Που επιδρούν οι αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών

1. Αγορά πρώτης κατοικίας

Με τις διατάξεις του άρθρου 21 του νόμου 3842/2010 επήλθαν μεταβολές στην απαλλαγή φόρου για αγορά πρώτης κατοικίας. Ο άγαμος έχει απαλλαγή μέχρι  ποσού 200.000 ευρώ. Ο άγαμος με αναπηρία 67% και ο έγγαμος έχουν απαλλαγή μέχρι ποσού 250.000 ευρώ. Ο έγγαμος με αναπηρία 67% έχει απαλλαγή για αξία μέχρι 275.000 ευρώ. Το ποσό της απαλλαγής προσαυξάνεται όταν υπάρχουν παιδιά, κατά 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο τέκνο και καθένα από τα επόμενα τέκνα. Για αγορά οικοπέδου από άγαμο το αφορολόγητο είναι 30.000 ευρώ. Από έγγαμο 100.000 ευρώ. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 10.000 ευρώ για κάθε ένα από τα δύο πρώτα τέκνα, κατά 15.000 ευρώ για το τρίτο τέκνο και καθένα από τα επόμενα τέκνα. Αν η αξία του ακινήτου υπερβαίνει το αφορολόγητο όριο, τότε το επιπλέον ποσό φορολογείται με συντελεστή 10%. Σε περίπτωση αγοράς κατοικίας στο ποσό της απαλλαγής περιλαμβάνεται και η αξία μίας θέσης στάθμευσης και ενός αποθηκευτικού χώρου, για επιφάνεια εκάστου έως 20 τ.μ. εφόσον βρίσκονται στο ίδιο ακίνητο και αποκτώνται ταυτόχρονα με το ίδιο συμβόλαιο αγοράς. Όλα τα ανωτέρω εφαρμόζονται από 23/04/2010 και μετά. Γίνεται αντιληπτό ότι μια σημαντική αύξηση των αντικειμενικών αξιών χωρίς να αυξήσουν παράλληλα και τα αφορολόγητα ποσά θα επιβαρύνει κάθε αγορά πρώτης κατοικίας.

2. Μεταβίβαση ακινήτων

Κατά τη μεταβίβαση ακινήτων με το άρθρο 22 του νόμου 3842/2010 επιβάλλεται Φ.Μ.Α. για ποσό αξίας μέχρι 20.000 ευρώ με συντελεστή 8% και για το επιπλέον ποσό με συντελεστή 10%. Στο ποσό του κυρίου φόρου επιβάλλεται και φόρος υπέρ δήμων και κοινοτήτων 3%. Επί της αντικειμενικής αξίας προσδιορίζονται και οι αμοιβές των συμβολαιογράφων, δικηγόρων. Θα έχουμε και στις περιπτώσεις αυτές μεγάλη φορολογική επιβάρυνση.

3. Φορολογία κληρονομιών- γονικών παροχών

Το αφορολόγητο όριο στην Α΄ κατηγορία 150.000 ευρώ στην Β΄ κατηγορία 30.000 ευρώ και στη Γ΄ κατηγορία 6.000 ευρώ, καθώς και τα μετέπειτα κλιμάκια φορολογικών συντελεστών θα πρέπει να αναπροσαρμοστούν για να μην έχουμε και στις περιπτώσεις αυτές μεγάλες φορολογικές επιβαρύνσεις.

4. Τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης

Οι κατοικίες, πρώτη και δευτερεύουσες, δημιουργούν στο φορολογούμενο από το πρώτο τετραγωνικό μέτρο τεκμαρτή δαπάνη. Για τον προσδιορισμό της δαπάνης σημαντικό ρόλο έχει η τιμή ζώνης.

Όταν η τιμή ζώνης της κατοικίας είναι από 2.800 ευρώ και άνω, τότε το πόσο της τεκμαρτής δαπάνης  προσαυξάνεται κατά 40% και όταν η τιμή της ζώνης είναι 5.000 ευρώ και άνω η προσαύξηση γίνεται σε ποσοστό 70%.

Σε κατοικία-διαμέρισμα 120 τ.μ. που η τιμή ζώνης είναι 2.000 ευρώ η τεκμαρτή δαπάνη είναι 4.400 ευρώ. Αν αυξηθεί η τιμή ζώνης κατά 40% και φτάσει στα 2.800 ευρώ, τότε η τεκμαρτή δαπάνη θα αυξηθεί σε 6.160 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι περισσότεροι φορολογούμενοι με μικρά και μεσαία εισοδήματα κινδυνεύουν να φορολογηθούν όχι για το πραγματικό τους εισόδημα, αλλά με βάση το τεκμαρτώς προσδιοριζόμενο από τις τεκμαρτές δαπάνες διαβίωσης.

5. Φόρος ακίνητης περιουσίας

Ο φόρος ακίνητης περιουσίας αντικατέστησε το ενιαίο τέλος ακινήτων (Ε.Τ.Α.Κ.) (άρθρο 56 του νόμου 3842/2010) και (άρθρο 27 έως 50 ν.3842/2010). Συνεπώς, η αύξηση των αντικειμενικών αξιών θα επιβαρύνει τα ακίνητα, λόγω αυξημένου Φ.Α.Π. Επιπλέον, η αύξηση των αντικειμενικών αξιών δημιουργεί επιβαρύνσεις στις άδειες οικοδομής, στα δημοτικά τέλη, αλλά και σε πολλές άλλες περιπτώσεις.

Αν η πρόθεση του Υπουργείου είναι οι αυξήσεις να γίνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα, τότε στις περισσότερες περιοχές, λόγω παρατεταμένης ύφεσης στην αγορά ακινήτων, οι αντικειμενικές αξίες θα ξεπεράσουν κατά πολύ τις εμπορικές.