλύτερα προβλήματα καθώς έχει σπάσει όλα τα ρεκόρ των καθυστερήσεων. Το έργο, που μετά από πολλές περιπέτειες έχει αναλάβει η κοινοπραξία υπό τις Ελληνική Τεχνοδομική, Αρχιρόδον, Boscalis υπογράφτηκε τον Οκτώβριο του 2006 και κυρώθηκε από τη Βουλή τον περασμένο Φεβρουάριο.

Μέχρι στιγμής όμως δεν έχει πέσει ούτε ένα κυβικό μέτρο τσιμέντου... αφού η χάραξη του δρόμου έχει υποστεί γενναίο lifting και ακόμα φτιάχνονται οι μελέτες. Η Υποθαλάσσια Αρτηρία έχει συναντήσει σφοδρές αντιδράσεις που αφορούν κυρίως στους περιβαλλοντικούς όρους του έργου αλλά και στις παρεμβάσεις στα διατηρητέα κτήρια του λιμανιού, τα οποία τελικά δεν θα κατεδαφιστούν όπως αρχικά είχε σχεδιαστεί. Ωστόσο το ράβε-ξήλωνε του δρόμου συνεχίζεται.   

Με ταχύτητες «χελώνας» προβλέπεται να κινηθεί και η μεγαλύτερη από τις συμβάσεις παραχώρησης (ύψους 2,8 δις. ευρώ), που αφορά την κατασκευή του βορειοδυτικού άξονα Πελοποννήσου (Ελευσίνα- Κόρινθος-Πάτρα-Πύργος-Τσακώνα) που έχουν αναλάβει οι πολυεθνικές Hochtief, Vinci και οι Ελληνική Τεχνοδομική, J&P Άβαξ και Αθηνά.

Πρόκειται για ένα από τα πιο «ανώριμα» μέχρι στιγμής τεχνικά έργα, το οποίο κυρώθηκε από τη Βουλή αμέσως μετά τις εκλογές αλλά αντιμετωπίζει σωρεία περιβαλλοντικών αντιδράσεων και προβλημάτων χάραξης.

Στις αντιδράσεις που συναντά η διέλευση του δρόμου μέσα από το ευαίσθητο οικοσύστημα του Καϊάφα έρχονται να προστεθούν, σοβαρά προβλήματα χάραξης και ελλιπών μελετών και σε άλλα τμήματα του έργου που σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς αντανακλούν την βιασύνη του υπουργείου να κλείσει άρον- άρον, το μεγάλο μέτωπο των συμβάσεων παραχώρησης.

Μικρής κλίμακας αλλά σε καλύτερα μοίρα από τα άλλα συγχρηματοδοτούμενα έργα εμφανίζεται το Κόρινθος-Τρίπολη-Καλαμάτα. Στον οδικό άξονα της Πελοποννήσου, έχουν ξεκινήσει οι εργασίες που αφορούν την κατασκευή των πρώτων σηράγγων κοντά στο Αρτεμίσιο από τις εταιρείες Ελληνική Τεχνοδομική, Παντεχνική και η Intracom Holding.