Οι διπλωματικές εργασίες της ΑΣΚΤ επιστρέφουν στον εκθεσιακό χώρο «Νίκος Κεσσανλής»

Με πλούτο εκφραστικών μέσων και ποικιλομορφία καλλιτεχνικών αναζητήσεων, οι διπλωματικές εργασίες των αποφοίτων της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών επιστρέφουν στον εμβληματικό εκθεσιακό χώρο «Νίκος Κεσσανλής» στην οδό Πειραιώς 256. Η θερινή περίοδος παρουσιάσεων Ιουνίου - Ιουλίου 2025 προσφέρει για ακόμη μία χρονιά στο κοινό μια πολύπλευρη εικόνα του σύγχρονου εικαστικού προβληματισμού, δίνοντας φωνή στις δημιουργίες νέων καλλιτεχνών.

Οι διπλωματικές εργασίες των αποφοίτων της ΑΣΚΤ παρουσιάζονται τρεις φορές τον χρόνο στον κύριο εκθεσιακό χώρο της σχολής «Νίκος Κεσσανλής» (γνωστό και ως «Εργοστάσιο»), στις εγκαταστάσεις της Πειραιώς 256. Οι εκθέσεις πραγματοποιούνται τους μήνες Φεβρουάριο-Μάρτιο, Ιούνιο-Ιούλιο και Σεπτέμβριο-Οκτώβριο. Ο χώρος των 2.318 τ.μ. φιλοξενεί σταθερά τόσο τις διπλωματικές των αποφοίτων όσο και μεγάλες διεθνείς εκθέσεις σύγχρονης τέχνης (Joseph Beuys, Fluxus, Takis, Outlook, Συλλογή Δάκη Ιωάννου, Gilbert & George κ.ά.).

Η ιστορία της Σχολής, στενά δεμένη με εκείνη του ελληνικού κράτους, ξεκινά το 1837 με τη σύσταση του «Σχολείου των Τεχνών», που αποτέλεσε κοινή αφετηρία για την ΑΣΚΤ και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Μέσα από διαδοχικές μεταρρυθμίσεις, εξελίχθηκε σε αυτοτελές ανώτατο ίδρυμα το 1930, με στόχο την καλλιτεχνική και θεωρητική εκπαίδευση. Από το 1997 στεγάζεται στην πρώην βιομηχανική μονάδα «Σικιαρίδειον», επί της Πειραιώς, όπου λειτουργούν βασικά εργαστήρια, η Βιβλιοθήκη, το Θέατρο, ο Κινηματογράφος και ο εκθεσιακός χώρος «Νίκος Κεσσανλής».

Η αποφοίτηση από την ΑΣΚΤ δεν συνεπάγεται απλώς την ολοκλήρωση των σπουδών, αλλά αποτελεί την απαρχή ενός δημιουργικού και συχνά αβέβαιου ταξιδιού. Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά στην επίσημη ιστοσελίδα της Σχολής, «η αποφοίτηση δεν συνεπάγεται αυτόματα την καλλιτεχνική καταξίωση. Περισσότερο σηματοδοτεί την αρχή ενός συναρπαστικού ταξιδιού».

Οι διπλωματικές εργασίες των φοιτητών, αποτέλεσμα ετών εικαστικής και πνευματικής ωρίμανσης, αποτυπώνουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων και τεχνικών. Στα εργαστήρια της Σχολής συγχρωτίζονται άτομα διαφορετικών γενεών και καταβολών, από τη δεκαετία του ’90 έως και του ’60, γεγονός που προσδίδει στα έργα πολλαπλές αναφορές και ποικιλία ύφους.

Ποικιλομορφία, επιρροές και θεματικές
Οι πτυχιακές εργασίες των αποφοίτων κινούνται σε ευρύτατο φάσμα εικαστικών ρευμάτων. Από τη ζωγραφική με επιρροές κόμικς, εικονογράφησης και ψηφιακών παιχνιδιών, έως τη ζωγραφική που εξετάζει το ανθρώπινο σώμα ως πεδίο μνήμης, τον αστικό ιστό, τη μοναξιά των πόλεων και την ψυχεδέλεια. Πολλά έργα υιοθετούν την εγκατάσταση ως μέσο αφήγησης, ανατρέχοντας σε οικολογικά μηνύματα, τελετουργία, αντικείμενα της καθημερινότητας ή κατασκευές που θυμίζουν flea markets.

Σημαντική θέση έχουν η χαρακτική, το ψηφιδωτό, η (σκηνοθετημένη) φωτογραφία, η performance και το video art – με έργα που συνομιλούν μεταξύ τους ή εστιάζουν σε ζητήματα ταυτότητας, φύλου, παρελθόντος και απώλειας.

Πολλοί απόφοιτοι συνεχίζουν τις σπουδές τους στο εξωτερικό ή εργάζονται σε τομείς όπως η εικονογράφηση, τα μουσεία, η τέχνη του τατουάζ, ο κινηματογράφος, τα video games και η δευτεροβάθμια εκπαίδευση, συμβάλλοντας ενεργά στη νέα γενιά καλλιτεχνών.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το έργο της Ελευθερίας Παπαδουράκη, η οποία αξιοποιεί κεραμικά θραύσματα και πλεξιγκλάς για να διερευνήσει τις έννοιες της μνήμης και της μεταμόρφωσης. Μέσα από την αντίθεση υλικού και άυλου, παλιού και νέου, η δημιουργός επιτυγχάνει να αρθρώσει έναν σύγχρονο εικαστικό λόγο βαθιά συμβολικό και τελετουργικό.

Ανάμεσα στα έργα ξεχωρίζουν επίσης η επιδαπέδια κεραμική εγκατάσταση της Παπαδουράκη (122x53x2 εκ.), το κεραμικό γλυπτό του Γιώργου Ντολαπτσή (120x50 εκ.) και η ζωγραφική σύνθεση της Σπυριδούλας Φειδεροπούλου (λάδι σε καμβά, 150x110 εκ.), αποτυπώνοντας τον πειραματισμό και τη δεξιοτεχνία που διατρέχουν τις σύγχρονες καλλιτεχνικές προσεγγίσεις.

Οι εκθέσεις διπλωματικών της ΑΣΚΤ αντανακλούν το ανοιχτό, σύνθετο και πειραματικό πνεύμα της Σχολής, προσφέροντας μια σπάνια ευκαιρία παρατήρησης της καλλιτεχνικής ωρίμανσης, μέσα από έργα που συχνά υπερβαίνουν τα στενά όρια των παραδοσιακών μέσων και θεματικών.