Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο: Έτσι θα διαμορφωθούν οι εκθεσιακοί χώροι του μετά την επέκταση - Δείτε φωτογραφίες
30.09.202520:18
Αναστασία Κουκά
Οι θεματικές ενότητες των εκθέσεων, οι πέντε διαφορετικές διαδρομές και οι σύγχρονες εφαρμογές
H παρουσίαση του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού σε σχέση με το σήμερα και η ανάδειξη του ανθρωποκεντρικού χαρακτήρα του, των διαχρονικών αξιών του και της οικουμενικότητάς του θα αποτελούν τα βασικά χαρακτηριστικά των εκθέσεων που θα φιλοξενηθούν στο νέο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Ο οδικός χάρτης της νέας παρουσίασης των χιλιάδων εκθεμάτων τόσο του Αρχαιολογικού όσο και του Επιγραφικού Μουσείου που συστεγάζονται, στους ήδη υπάρχοντες χώρους αλλά και στους επιπλέον που θα προκύψουν από την επέκτασή τους, αποτυπώνεται στην οριστική μουσειολογική μελέτης υπέρ της οποίας γνωμοδότησε το αρμόδιο Συμβούλιο Μουσείων του υπουργείου Πολιτισμού.
Σύμφωνα με αυτή οι νέες εκθέσεις του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, το οποίο φιλοξενεί τη μεγαλύτερη και πιο σημαντική συλλογή αρχαίας ελληνικής τέχνης παγκοσμίως, θα περιλαμβάνουν όχι μόνον αντικείμενα που εκτίθενται ήδη αλλά και νέο υλικό από τις αποθήκες, όπως η Μινωϊκή Συλλογή και αυτή των Αντικυθήρων, και αρχαιότητες που θα παραχωρήσουν μουσεία από άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Το πλούσιο και ανεκτίμητο αυτό μουσειακό υλικό θα παρουσιάζεται όχι με βάση τη Συλλογή που ανήκει το κάθε έκθεμα, όπως συμβαίνει τώρα, αλλά μέσα από θεματικές ενότητες και διαφορετικά επίπεδα ανάγνωσης έτσι ώστε να προσφέρει μια ενιαία αφήγηση και να συνδυάζει την έρευνα, τη μάθηση και την ψυχαγωγία.
Δύο θα είναι οι βασικές θεματικές. Στην πρώτη, με τίτλο «Ιστορία και συλλογές του Μουσείου», θα παρουσιάζεται η ιστορία, η αρχιτεκτονική και η ιδρυματική του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και κάποιες ειδικές συλλογές που προέρχονται από δωρεές. Η δεύτερη, με τίτλο «Αρχαίος Ελληνικός Πολιτισμός: Ιστορία, τέχνη και κοινωνία», θα «διηγείται» την πορεία της της αρχαίας ελληνικής τέχνης, ως μέρος του πολιτισμού και της κοινωνίας, μέσα από 13 ενότητες, ακολουθώντας χρονολογική πορεία.
Επιπλέον, η εκθεσιακή αφήγηση θα πραγματοποιείται σε τρία διαφορετικά επίπεδα. Θα υπάρχει ο Κεντρικός Άξονας που θα ακολουθεί βασική χρονολογική διαδρομή με εμβληματικά έργα, οι Δορυφορικοί Άξονες, δηλαδή ενότητες που θα εστιάζουν σε συγκεκριμένα θέματα αλλά και Πρόλογος και Επίλογος που θα ολοκληρώνουν αρμονικά τη μουσειακή εμπειρία.
Οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν ανάμεσα σε πέντε διαφορετικές διαδρομές με βάση τα ενδιαφέροντα αλλά και τον διαθέσιμο χρόνο τους. Η σύντομη διαδρομή θα περιλαμβάνει 245 αντικείμενα και θα απευθύνεται σε εκείνους που επιθυμούν να πάρουν μια χαρακτηριστική «γεύση» από το μουσείο, σε λίγο όμως χρόνο. Μια εκτενέστερη διαδρομή θα υπάρχει για εκείνους που μπορούν να διαθέσουν περισσότερο χρόνο στην επίσκεψη, μια εξειδικευμένη και εμβαθυντική διαδρομή για επισκέπτες με ειδικά ενδιαφέροντα, μια στοχευμένη θεματική διαδρομή για ομάδες ειδικού ενδιαφέροντος όπως σχολεία και φοιτητές) και μια οικογενειακή διαδρομή που θα απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 5 έως 12 ετών και τους συνοδούς τους.
