Ivana Bozjak: Η Σέρβα που «χτίζει» τα Βαλκάνια

Oταν η Αμερική βομβάρδιζε τη Σερβία και το Βελιγράδι, κάποιοι Αμερικανοί στη Νέα Υόρκη ρωτούσαν την κυρία Ivana Βozjak αν η χώρα της συνορεύει με τη… Σαουδική Αραβία! Το περιστατικό αυτό, όμως, ίσως ήταν από τα πιο ανώδυνα που πέρασε στη Χώρα της Ελευθερίας. Στα εννέα χρόνια που σπούδασε και εργάστηκε στις ΗΠΑ, η σημερινή επικεφαλής του βαλκανικού real estate της Global Finance, πέρασε, όπως ομολογεί, πολύ χειρότερες καταστάσεις.

Από το 1991 έως το 2000 η Σέρβα οικονομολόγος αντιμετώπισε αρκετές φορές άσχημες συμπεριφορές. Δεν το έβαλε κάτω όμως και παραμέρισε, για λίγο, τη γνωστή περηφάνεια που διαθέτει κάθε ομοεθνής της. Αλλωστε, γεννήθηκε στην πόλη των δύο ποταμών, του Δούναβη και του Σάβα, το Βελιγράδι, και στο DNA της έχει καταγραφεί ένας σπάνιος πολιτισμός που της «υπαγορεύει» τις ενέργειές της κάθε στιγμή της ζωής της.

Δεν ήταν ό,τι καλύτερο να δηλώνει Σέρβα υπήκοος σε ένα κράτος που κατέστρεφε τη χώρα της. Η κυρία Bozjak όμως σπούδασε και εργάστηκε στις ΗΠΑ. Και έμαθε από τους Αμερικανούς πράγματα χρήσιμα για την ίδια και για τη χώρα της.

Σήμερα, από τη θέση της διεύθυνσης του real estate στα Βαλκάνια, στηρίζει όχι μόνο την ανοικοδόμηση της πατρίδας της, αλλά βοηθά και στην ανάπτυξη των υπόλοιπων αναπτυσσόμενων χωρών της ευρύτερης περιοχής (Βουλγαρία - Ρουμανία - Ουκρανία).

Βελιγράδι - Μόναχο και Νέα Υόρκη – Ισραήλ

ΠΑΝΤΡΕΜΕΝΗ με Ελληνα και μητέρα δύο παιδιών, η κυρία Bozjak ζει στην Αθήνα, αλλά ταξιδεύει συχνά σε πόλεις των Βαλκανίων. Οταν όμως μιλά για τους «αδελφούς» Ελληνες, αλλάζει έκφραση και δεν σταυρώνει τα χέρια της. Τη διαδρομή της Σέρβας οικονομολόγου μπορεί να την παρομοιάσει κανείς με μια μικρογραφία της ζωής του Σέρβου επιστήμονα και εφευρέτη Νίκολα Τέσλα, ο οποίος επίσης έζησε στις ΗΠΑ.

Μετά το Βελιγράδι απέκτησε bachelorστα Οικονομικά από το Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Εκτός από τη μητρική της γλώσσα, μιλά γερμανικά, βουλγάρικα και αγγλικά. Το επόμενο βήμα της ήταν στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου παρακολούθησε Μanagement στο Υale University. Mετά το μεταπτυχιακό εισήλθε σε έναν αναπτυσσόμενο τομέα της οικονομίας: τα hedge funds. Με το αμερικανικό fund ήρθε η ευκαιρία και γνώρισε τις οικονομίες ανατολικών χωρών με τις οποίες ασχολείται σήμερα. Οι εμπειρίες όμως δεν σταματούν, καθώς μετά τις ΗΠΑ εργάζεται σε ένα venture capital επιχειρηματικών συμμετοχών στο Ισραήλ. Η γνωριμία της όμως με έναν Ελληνα την έφερε στην Ελλάδα και ειδικότερα στο «λιμάνι» της Global Finance, στην οποία είναι εταίρος.

Παίζουν τα hedge funds επενδύοντας δισσεκατομύριαδολάρια

ΟΙ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΙΣ δισεκατομμυρίων στο hedge fund κάνουν το real estate να μοιάζει παιχνιδάκι. Η ίδια παραδέχεται πως η δουλειά των ακινήτων είναι μια απλή δουλειά, στην οποία πρέπει να είσαι πολύ απρόσεκτος για να κάνεις μεγάλα λάθη. Η Global Finance αγοράζει γη και προχωρεί σε ανάπτυξη. Μαζί με την κυρία Bozjak δουλεύουν άλλα 20 εξειδικευμένα στελέχη, που τρέχουν συνολικές επενδύσεις 500 εκατ. ευρώ σε τέσσερις διαφορετικές πόλεις των Βαλκανίων. Η Global Finance δημιούργησε το 2005 το Global Emerging Property Fund, που συγκέντρωσε ιδιωτικά κεφάλαια 150 εκατ. Ευρώ προκειμένου να γίνουν επενδύσεις στην αγορά γης και ακινήτων σε Βουλγαρία, Ρουμανία και Σερβία.

Η κυρία Bozjak παραδέχεται ότι σε αρκετές βαλκανικές χώρες η ζήτηση ακινήτων οδήγησε σε υψηλές τιμές. Οπως συμπληρώνει, όμως, η ετήσια ζήτηση λ.χ. στη Ρουμανία είναι 100.000 διαμερίσματα και κάθε χρόνο είναι έτοιμα μόνο 10.000 διαμερίσματα. Από την άλλη πλευρά, όπως τονίζει, οι τράπεζες έχουν γίνει πιο προσεκτικές στον δανεισμό τους και ζητούν από την αρχή από τις εταιρείες -όπως η Global- τους υποψήφιους αγοραστές. Παράλληλα, το βιοτικό επίπεδο της ζωής στη Ρουμανία συνεχώς βελτιώνεται, με συνέπεια αρκετά στελέχη να λαμβάνουν μισθούς οι οποίοι είναι πολύ υψηλοί, ακόμη και σε σύγκριση με αυτούς της Ελλάδας.

«Τα επόμενα πέντε χρόνια η αγορά στα Βαλκάνια θα τρέξει περισσότερο», προβλέπει η κυρία Bozjak, η οποία διακρίνει περισσότερες ευκαιρίες στη χώρα της, τη Σερβία, καθώς και στην Ουκρανία. Οι ευκαιρίες όμως δεν περιμένουν. Ετσι, η κυρία Bozjak, τελειώνοντας την κουβέντα μας, κατευθύνθηκε προς το αεροδρόμιο, έτοιμη για ένα ακόμη επαγγελματικό ταξίδι της στα Βαλκάνια.