Νέα χρέη από την «άφαντη» ρύθμιση των 100 δόσεων

Σε νέα γκάφα τύπου ΕΝΦΙΑ εξελίσσεται για την κυβέρνηση η καθυστέρηση στην ανακοίνωση της πολυαναμενόμενης ρύθμισης χρεών προς το Δημόσιο, η οποία διαρκώς εξαγγέλλεται, αλλά μονίμως αναβάλλεται και μετατίθεται από μέρα σε μέρα, από εβδομάδα σε εβδομάδα και από μήνα σε μήνα - δίχως να αποκλείεται έτσι τελικά να φτάσει και έως το 2015!

Μια ρύθμιση που έπρεπε να ήταν έτοιμη από την επόμενη κιόλας μέρα που την εξήγγειλε ο πρωθυπουργός σέρνεται εδώ και σχεδόν δύο μήνες από γραφείο σε γραφείο. Αχρηστοι και επικίνδυνοι γραφειοκράτες των συναρμόδιων υπουργείων δεν καταφέρνουν να συνεννοηθούν μεταξύ τους ακόμα και μπροστά στα μάτια της τρόικας, η οποία, χωρίς να έχει φέρει κάποια αντίρρηση στα σχέδια για μια νέα ρύθμιση, κάνει μόνο ερωτήσεις αλλά, όπως παραδέχονται οι ίδιοι, οι «αρμόδιοι» δεν έχουν απαντήσεις και ζητούν πίστωση χρόνου για να τις ετοιμάσουν.

Πολύπειρο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών που είχε ζήσει τη σκληρή διαπραγμάτευση τον χειμώνα του 2011 θυμόταν με θλίψη ότι το επιτελείο επί κυβερνήσεως Λουκά Παπαδήμου είχε πάντα έτοιμες τις απαντήσεις σε όλες τις πιθανές ερωτήσεις των τροϊκανών και «μόνο μία φορά έστειλαν κάποιον από το Μαξίμου στο γραφείο του στο υπουργείο για να βρει και να φέρει κάποια στοιχεία που δεν είχε μαζί του στη σύσκεψη με τους ελεγκτές. Ελειψε 10 λεπτά και οι απαντήσεις ήρθαν», έλεγε χαρακτηριστικά.

«Κλείνουν σπίτια»

Το αποτέλεσμα όμως είναι ότι, ενώ ο πρωθυπουργός έχει δώσει εντολή από τις αρχές Σεπτεμβρίου «να τελειώνει η ρύθμιση», ο καιρός περνάει και χιλιάδες φορολογούμενοι κάθε μήνα αδυνατούν να πληρώσουν παλαιούς και νέους φόρους ή, ακόμα χειρότερα, εγκαταλείπουν κατά χιλιάδες τις παλαιές ρυθμίσεις που είχαν.

Ποντάροντας στο ότι θα ενταχθούν στη νέα ρύθμιση με τις 100 δόσεις την οποία έχει προαναγγείλει η κυβέρνηση, παρασύρονται και εγκαταλείπουν τις ρυθμίσεις που με κόπους και βάσανα τηρούσαν σε εφορίες και Ταμεία από την ανάγκη να βρουν λίγα χρήματα για να καλύψουν άλλες υποχρεώσεις τους (προμηθευτές, πάγια έξοδα κ.λπ.).

Ετσι, κάθε πρώτη του μήνα χιλιάδες επιχειρήσεις και νοικοκυριά χάνουν τη φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα, κινδυνεύουν να βρεθούν εκτός αγοράς ή να πέσουν θύματα κατάσχεσης από το Δημόσιο.

Μέσα σε μόνο δύο μήνες, από τέλος Ιουνίου μέχρι τέλος Αυγούστου, τα απλήρωτα νέα χρέη προς την Εφορία αυξήθηκαν κατά 2 δισ. ευρώ - από τα 65,8 δισ. ευρώ στα 67,8 δισ. ευρώ. Οι φορολογούμενοι που κουβαλούν χρέη προ του 2013 αυξήθηκαν κατά σχεδόν 200.000 σε δύο μήνες - από 2.256.449 τον Ιούνιο σε 2.451.909 τον Αύγουστο. Από αυτούς, σε ρύθμιση βρίσκονται μόνον 175.884 οφειλέτες. Κάθε μήνα όμως χάνουν τη ρύθμιση 3.000 ως 6.000 φορολογούμενοι. Μέχρι τέλος Αυγούστου 29.000 φορολογούμενοι έχασαν οριστικά τις ρυθμίσεις τους - 15.236 έχασαν τη ρύθμιση για τα παλαιά χρέη και 13.720 για τα νέα.