Σε όλες τις παραπάνω διαδρομές θα ενσωματωθούν εφαρμογές ενίσχυσης και εμβάθυνσης της μουσειακής εμπειρίας, όπως κείμενα σε επτά επίπεδα πληροφορίας, χάρτες, χρονολόγια, εποπτικό υλικό, αλλά και ψηφιακές εφαρμογές μεταξύ των οποίων προβολές, διαδραστικοί σταθμοί, παιχνίδια, επαυξημένη πραγματικότητα, ψηφιακοί οδηγοί αλλά και απτικά εκθέματα.
Όλα αυτά θα απλωθούν στο παλαιό εμβληματικό κτίριο του Μουσείου αλλά και στο νέο το οποίο θα ανεγερθεί, μπροστά από αυτό, στον κήπο, σύμφωνα με τα σχέδια της εγκεκριμένης αρχιτεκτονικής πρότασης των γραφείων Chipperfield-Τομπάζη. Σύμφωνα με αυτή η κύρια είσοδος θα μεταφερθεί στο επίπεδο της οδού Πατησίων, με στόχο την ενίσχυση της σχέσης μουσείου – πόλης ενώ σε δύο υπόσκαφα επίπεδα θα φιλοξενηθούν οι βοηθητικοί χώροι όπως χώρος συγκέντρωσης επισκεπτών, εκδοτήρια εισιτηρίων, γκαρνταρόμπα, πληροφορίες, χώροι υγιεινής, εστιατόριο και καφέ με ανεξάρτητη είσοδο, βιβλιοπωλείο και πωλητήριο, αμφιθέατρο, χώροι εκπαιδευτικών προγραμμάτων και περιοδικών εκθέσεων.
Επιγραφικό Μουσείο
Στην ανάδειξη των 14.078 ελληνικών επιγραφών από τον 8ο αιώνα π.Χ. έως τη σύγχρονη εποχή που φιλοξενεί και στην καλύτερη κατανόησή τους από όλες τις ομάδες κοινού θα επικεντρώνεται η επανέκθεση του Επιγραφικού Μουσείου στη νέα του εποχή.
«Η Ιστορία και η ελληνική γλώσσα μέσα από τους λίθους» αποτελεί την κεντρική ιδέα της νέας έκθεσης που στοχεύει στην ανάδειξη της σημασίας των ενεπίγραφων μνημείων για την κατανόηση της ζωής των αρχαίων Ελλήνων και της εξέλιξης της γλώσσας. Η παρουσίαση θα είναι βιωματική και διαδραστική έτσι ώστε να ελκύει και τις μικρότερες ηλικίες.
Η εκθεσιακή αφήγηση θα αναπτύσσεται σε τέσσερις άξονες: Το Επιγραφικό Μουσείο, μια Λίθινη Βιβλιοθήκη – η ιστορία και ταυτότητα του Μουσείου, Διαβάζοντας τον Αρχαίο Κόσμο – η συμβολή των επιγραφών στην ιστορία, τη γλώσσα και τις ανθρωπιστικές επιστήμες, Επιγραφές και Ιστορία – ο κύριος κορμός με εκθέματα που παρουσιάζονται χρονολογικά και θεματικά και Διαχρονική Θεματική Ενότητα – εστίαση στην πολιτειακή μεταρρύθμιση του Κλεισθένη και την αθηναϊκή δημοκρατία ενώ οι θεματικές θα είναι χωρισμένες σε 19 ενότητες, 58 υποενότητες και 33 επιμέρους θέματα ή μικροϊστορίες με τις έξυπνες εφαρμογές και άλλα τεχνολογικά μέσα να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο.
Όπως με έμφαση επισημαίνει η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη «Η επανέκθεση του ΕΑΜ στοχεύει στην ουσιαστική, πολυεπίπεδη και επικαιροποιημένη παρουσίαση του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, συνδέοντάς τον, μέσω των μουσειολογικών και μουσειογραφικών αρχών, με τη σύγχρονη εποχή. Όλο το έργο της αποκατάστασης και της επέκτασης του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, αποσκοπεί στη δημιουργία ενός ανοικτού Μουσείου, εξωστρεφούς, που να συνομιλεί με τους Έλληνες και ξένους επισκέπτες του, αλλά και με την πόλη και την κοινωνία».
Όλες αυτές οι αλλαγές, πάντως, δεν πρόκειται να ξεκινήσουν πριν το 2028 και την εκπόνηση και έγκριση των πολυάριθμων και σύνθετων μελετών συνολικού προϋπολογισμού 40.000.000 ευρώ ο οποίος θα καλυφθεί με δωρεά του ζεύγους Σπύρου και Ντόροθυ Λάτση.