Έκπτωση φόρου και για αναβαθμίσεις-αντικαταστάσεις ανελκυστήρων: Πώς θα την κερδίσετε

Σημαντική έκπτωση φόρου μπορούν να πετύχουν όχι μόνο οι ιδιοκτήτες ακινήτων που θα αποφασίσουν να ανακαινίσουν φέτος ή το 2026 τα ακίνητά τους, αλλά και όσοι θέλουν να εντάξουν το μέρος της δαπάνης που τους αναλογεί για αλλαγές ή ανακαινίσεις στον ανελκυστήρα της πολυκατοικίας τους.

Η φορολογική έκπτωση για ενεργειακές, αισθητικές και λειτουργικές ανακαινίσεις παρατείνεται και για το 2026, προσφέροντας ένα σημαντικό κίνητρο σε πολυκατοικίες που πρέπει να προχωρήσουν σε εκσυγχρονισμό ή αντικατάσταση ανελκυστήρα. Με την Κοινή Υπουργική Απόφαση Α 1153/2025, το μέτρο επεκτείνεται και δίνει τη δυνατότητα στους ιδιοκτήτες να εξασφαλίσουν φορολογική ελάφρυνση έως 16.000 ευρώ, κατανεμημένη σε πέντε χρόνια, δηλαδή έως 3.200 ευρώ ανά έτος, για δαπάνες που εξοφλούνται αποκλειστικά μέσω τραπέζης ή κάρτας.

Στην πράξη, μπορούν να ενταχθούν όσες εργασίες ανακαίνισης, αλλαγής ή αναβάθμισης ανελκυστήρα πραγματοποιηθούν μέσα στο 2025 και το 2026, με την προϋπόθεση ότι οι πληρωμές είναι ηλεκτρονικές και συνοδεύονται από νόμιμα τιμολόγια εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.

Οι δαπάνες μπορεί να αφορούν την αντικατάσταση μηχανισμών, πινάκων, θυρών, φρέατος ή θαλάμου, καθώς και οποιαδήποτε εργασία απαιτείται για να συμμορφωθεί ο ανελκυστήρας με τις νέες προδιαγραφές ασφάλειας. Το 25% του τιμολογίου μπορεί να αφορά υλικά και εξοπλισμό, ενώ το υπόλοιπο 75% σχετίζεται με την εργασία.

Σύμφωνα με την ΠΟΜΙΔΑ, η ρύθμιση αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί από ιδιοκτήτες και διαχειριστές κτιρίων για την ανακαίνιση των ανελκυστήρων τους, αλλά με μια κρίσιμη προϋπόθεση: έχει πραγματικό νόημα μόνο για όσους πληρώνουν υψηλό φόρο εισοδήματος. Η έκπτωση λειτουργεί ως μείωση φόρου και όχι ως επιστροφή, επομένως το μέτρο συμφέρει κυρίως φορολογούμενους με μεσαία ή υψηλά εισοδήματα που έχουν αρκετή φορολογική επιβάρυνση ώστε να απορροφήσουν τη μείωση.

Στις πολυκατοικίες, ο διαχειριστής μπορεί να συγκεντρώνει τα τιμολόγια και τις ηλεκτρονικές αποδείξεις και να εκδίδει βεβαίωση κατανομής των ποσών με βάση τα χιλιοστά συνιδιοκτησίας, ώστε κάθε ιδιοκτήτης να δηλώνει στο Ε1 το ποσό που του αναλογεί. Το όφελος κατανέμεται σε πέντε δόσεις και μειώνει ισόποσα τον φόρο εισοδήματος κάθε χρονιάς. Η παράταση του μέτρου δίνει έτσι μια σπάνια ευκαιρία να καλυφθεί μέρος του κόστους μέσω της φορολογικής δήλωσης, μειώνοντας τον τελικό λογαριασμό μιας δαπάνης που σε λίγους μήνες θα είναι αναπόφευκτη.

Η μεγάλη απογραφή ανελκυστήρων βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, καθώς το υπουργείο Ανάπτυξης έχει δώσει το πράσινο φως για την καταγραφή όλων των εγκαταστάσεων της χώρας στο Εθνικό Μητρώο Ανελκυστήρων. Η διαδικασία, η οποία είναι υποχρεωτική και πραγματοποιείται ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας elevator.mindev.gov.gr, πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2025. Η απογραφή αφορά όλους τους ανελκυστήρες, από πολυκατοικίες κατοικιών έως εμπορικά κέντρα και δημόσια κτίρια. Όπως προβλέπει η Κοινή Υπουργική Απόφαση Φ.Α/9.2/ΟΙΚ.28425/2008, κάθε ανελκυστήρας πρέπει να διαθέτει μοναδικό αριθμό μητρώου. Αν δεν έχει καταχωρηθεί, θεωρείται παράνομος και δεν επιτρέπεται η λειτουργία του.

Η μη συμμόρφωση δεν φέρνει μόνο πρόστιμα, αλλά και πιθανή διακοπή ηλεκτροδότησης. Συγκεκριμένα, ο ΔΕΔΔΗΕ θα έχει τη δυνατότητα να κόβει το ρεύμα σε όποιον ανελκυστήρα δεν είναι δηλωμένος στο μητρώο, έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία καταχώρισης. Τα πρόστιμα κυμαίνονται ανάλογα με το είδος του κτηρίου: 1.000 ευρώ για πολυκατοικίες κατοικιών, 2.500 ευρώ για μικτά κτήρια και 5.000 ευρώ για δημόσια κτήρια και εμπορικά κέντρα. Εάν συμβεί ατύχημα σε ανελκυστήρα που δεν έχει δηλωθεί, η ευθύνη βαραίνει πλήρως τον διαχειριστή ή τον ιδιοκτήτη.

Παρά την υποχρέωση, η πρόοδος της απογραφής παραμένει ανησυχητικά χαμηλή. Μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου 2025, είχαν δηλωθεί μόλις 80.000 ανελκυστήρες από τους περίπου 900.000 που λειτουργούν στη χώρα, δηλαδή μόλις το 10%. Το υπουργείο Ανάπτυξης έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα υπάρξει παράταση πέραν της προθεσμίας του Νοεμβρίου 2025.