Το χειρότερο όμως είναι ότι κάθε μήνα 10.000-12.000 οφειλέτες πληρώνουν με το ζόρι και εκπρόθεσμα τις δόσεις για τις ρυθμίσεις τους για παλαιά και νέα ληξιπρόθεσμα χρέη, ενώ αφήνουν απλήρωτα και άλλα φρέσκα χαράτσια που τους έρχονται κατακέφαλα, όπως ο ΕΝΦΙΑ. Εστω και αν περνούσαν από 40 κύματα, το Δημόσιο εισέπραττε από ρυθμίσεις και κατασχέσεις ως σήμερα περίπου 100 εκατ. ευρώ τον μήνα. Από τον Αύγουστο όμως, οπότε έγινε γνωστό ότι έρχεται η νέα ρύθμιση με τις 100 δόσεις, ο ρυθμός αυτός έπεσε κατά 15% σε σχέση με τον Ιούλιο.

Και όλα αυτά χωρίς να συνυπολογιστούν τα στοιχεία για χρέη στα ασφαλιστικά ταμεία, όπου τα μηνύματα είναι άκρως ανησυχητικά. Στοιχεία Σεπτεμβρίου υπάρχουν διαθέσιμα μόνο για το ΙΚΑ και δείχνουν ότι οι επιχειρήσεις που χρωστούν έχουν αυξηθεί κατά 25% σε τρεις μήνες (από 380.000 τον Ιούνιο σε 470.000), σε ρύθμιση είναι μόνον 22.000, ενώ από αυτές οι 1.112 την έχασαν τον Σεπτέμβριο!

Μπούμερανγκ

«Είναι πρόβλημα, το ξέρουμε και πιέζουμε να τελειώνει», παραδέχεται σε συζητήσεις του και ο υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης. Σε αντίθεση με τον ΕΝΦΙΑ, η ρύθμιση χρεών ήταν πρωτοβουλία της Αθήνας για να δώσει ανάσα στους φορολογούμενους και όχι μνημονιακή απαίτηση των δανειστών. Η ανικανότητα όμως του επιτελείου στα συναρμόδια υπουργεία να ετοιμάσει μια ρύθμιση, για την οποία όλο ακούνε οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά αλλά ακόμη δεν βλέπουν, έχει γυρίσει μπούμερανγκ και οδήγησε σε τέλμα την αγορά και την κοινωνία ολόκληρη.

Και αν η οργή για το μπάχαλο με τον ΕΝΦΙΑ ήταν αναμενόμενη γιατί αφορούσε έναν νέο φόρο και δεν βγήκε ποτέ από τη συνείδηση του κόσμου, στην κυβέρνηση υπολόγιζαν να έχουν οφέλη από μια ρύθμιση χρεών με 100 δόσεις, για την οποία διψά η αγορά. «Οση ζημιά και αν έκανε στην κυβέρνηση, μετά από έξι χρόνια ύφεσης, συνεχείς μειώσεις μισθών και βαριά φορολόγηση, ο ΕΝΦΙΑ είναι σταγόνα στον ωκεανό των απλήρωτων φόρων, που αυξήθηκαν κατά 40 δισ. σε πέντε χρόνια. Το θέμα είναι να δώσεις διέξοδο στον κόσμο που δεν μπορεί να πάρει φορολογική ενημερότητα και κινδυνεύει να χάσει το σπίτι του», έλεγαν πριν από έναν μήνα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών.

Και ενώ η κατάσταση είναι αυτή, τα επιτελεία σε τρία συναρμόδια υπουργεία (Οικονομικών, Ανάπτυξης και Εργασίας) γράφουν και ξαναγράφουν τη νέα ρύθμιση χρεών.
Ακόμη χειρότερα όμως, μέρα με τη μέρα η νέα ρύθμιση αλλάζει διαρκώς και οι παλιές τείνουν να γίνουν… ελκυστικότερες, καθώς επιχειρείται να μπει φρένο στη μαζική μεταπήδηση οφειλετών από τις 12 ή τις 24 δόσεις που πλήρωναν ως τώρα στις 72 έως 100 - γι’ αυτό εξετάζεται π.χ. αύξηση του ετήσιου επιτοκίου από 4% σε 5%, ή άλλα εμπόδια που θα αποτρέψουν πολλούς να ζητήσουν να ενταχτούν στη νέα ρύθμιση.